Kamu bankalarında tüketici kredileri bıçak gibi kesildi, ticari krediler hızlandı!
Merkez Bankası ve yeni ekonomi yönetiminin sıkı para politikasının etkileri kredi büyümelerine yansımaya başladı. 15 Eylül haftasında ticari kredilerin büyüme ivmesinin hızlandığı dikkati çekerken, kamu bankalarının ise tüketici kredilerinde resmen durduğu gözlendi.
Merkez Bankası ve yeni ekonomi yönetiminin sıkı para politikası sonuçlarını vermeye başladı. Merkez Bankası verilerine göre, ticari krediler ivme kazanırken, bankalar tüketici kredilerinde frene bastı. Özellikle Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve Merkez Bankası’nın yeni yönetimi tarafından birçok kez dile getirilen tüketici kredilerindeki yavaşlama, Merkez Bankası’nın verilerine de yansıdı.
Ekonomim Gazetesi’nden Şebnem Turhan’ın haberine göre, Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonrasında uygulanan parasal ve miktarsal sıkılaştırma politikaları kredi alanında etkisini gösterdi. 15 Eylül 2023 tarihli Merkez Bankası verilerine göre, ticari kredi faiz oranları bir haftada 205 baz puan artarak yüzde 42,92'ye ulaştı. İhtiyaç kredi faizi 91 baz puan gerileyerek yüzde 58,8'e düştü. Diğer yandan taşıt kredi faiz oranı 112 baz puan artışla yüzde 47,48'e, konut kredi faizi de 284 baz puanlık yükselişle yüzde 41,69'a yükseldi. Üç aya kadar vadeli TL mevduat faiz oranının ise 100 baz puanlık artışla yüzde 41,87'ye ulaştığı kaydedildi.
Ekonomim Gazetesi’nin haberine göre, TCMB, kredi büyümesine göre menkul kıymet tesisi kapsamında yüzde 3 olan ticari krediler için aylık büyüme sınırını yüzde 2,5, taşıt kredilerinde ise yüzde 3 olan büyüme sınırını yüzde 2’ye çekti. Ticari kredilerde ihracat, yatırım, tarım ve esnaf kredileri hariç tutulurken, reeskont kredi limitleri artırılıp ticari kredi faizinde menkul kıymet tutma zorunluluğu için alt sınırın kaldırıldığına vurgu yapıldı.
ÇİFT HANELİ BÜYÜME
Yine TCMB verilerine göre, toplam kredi büyümesi 13 haftalık yıllıklandırılmış kur etkisinden arındırıldığı zaman yüzde 20,46 olarak gerçekleşti. Bir önceki hafta ise bu oran yüzde 18,89 olarak gerçekleşmişti. Bu hızlı büyümenin ticari kredilerden kaynaklandığı belirtildi. Aynı dönemde ticari kredilerdeki büyüme oranı yüzde 8,11 seviyesinden yüzde 11,29'a yükseldi. Ticari kredi faizleri de 15 Eylül haftasında bir önceki haftaya kıyasla 205 baz puan artışla yüzde 42,92'ye ulaştı.
21 Eylül’de yapılan Merkez Bankası Para Politikası Kurulu toplantısının ardından ticari kredilerdeki faizlerin artması beklenirken, tüketici kredilerin büyüme hızında ise yavaşlama dikkat çekiyor. 70 bin liraya kadar menkul kıymet tutma zorunluluğu kapsamı dışında kalan ihtiyaç kredilerinde bankacılık sektörü genelinde aylık yüzde 5,75’e kadar varan faiz oranları uygulanıyor. Merkez Bankası verilerine, ortalama yıllık ihtiyaç kredisi faiz oranları ise yüzde 58,8 seviyesinde bulunuyor.
15 Eylül haftasında tüketici kredilerinin büyüme hızı yüzde 20’lerden yüzde 17,23 seviyelerine geriledi. Haberde, özellikle kamu bankalarının tüketici kredilerinde resmen durduğu belirtilirken, özel bankaların da kamu bankaları kadar olmasa da tüketici kredi büyümesinde yavaşladığına dikkat çekildi.