İzmir’de hazır beton karteli!

Habertürk Gazetesi köşe yazarı Durmuş Odabaşı, İzmir’de çimento ve hazır beton fiyatlarını değerlendirdi. İşte o haber...

İzmir’de çimento ve hazır beton fiyatları, üretici firmalar ile çimento üreticileri ve hazır beton kullanıcısı firma temsilcilerini bir kez daha karşı karşıya getirdi. Bu kez fitili ateşleyen, Torbalı Ticaret Odası (TTO) Başkanı Abdulvahap Olgun ve arkadaşları.

Konunun Rekabet Kurulu’na iletilmesi ile 10 firma hakkında inceleme başlatıldığı, sonucun 23 Ağustos’ta resmen ilan edileceği, rekabet kurallarına aykırı hareket eden firmaların muhtemelen para cezasına çarptırılacağı belirtiliyor.

Ancak, fiyat konusunda birbirleri ile anlaşarak, ortak olarak belirledikleri rakamları uygulamaya koyan firmalara, uygulanacak para cezalarının asla caydırıcı olmayacağı kesin...

Nitekim şikayetçi kesim adına konuşan TTO Başkanı Olgun ümitsiz:

“Çimento, hazır beton ve demir satıcıları kartelcilikten vazgeçmez, bu işi meslek hastalığı haline getirmişlerdir. Kartelcilik hastalık gibi, bu üç iş kolunu sarmış. Rekabet kurulunun cezaları maalesef az geliyor. Cezaların daha caydırıcı olmasını talep ediyoruz. Gerekirse meslekten mene varan cezalar uygulanmalı. Para cezalarının az geldiğini söyleyebilirim.”

ÖZGÜRLÜK MÜ?

Konuyu yakından izlemiş ve islemekte olan birisi olarak diyebilirim ki; Türkiye’de “kartelcilik”, (ilgili firmaların aralarında anlaşarak fiyatları yüksek tutmak) uygulaması, yasalarla yasak olmasına rağmen, bir çok ürün dalında mevcuttur ve halen kıyasıya uygulanmaktadır. Ortada yazılı bir metin ve anlaşma olmadığından, devletin ilgili organlarının bu kartelleşmeyi tespiti de oldukça zor oluyor. Buna rağmen cezaların da caydırıcı olmaması, bu sorunu Türkiye gündeminden düşürmüyor. Firmalar birbirleriyle rekabet edip de ürettikleri mallara düşük fiyattan satacaklarına, aralarında anlaşıp, hatta tüketim alanlarını bölge bölge paylaşıp daha yüksek fiyat uygulamasını sürdürüyor.

Eskilerden hatırlarız; İzmir’de bulunan iki çimento fabrikası kent ve çevre piyasasına hakimken, Çanakkale’de yeni kurulan bir çimento fabrikasının ürünleri İzmir’e kadar ulaşmaya başlayınca, İzmirli üreticiler “ekmeğimizle oynatmayız” diye isyan etmişti.

Sonunda taraflar gizlice anlaştılar ve sonuçta harita üzerinden satış sahası alanları belirleyerek birbirleriyle rekabeti tüketici aleyhine bitirdiler...

TTO’nun resmen başvurusu ile varlığı bilinen ama tespiti zor olan “çimentoda, hazır betonda kartel” iddiası bir kez daha tezelendi. Ancak, bir iki günlük kara denk gelen cezalarla bu, “ticaretin en vahşi hali” daha uzun yıllar devam edecek gibi... Çünkü, her alanda azan ahlak erozyonu hızla büyüyor, ülke yöneticileri de “kartel”i maalesef “serbest ticaret” sanıyor.

Durmuş ODABAŞI/Habertürk