Kanuni önalım hakkı nedir?

Paylı mülkiyete konu olan taşınmaz malın paydaşlarından birinin payını bir üçüncü kişiye satması halinde kanuni önalım hakkı doğuyor. Peki, kanuni önalım hakkı nedir? İşte yanıtı..

Kanuni önalım hakkı nedir?

Paylı mülkiyete konu olan taşınmaz malın paydaşlarından birinin payını bir üçüncü kişiye satması halinde, diğer paydaşların aynı sözleşmesel şartlarla bu payın öncelikle alıcısı olabilme yetkisini kendilerine veren hakka önalım hakkı deniyor.

Yasa dolayısı ile doğan kanuni önalım hakkının sahibi taşınmaza sahip olan paydaşlar oluyor. Bu hak paya bağlı bir haktır ve pay kimde ise hak sahibi odur.

Medeni Kanun Önalım Hakkı..

1. Yasal önalım hakkı

a. Önalım hakkı sahibi

MADDE 732.- Paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması hâlinde, diğer paydaşlar önalım hakkını kullanabilirler.

b. Kullanma yasağı, feragat ve hak düşürücü süre

MADDE 733.- Cebrî artırmayla satışlarda önalım hakkı kullanılamaz.

Önalım hakkından feragatin resmî şekilde yapılması ve tapu kütüğüne şerh verilmesi gerekir. Belirli bir satışta önalım hakkını kullanmaktan vazgeçme, yazılı şekle tâbidir ve satıştan önce veya sonra yapılabilir.

Yapılan satış, alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirilir.

Önalım hakkı, satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden üç ay ve her hâlde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer.

c. Kullanılması

MADDE 734.- Önalım hakkı, alıcıya karşı dava açılarak kullanılır.

Önalım hakkı sahibi, adına payın tesciline karar verilmeden önce, satış bedeli ile alıcıya düşen tapu giderlerini, hâkim tarafından belirlenen süre içinde hâkimin belirleyeceği yere nakden yatırmakla yükümlüdür.

2. Sözleşmeden doğan önalım hakkı

MADDE 735.- Tapu kütüğüne şerh verilen sözleşmeden doğan önalım hakkı, şerhte belirtilen sürede ve belirtilen koşullara göre her malike karşı kullanılabilir. Kütükte koşullar belirtilmemişse taşınmazın üçüncü kişiye satışındaki koşullar esas alınır.

Şerhin etkisi her durumda, şerhin verildiği tarihin üzerinden on yıl geçmekle sona erer.

Yasal önalım hakkının kullanılmasına ve vazgeçmeye ilişkin hükümler sözleşmeden doğan önalım hakkında da uygulanır.

3. Alım ve geri alım hakları

MADDE 736.- Tapu kütüğüne şerh verilen alım ve geri alım hakları, şerhde belirtilen süre içinde her malike karşı kullanılabilir.

Şerhin etkisi, her durumda, şerhin verildiği tarihin üzerinden on yıl geçmekle sona erer.

Önalım hakkının bildirilmesi!

Işıl Seren KESKİN/Emlakkulisi.com