Japon Yeni'yle konut kredisi kullananlar zor günler yaşıyor!

Düşük faizli Japon Yeni'nin cazibesine kapılıp konut kredisi kullanan 200 binin üzerinde vatandaş zor günler yaşıyor. 2007'den önce yen 1180 TL iken kredi alanların evdeki hesabı, kur 1741 TL'ye çıktığında çarşıya uymadı. Ev taksitlerini ödemekte zorluk çeken tüketiciler, hükümetten çözüm talep ediyor. 
 
Düşük faizli Japon Yeni'nin (JPY) cazibesine kapılıp, kriz öncesinde yen kredisi alan binlerce vatandaş şimdilerde mağdur. Kriz sırasında yendeki aşırı değerlenme ve yükselen kur yüzünden, kredi taksitleri birçoğu için 'ödenmesi zor', hatta 'ödenemeyecek' düzeylere yükseldi. Yen ile konut kredisi kullanan 200 binin üzerinde vatandaş, kurda yüzde 50'yi bulan artış sebebiyle zor günler yaşıyor. Binlerce kişi artıştan sonra kredisini ödemekte zorlanırken, JPY kredisi kullananların ortak beklentisi hükümetin kısa sürede çözüm bulması.

JPY ile kredi kullananların mağduriyetleri her geçen gün artarken, ABD Doları da yen karşısında son 15 yılın en düşük seviyesini gördü. Japon yetkililerin, yenin değer kaybetmesi için döviz piyasasına müdahale edip etmeyeceği konusundaki belirsizlik ise devam ediyor. Yen, kriz öncesi dönemde 'dünyanın ucuz fonlama kaynağı' haline gelmişti. Japon Merkez Bankası'nın belirlediği faiz yüzde 0 olunca, piyasalardan yüzde 1 gibi düşük faizlerle borçlanmak mümkün olmuştu. Birçok kişi yen borçlanıp riskli varlıklara yatırım yaptı. Yen kredileri Türkiye'de de yaygınlaştı. TL, dolar ve Euro cinsi kredi faizlerine kıyasla büyük avantaja sahipti. Risk iştahının yüksek olduğu 2002-2007 yılları arasında yen cinsinden borçlananlar hem 'faiz avantajından' hem de sürekli değer yitiren yen'in sağladığı 'kur avantajından' yararlandılar. 2007'nin Ağustos ayında krizin baş göstermesiyle yen'le borçlanıp riskli varlıklara yatırım yapanlar panik halinde riskli varlıklardaki yatırımlarını satıp yen borçlarını kapatmaya çalıştı. Talebi artınca da, yen hızla değer kazanmaya başladı. Yen kredilerinden 2002-2007 arasında ihya olanların önemli bir kısmı yen'in değer kazanmasıyla 2007'nin ikinci yarısında büyük hayal kırıklığı yaşadı.

Japon Yeni kuru 1180 lira iken konut kredisi aldığını aktaran H.E. isimli vatandaş kurun bin 800 seviyesine çıktığına dikkat çekerek hükümetin bu konuda tedbir alması gerektiğini söyledi. 236 bin kişinin yen kredisi kullandığına dikkat çeken H.E. "Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin (TİM) talebi ile kurlara müdahale edilerek 3-5 ihracatçı memnun edilmesin. Tüm döviz mağdurlarını memnun etmek ve mağduriyetlerini gidermek için siyasi irade ve onun aktörleri sorunu eşit ve adil bir şekilde gündeme taşımalıdır." değerlendirmesinde bulundu. 3 Eylül 2010 itibarıyla Türkiye genelinde kullanılan dövize endeksli kredilerin tutarı 2,2 milyar lira. Bu miktar toplam tüketici kredilerinin yüzde 2'sini oluşturuyor. Konut kredilerinde bu oran yüzde 4,1 seviyesine çıkarken taşıt kredilerinde ise yüzde 1 civarında.
ERCAN BAYSAL/Zaman