Karayolları müteahhitlerinin ödenek sorunu çözüldü!
Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 7.1 milyar TL’lik ödeme yapma kararı piyasaların likidite sorununu hafifletecek. Ödemenin yüzde 15’lik ilk dilimi geçen hafta yapıldı. Ödemelerle esnaftan akaryakıt bayisine tüm kesimlerin yüzü gülecek…
İKİ seçim arası piyasalarda zirveye çıkan nakit sıkışıklığının çözülmesi için 64. Hükümet, çözüm üretmeye başladı. Bu çözümlerin en önemlilerinden birisini ise önceki hafta Türkiye, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım’dan öğrendi. Tam 11 yıl Bakanlık yaptıktan sonra verdiği aranın ardından tekrar ‘bakanlık’ koltuğuna oturan Yıldırım, karayolları müteahhitlerinin ödenek sorunu çözerek görevine hızlı başladı.
Bakan Yıldırım, Karayolları Genel Müdürlüğü yüklenicilerinin 2015 yılındaki hak edişlerinden kaynaklanan 7.1 milyar TL’lik ödemeyi yapacaklarını açıklaması müteahhitleri rahatlattı. Ayrıca kamulaştırma bedellerini bekleyenler de derin bir nefes aldı. Geçen hafta 7.1 milyar TL’nin yüzde 15’ine denk 1 milyar 65 milyon TL karayolları müteahhitlerinin hesaplarına yatırıldı; böylece ödeme süreci başlamış oldu. Müteahhitler yılın yarısına gelmeden paralarının tamamına yakınını alacaklarını hesap ediyor.
PİYASAYA TAZE KAN
Karayolları Genel Müdürlüğü’nün kamulaştırma dahil yatırım harcamaları 2010-2014 yılları arasında 10 ila 14 milyar TL oldu. 2015’te yapılacak son 7.1 milyar TL’lik ödemeyle yatırım harcamalarının 14 milyar TL’ye ulaşacağı tahmin ediliyor. Yol, viyadük, köprü gibi kurumun uhdesinde olan işleri yapan 400 müteahhit olduğu biliniyor. Dev ödeme bu müteahhitlere gidecek gibi görünse de para aslında piyasaya akacak. Bu müteahhitlerin taşeronlarından iş makinesi üretici ve servislerine, projelerin yapıldığı bölge esnafından akaryakıtçılara kadar piyasanın birçok alt katmanına taze kan olacak. Para Dergisi olarak 7.1 milyar TL’nin piyasalara sağlayacağı katkısı araştırdık.
“PİYASALARI HAREKETLENDİRİR”
Üyeleri arasında karayolları müteahhitleri de olan Müteahhitler Federasyonu (MÜFED) Başkanı Necip Nasır, “Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 7.1 milyar TL’lik ödemesinin yapımı devam eden işlerin tamamlanması konusunda katkısı büyük olacak. Ekonomiyi ciddi anlamda canlandıracak” diyor. Bu ödemenin müteahhitler açısından öneminin büyük olduğunu söyleyen Nasır, ekonomiye katkısını da şu cümlelerle özetliyor:
“Sıcak paranın ekonomiye kazandırılması piyasaları hareketlendirecektir. Müteahhitler, 2016 yılında yeni altyapı projeleriyle yol alacak. Bugüne dek öz sermayeleriyle işleri bugüne getiren firmalar daha rahat hareket edecek. Müteahhitlerin motive olmasıyla birlikte, mevcut işlerin bitmesi ve piyasanın canlanması, ilk olumlu etki olarak görülecek. İnşaat sektörü 2015 yılında çeşitli nedenlerle yaşanan iniş çıkışların ardından, bu rahatlamayla daha da hızlı büyüyecek. Bu gelişmenin 2016'nın ilk çeyreğinden itibaren ekonomik büyüme olarak piyasalara yansımasını bekliyoruz.”
“LİKİDİTE SORUNUNA ÇARE”
Ankara Sanayi Odası Başkanı Nurettin Özdebir de kamunun borçlarını ödemesinin piyasalarda bir rahatlama yaratacağına inanıyor. “Bu ödemelerin ekonominin en büyük sıkıntısı olan likidite sorunun aşılmasına çok faydası olacaktır” diyen Özdebir, şu değerlendirmeyi yapıyor:
“Yeni hükümetin bir an önce tedbir alarak, piyasadaki sıkışıkları çözmede hızlı davranmasında fayda vardı. Bu şekilde hareket edildiği için memnun olduk. Bazı müteahhitler bütçeden fazla iş yapıp, sonra da onları nasıl alacaklarını kara kara düşünüyorlar. Bu sıkıntıların çözülmesi projelere devam edilmesi için onları motive edecektir.”
TOKİ KANALIYLA DESTEK
Üyeleri arasında karayolları müteahhitleri ve onların alt yüklenicileri olduğunu belirterek sözlerine başlayan İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Başkanı Tahir Tellioğlu, Karayolları’nın ödeme yapmasının piyasada rahatlama yaratacağını belirtiyor. Ancak tüm inşaat sektöründe sıkıntı olduğunu vurgulayan Tellioğlu, “Bu kaynak, sektörün ancak yüzde 5-10’unda rahatlaması anlamına geliyor. En azından müteahhitlerin bir kısmı yeni borçlanma olanağı bulacaklar. Birçok müteahhidin eski borçlarını ödemekte sıkıntı yaşadığını, personelini korumakta zorlandığını biliyoruz. Konut müteahhitleri için de TOKİ kanalıyla özellikle yurtdışına açılım konusunda bir destek bekliyoruz” diyor.
“CAN SUYU OLUR”
Ulaşım projelerinde önemli gider kalemlerinden biri de akaryakıt harcamaları… Genellikle motorinle çalışan iş makinelerinin hareketlenmesi akaryakıt sektörüne de katkı sağlayacak. Petrol Ürünleri İşverenleri Sendikası (PÜİS) Başkanı İmran Okumuş, “Karayolları’nın yaptığı ödeme tüm piyasaya olduğu gibi akaryakıt sektörüne de can suyu olur. Akaryakıtta en uzun vade 17-21 gün olmasına rağmen, karayolları müteahhitlerine mal veren bayilerimiz paraları 60-90 günde alabiliyorlar. Bazen daha uzun vadeler olduğunu da duyuyoruz. Akaryakıtın kar marjı yüksek olmadığından ödemelerin kısa sürede yapılması meslektaşlarımıza katkı sağlar” diye konuşuyor.
Ekrem CENGİZ / Cengiz İnşaat Yönetim Kurulu Üyesi
“Hızlı ödeme kararından memnun olduk”
Karayolları Genel Müdürlüğü’nün ödemesini yapacağı 7.1 milyar TL çok büyük bir para… Bu kadar hızlı bir şekilde ödeme kararının alınmasını beklemiyorduk. Sayın Bakanımız Binali Yıldırım çok hızlı davrandı; memnun olduk.
İnşaat sektörünün ve ulaşım projelerinin ülkemizin kalkınması için önemi büyük. Ayrıca inşaat birçok sanayi kolunu da harekete geçiriyor. Dolayısıyla ulaşım dahil tüm inşaat projeleri için ödeneklerin verilmesini önemsiyorum. Ödemeler zamanında yapılamayınca işler doğal olarak yavaşlıyor. Karayolları Genel Müdürlüğü’nün yapacağı 7.1 milyar TL’lik ödeme alt taşeronlardan mal aldığımız esnafa kadar tüm piyasaya dağılacaktır. İş makinesinden çimentoya demirden mazota tüm ürünleri üretip satanlara kaynak olacak. Projelerin gerçekleştirildiği bölgelerdeki otellerden catering firmalarına tüm piyasada rahatlama yaratacak. Devam eden işlerin daha hızlı tamamlanmasına da katkı sağlayacak.
Ayberk ÖZCAN / Türkiye Asfalt Müteahhitleri Derneği Başkanı
“2016’da projeler hızlanacak”
Bu yıl ilk kez Karayolları Genel Müdürlüğü’den alacakları olan müteahhitlere 2015 yılı bütçesinden tüm hak edişler yaptırıldı, faturalar kesildi. 7.1 milyar TL’nin yüzde 15’lik ilk kısmı ödenerek, ödemeler başlatıldı. Ben kalan kısmın da kısa sürede ödeneceğini tahmin ediyorum. Bu ödeme müteahhitler ve Karayolları Genel Müdürlüğü’nün devam eden işleri açısından önemli. Normalde Karayolları’na kısıtlı bir bütçe konulur ama yıl içinde bütçe içi harcanmayan kalemlerden KGM’ne bütçe aktarılır. Geçen yıl 4.2 milyar TL civarında ödenek ayrılan KGM’nin bütçesinin, artırımlar sonucunda gerçekleşmesi 14 milyar TL’yi aştı. Halen geçici bütçe ile devam edilse de 2016’da benzer rakamlara ulaşacağımızı düşünüyoruz. 2016 yılına borçsuz başlanması yeni yılda projeleri hızlandıracaktır.
Ulaştırmada da 2023 hedeflerine ulaşmayı Hükümetimiz önemsiyor. Bu hedefe ulaşmak için de bu yatırımların yapılması gerekiyor. Karayolları müteahhitlerinin aldığı para tüm piyasaya dağılacaktır. İşçilik giderlerinin yanı sıra, taşeronlarımıza daha rahat ödeme yapacağız. Makine bakım onarım, yedek parça da bizim için önemli bir gider kalemi. Kazandığımız paranın büyük kısmı, işçilik, demir, çimento, motorin gibi kalemlere gider. Şantiyelerimizdeki yüzlerce çalışanımız barınırken, onların yiyecekten giyeceğe kadar birçok ihtiyacını çevredeki esnaftan alır.
Para