Kapadokya’da sit sınırları yeniden çizildi!

UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Kapadokya’da sit sınırları yeniden belirlendi. Aralarında Kapadokya’nın simgeleri arasında yer alan Üçgüzeller ve Aşk Vadisi’nin de bulunduğu yerlerde sit değişikliklerinin ilçe belediyelerinin talepleri, 2014 yılında yapılan hataların giderilmesi ve sit sınırlarının tek bir harita üzerinden birleştirilmesi için hayata geçirildiği kaydedildi.

RESMİ GAZETE’DE

Nevşehir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 24 Nisan 2019 tarihli kararı, Kültür ve Turizm Bakanlığı onayıyla Resmi Gazete’nin dünkü sayısında yayımlandı. Kentsel, kentsel-arkeolojik, 1. ve 3. derece arkeolojik sit sınırlarıyla ilgili kararda, bölge kurulunun 2014 yılında sit sınırlarının yeniden belirlenmesiyle gerçekleşen maddi hataların giderilmesi ile sit sınırlarının güncel tek bir harita üzerinden birleştirilmesi için hayata geçirildiği kaydedildi. Ürgüp, Uçhisar ve Göreme belediyelerinin sırasıyla Üçgüzeller, Cevizlibağ, Esentepe, Devrent mevkilerinde sit irdeleme çalışması talebinde bulunduğu hatırlatıldı.

Belediyelerin bu isteği sonrasında Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Nevşehir Müze Müdürlüğü ve Nevşehir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu uzmanları tarafından rapor hazırlandığını ifade ederek, alınan kararlar özetle şu şekilde anlatıldı:

1. DERECELİKLER

1- “Ürgüp, Avanos’ta yer alan Ortahisar Beldesi, Bahçeli Köyü, Cemil Köyü kentsel sit sınırları ile Göreme Beldesi kentsel sit, I. ve III. derece arkeolojik sit sınırları, etkileşim geçiş sahası ve 19 Aralık 2018 tarihli kararla düzenlenen Avanos İlçesi kentsel sit sınırlarının haritaya işlenmesi,

2- 2014 yılında yapılan sayısallaştırma işlemleri sırasında arazi incelemesi ve hassas cihazlarla ölçüm yapılmamasından kaynaklanan maddi hataların giderilmesi kapsamında; Zelve yolu üzerinde Avanos İlçesi, Paşabucağı, Koyunyatağı ve Çeşindere Mevkilerinde tespit edilen peribacalarının bulunduğu alanlar ile Avanos-Ûrgüp yolu üzerinde Aktepe Mahallesi’nin güneybatısında Koyunyolu Mevkisi; Göreme Beldesi’nde Göreme-Avanos yolunun batısında Kanıyolu Mevkii’nde, Uçhisar-Göreme yolunun güneyinde, Kallık Mevkisi’nde bulunan alanların 2863 sayılı Kanun kapsamında gerekli nitelikleri taşıdığı anlaşıldığından 1. derece arkeolojik sit alanı sınırına dahil edilmesine,

1’DEN 3’E İNDİ

3- İlçe belediyelerinin talepleriyle hayata geçirilen sit irdeleme çalışmalarında Ürgüp Üçgüzeller mevkisinde yer alan alanın kadastro parselleri ve mevcut arazi niteliği ve değerleri dikkate alınmadan gerçekleştirildiği anlaşıldığından, bu alandaki 1. Derece arkeolojik sit sınırlarının yeniden düzenlenmesine,
m Cevizlibağ, Esentepe, Devrent mevkilerinde yer alan ve 1. derece arkeolojik sit alanında kalan alanların 3. derece arkeolojik sit alanı olarak belirlenmesine,

1. DERECEDEN ÇIKANLAR

Uzmanlar tarafından yapılan arazi çalışmalarında tespit edilen; Avanos-Ürgüp yolu üzerinde Aktepe Mahallesi’nin güneyinde ve güneydoğusunda, Koyunyolu Mevkii ile yeni Avanos-Ürgüp yolunun batısında, Devrentarkası Mevkisi’nde tarlaların olduğu alanların 2863 sayılı Kanun kapsamında belirtilen niteliklere sahip olmadığı anlaşıldığından 1. derece arkeolojik sit alanından çıkarılmasına,

BÜTÜN OLUŞTURSUN

Aşk Vadisi’nin batısı alanında yer alan Yazıbağı ve Kayaönü Mevkilerinde bulunan ve mevcutta 1. derece arkeolojik sit alanı olarak görülen alanların 3. derece arkeolojik sit alanı olarak belirlenmesine, Aşk Vadisi’nin doğusunda Sora Mevkisi’nde bulunan, mevcutta 3. derece arkeolojik sit alanının, vadinin konumu, topografya özellikleri dikkate alınıp sınırının yeniden düzenlenmesine, Uçhisar-Göreme yolunun kuzeyinde kalan Kallık Mevkii ile Uçhisar-Göreme yol güzergahı boyunca Çilbir, Sora ve Örencik Mevkilerinde yer alan ve halihazırda I. derece arkeolojik sit alanı olan alanların; Cevizlibağ, Esentepe, Sora Mevkisi’nde yer alan 3. derece arkeolojik sit alanı ile bir bütün oluşturacak şekilde belirlenmesi'' kararı alındı.

‘PLAN YOKSA, YAPI DA YOK’ UYARISI

Koruma amaçlı imar planı bulunmayan alanlarda, bu planlar hazırlanın yeni yapılaşmaya gidilmemesi uyarısında bulunuldu; mevcut yasal düzenlemelere veya onaylı bir plana göre ruhsat alıp tamamlanan tescilsiz yapıların kültür varlıklarını koruma bölge kurulu izni verilmesiyle tadilat ve tamiratlarının ise yapılabileceği kaydedildi. Ayrıca Nevşehir Merkez ile Ürgüp ve Avanos ilçeleri genelinde benzer nitelikte bulunan alanlarda Ürgüp ilçesi, Pınarbaşı bölgesinden başlamak üzere, etaplar durumunda sit irdeleme çalışmalarının sürmesine karar verildi. Bu çalışmanın 6 ay içerisinde tamamlanıp kurula sunulmasını talep etti. 

Kurul kararında aciliyet durumlarında hazırlanması planlanan uygulama projeleri ile bölgenin turizm potansiyelinin geliştirilmesiyle ilgili karşılama, yeme-içme, satış birimleri, tuvalet, peyzaj düzenlemelerinin proje alanında ilgili müze müdürlüğü uzmanları tarafından yapılıp sondaj kazısı sonuçlarına ilişkin rapor ile birlikte koruma bölge kuruluna iletilmesiyle değerlendirilecek.