İzmir Otoyolu 650 milyon dolar tasarruf sağlayacak!
Ticari Hayat Gazetesi yazarı Mehmet Göktürk bugünkü yazısında yapımı hızla süren Gebze, Orhangazi, İzmir Otoyolu projesini ele aldı. İşte Göktürk'ün o yazısı...
Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu projesi dahilinde içinde Osman Gazi Köprüsü’nü içeren 384 kilometre otoyol ve 49 kilometre bağlantı yolu yapılmaktadır. Sadece köprü kullanılarak körfez geçişi 2 saatten 6 dakikaya, proje tamamlandığında ortalama 8 saat süren İstanbul-İzmir yolculuğu 3,5 saate düşecekti.
Toplam 9.2 milyar dolarlık maliyetiyle en büyük yap-işlet-devret projesi olan Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu tamamlandığında yılda 650 milyon dolar ulusal tasarruf sağlanacak. Otoyol A.Ş. adıyla bir şirket kuran Nurol-Özaltın-Makyol-Astaldi-Yüksel-Göçay Ortak Girişim Grubu yapıyor. Bu grup köprüyü 2035 yılına kadar işletecek.
Bu projenin ihalesindeki geri ödeme şartlarına karşı bir muhalefet ateşi yakıldı. Sosyal medyada ciddi destek gördüğü gözlemlenen bu muhalefet proje maliyetlerinin çok abartılı olduğunu ve bunun yanısıra köprü ve otoyol geçiş ücretlerinin çok yüksek olduğunu belirtiyor. Hatta, İstanbul ve Gaziantep Barolarına kayıtlı iki avukat, Osmangazi Köprüsü’nden bugün alınmaya başlayan işletme ücretinin iptali ve yürütmenin durdurulması için Karayolları Genel Müdürlüğü’ne dava açtı bile. Osmangazi Köprüsü işletme ücretini düzenleyen işlemin kamu hizmeti amacı ilkesi ile uyumlu olmadığını öne süren avukatlar, diğer çift şeritli yollar ve köprülerden ücret alınmadığını belirterek, “Diğer çift şeritli yollardan ücret alınmamasına karşılık Osmangazi Köprüsü’nün üzerinden geçen çift şeritli yollardan ücret alınması işlemi de hukuka aykırı olmaktadır” dediler.
Bazı medya organlarınca da desteklenen bu herekette kullanılan argümanlar ve sloganlar şöyle; Bir 89 lira vermektense İstanbul’a daha yakın olan Eskihisar’dan feribota, 60 liraya binmeyi tercih edilir. Üstelik gidiş-dönüş bilet alınırsa 100 liraya geliyor! Osman Gazi dünyanın “geçişi en pahalı” asma köprüsüdür. Meselâ Birleşik Krallık’taki (İngiltere) Severn Köprüsü’nden (1600 metre) KM başına geçiş ücreti 16, Meselâ Japonya’daki Akaish Kaikho Köprüsü’nden (3909 metre) KM başına geçiş ücreti 21 lira, Osman Gazi Köprüsü’nden KM başına geçiş ücreti ise 33 liradır.
Birleşik Krallık’ta (İngiltere) kişi başına milli gelir 35.000, Japonya’da 34.000 dolar iken, Türkiye’de kişi başına milli gelir 10.000 dolardır. Türkiye cumhuriyeti vatandaşları Osman Gazi Köprüsü’nden tek yönlü geçiş için, İngiliz vatandaşlarına göre 8, Japon vatandaşlarına göre ise yaklaşık 5 kat fazla ücret ödeyecek. Fatih Boğaz Köprüsü’nün uzunluğu 1510 metre, iki taraflı geçiş ücreti 475 kuruş. Osman Gazi Köprüsü’nün uzunluğu 2682 metre. Bir yönlü geçiş 90 lira (9000 bin kuruş). Osman Gazi’den geçiş, Fatih’ten geçişe göre yaklaşık; 38 kere daha pahalı. Devletin ve halkın olan boğaz köprülerinden KM başına geçiş ücreti yaklaşık 1 lira. Osman Gazi Köprüsünden KM başına geçiş ücreti ise 33 liradır. Nurol, Özaltın, Makyol, Yüksel ve Göçay’ın sahibi olduğu köprüden geçerken KM başına 33 lira geçiş ücreti öderken. Devletin ve halkın ortak malı olan boğaz köprülerinden ise KM başına geçiş ücreti olarak yaklaşık 1 lira ödeyecek. İşadamının malı, devletin ve dolayısıyla milletin malından 33 kere daha değerli.
Hayatı kolaylaştırmak üzere yatırım yapılması gereklidir. Paranız yoksa, para sahibinin şartlarına uymaktan başka çareniz de yoktur. Ya yatırımdan vazgeçeceksiniz ya da önünüze konulan yatırım bedeline razı olacaksınız. Bu yatırımda köprüden ve otoyollardan geçenden alınan bedelden ziyade buralardan geçmeyenden alınacak bedelden bahsediliyor. Eleştiriler şu noktada birleşiyor; Nasıl ki, Ankara’dan İstanbul’a giderken, parasız devlet yolunu veya rahat ve konforlu paralı yolu tercih edebiliyorsak, o köprü ve yollar da öyle olmalıydı!
Ticari Hayat