Kapalı Maraş'ın askeri bölge olmasını mantıklı bulmuyoruz!
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Özersay yaptığı açıklamada "KKTC hükümeti olarak kapalı Maraş gibi bir yerin askeri bölge olmasını makul ve mantıklı bulmuyoruz." diye konuştu.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, KKTC Türk basını ve Dış Basın Birliğine kayıtlı gazetecilerin kapalı Maraş'ı ziyaret etmesinin ardından değerlendirmeler yaptı.
Anadolu Ajansı'nda yer alan habere göre, ziyaretin organize edilmesinde emeği geçen ve katılan herkese teşekkür eden Özersay, bu ziyaretin, uzun yıllar sonra Türk ve uluslararası kamuoyunun bölgeye ilişin önyargılarının kırılması ve gerçeğin daha sağlam perspektiften değerlendirilmesine imkan sağlayacağını dile getirdi.
Özersay, ziyaretin başlangıç olduğuna dikkati çekerek, bunun sadece bugüne özgü basınla ilgili düzenlenmiş ziyaret olmadığını söyledi.
Bakan Özersay, gelecek süreçte bir yandan kapalı Maraş ile ilgili çalışmaları devam ettirirken diğer yandan da sadece KKTC kamuoyu değil, Kıbrıs'ın güneyindeki, Türkiye'deki ve dünyadaki farklı aktörlerin de burayı doğru okumasını sağlamak için çalışmalar yürüteceklerini söyledi.
Maraş ile ilgili çalışmaları kademeli olarak hayata geçireceklerini dile getiren Özersay, sözlerine şu şekilde devam etti:
"Kuşkusuz herkes kapalı Maraş ile ilgili gördüklerinden, sizler aracılığıyla göreceklerinden kendi yorumunu yapacaktır. Her karar kendi dönemi içinde değerlendirilmelidir. 1974'ün ertesinde Maraş'ın kapalı bir bölge olarak tutulması yönünde siyasi bir karar verildi. O dönemin şartları içinde bu kararın değerlendirilmesi çok daha doğru olur diye düşünüyorum. Aksi halde anakronik bir değerlendirme yapılmış olur ve o dönemin karar alıcılarına da haksızlık edilmiş olur. Bugüne geldiğimizde biz KKTC hükümeti olarak kapalı Maraş gibi bir yerin askeri bir bölge olmasını makul ve mantıklı bulmuyoruz. Önümüzdeki dönemde ortaya koyacağımız politika buranın muhtemelen kademeli biçimde sivil bölgeye dönüşmesini içeren politika olacak.
Sizler de bugün bizzat gördünüz, bugün için kapalı Maraş'ın kapalı olmasını gerektirecek, askeri ve savunmaya ilişkin bir gereklilik kaldı mı? Akıl ve mantık yoluyla bunu sorgulamak durumundayız. Bu nedenle önümüzdeki dönemde karar alırken bunları da dikkate alacağız."
Özersay, Maraş'ta envanter çalışmasının devam ettiğini ancak bu çalışmalar sanki sadece taşınmazlarla ilgiliymiş gibi bir algının olduğunu söyleyerek, taşınır mallarla ilgili de envanter çalışması yapıldığını, bunların bir kısmının eski eser niteliğinde olduğunu dile getirdi.
Kapalı Maraş bölgesinde "eski eser müzesi" olarak tanımlanabilecek binada envanteri tamamlanmış eski eserlerin bulunduğun,u söyleyen Özersay, bunların tümünün koruma altında ve mühürlenmiş olduğunu söyledi.
Özersay, envanteri henüz çıkarılmamış ama koruma altındaki eski eserlerle ilgii olarak da "Bunun yanında kiliselerden alınarak muhafaza edilen ve envanteri çıkarılan ikonlar vardır. Tümünün kaydı vardır. Bunlar insanlık bağlamında kültür mirasının bir parçasıdırlar. Bunlarla ilgili envanter önemli ölçüde tamamlanmış durumdadır." şeklinde konuştu.
Özellikle kasalarda kıymetli taşınır malların da olduğunu söyleyen Özersay, bazılarının güvenlik amaçlı belirli bir bölgede toplandığını, bekçi ve kamerayla koruma altında tutulduğunu söyledi.
"Envanter çalışmasını önemsiyoruz"
Özersay, bazı kasaların da banka kasası şeklinde ve hareket ettirilecek durumda olmadığını belirtti.
"Bunlar da koruma altına alınmış durumdadır ancak önümüzdeki dönemde sadece taşınmaz mallarla ilgili değil, taşınır mallarla ilgili de politika geliştirilmesi söz konusudur." diye konuşan Özersay, sözlerine şu şekilde devam etti:
"Bizler, uluslararası hukuk ve insan hakları kurallarını dikkate alarak, 21'inci yüzyılda daha akla ve mantığa sığacak bir politikanın geliştirilmesinin ve bunun çalışması içindeyiz. Elde edeceğimiz veriler çerçevesinde atacağımız adımların ne kadar sürede hayata geçebileceğini böylece iyi bir biçime öngörebiliyor durumda olacağız. Envanter çalışmasını önemsiyoruz ama buna da paralel bir biçimde bugünkü ziyaret de dahil olmak üzere bazı adımlar atmak kararlılığındayız. Bunu çok uzun bir zamana yayma düşüncemiz de yoktur."
Basın mensuplarının sorularını da cevaplayan Özersay, Maraş'ta kademeli ilerlediklerini, sadece Kıbrıs Türk kamuoyunun değil, Güney Kıbrıs ve paydaş olarak kabul ettikleri bölgenin eski sakinlerinin de doğru ve sağlıklı bilgi almasını önemsediklerini söyledi.
Özersay, Kıbrıs sorunuyla ilgili görüşmelerde kapalı Maraş'ın geçmişte defalarca gündeme geldiğini ve o yöntemle hiçbir sonuç alınamadığını belirterek, "Hükümet olarak ortaya koyduğumuz pozisyon, buranın eski sakinlerini bir noktada muhatap kabul eden ama Kıbrıs Rum siyasi liderliğini muhatap kabul ederek çözüm arayışına girecek olan bir yaklaşım değil. Bu, denenmiş ve tüketilmiş olan bir yöntemdir." diye konuştu.
"Maraş'ı bir statüko sembolü olarak tutmayı anlamlı bulmuyoruz"
Maraş'ın KKTC toprakları içinde askeri bölge statüsünde bir alan olduğunu dile getiren Özersay, bu noktada KKTC'yi uluslararası hukuka daha da yakınlaştıracak ve insan hakları perspektifini kaybetmeden hangi adımların atılabileceği üzerinde çalıştıklarını belirtti.
Özersay, konuşmasını şu şekilde tamamladı:
"45 yıldır denenen ve bir sonuç alınmayan yöntemi tekrardan gündeme getirip kapalı Maraş'ı bir statüko sembolü olarak tutmayı anlamlı bulmuyoruz. Şu anda yürütmekte olduğumuz çalışma, Kıbrıs Rum tarafıyla müzakereyle ilgili bir çalışma değildir. Birleşmiş Milletler (BM) yetkilileri sadece ilgi duydukları oranda sordukları sorulara yanıt almışlardır ama burada atacağımız adımlarla ilgili BM yetkililerini muhatap almıyoruz. Buraya giriş, burada yetki icra etme ve buraya ilişkin tasarruf hakkı tamamen KKTC hükümetinin insiyatifindedir.
Zaman zaman bilgi mahiyetinde sorular geliyor ve konuşuyoruz. Atacağımız adımlar bizim kendi atacağımız adımlardır. Birisiyle oturup, anlaşıp da atacağımız adımlar değildir."