Katar müteahhitlere iş kapısı oldu!
Dünyanın en zengin ülkeleri arasında gösterilen Katar, müteahhitlere iş kapısı oldu. Parekende, turizm ve inşaat sektöründe pazarı bulunan Katar yatırımcılar için en cazip yer oldu...
Satın alma gücü paritesi göz önüne alındığında 100 bin dolara yaklaşan kişi başı milli geliriyle dünyanın en zengin ülkeleri arasında ilk sıralarda gelen Katar, küçük ama zengin bir ülke. Üstelik 1987 yılında keşfedilen doğalgaz kaynaklarıyla bu zenginliği her yıl daha da artıyor. Katar Hükümeti uyguladığı ekonomik politikalarla kalkınmayı sürdürmek için ülkeyi dışa açık ve dünyayla entegre bir yapıya kavuşturmayı planlıyor.
Doğalgaz ihracatı Katarın toplam ihracatının yüzde 40'ına ulaşmış durumda. Bu oranın önümüzdeki dönemde daha da artması bekleniyor. Toplam doğalgaz rezervi 25.3 trilyon metreküp olan Katar'ın yıllık LNG ihracatı 31 milyon tonu buluyor. Katar LNG ihracatım yıllık 77 milyon ton düzeyine çıkarmayı hedefliyor. Bunun için gerekli altyapı yatırımları da hızla yapılıyor. Öyle ki LNG tesisleri bugün ülkenin imalat sanayinin en önemli ayağı durumunda.
Katar Hükümeti diğer taraftan ekonomiyi çeşitlendirilip, sadece doğalgaz ve buna bağlı sanayi tesislerine bağımlılıktan kurtarmak için de politikalar geliştiriyor. Çünkü devletin toplam gelirlerinin yüzde 60'ını oluşturan petrol ve doğalgaz gelirleri, petrol fiyatlarındaki dalgalanmadan aşırı derecede etkileniyor. Bu yüzden ileri teknoloji, sağlık, turizm gibi sektörlerdeki yabancı firmaların ülkeye çekilmesi amaçlanıyor.
200 MİLYAR DOLARLIK İŞ VAR
Ülkede yabancı yatırımcı için potansiyel arz eden sektörlerin başında müteahhitlik geliyor. Çünkü Katar'da önümüzdeki yıllarda hayata geçirilmesi planlanan 200 civarında yatırım projesi var. Bunların toplam yatırım tutarı ise 200 milyar dolar civarında. Bunun yüzde 43'ünü altyapı yatırımları, geri kalanını da sağlık ve eğitim sektörüne yapılacak yatırımlar oluşturuyor. Planlanan bu dev yatırımlar arasında dokuz tane stadyumun inşası da var. Çünkü Katar, bilindiği gibi 2022 Dünya Futbol Şampiyonasına ev sahipliği yapacak. Ayrıca ülkenin 2030 vizyonu çerçevesinde gerçekleştirilecek metro, Katar-Bahreyn köprüsü, Doha Limanı ve çeşitli karayollarının yapımı gibi çok sayıda büyük ölçekli projenin de önümüzdeki birkaç yıl içinde hayata geçirilmesi bekleniyor.
128 PROJE ÜSTLENDİK
Türk müteahhitlik firmaları Katar'da bu güne kadar havalimanı, otoyol, stadyum, metro ve konut inşaatlarında toplam 14 milyar dolarlık taahhüt işi tamamladı. Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye-Ortadoğu ve Körfez İş Konseyleri Koordinatör Başkanı Rona Yırcalı, Katar'da özellikle Türk inşaat firmalarının çok aktif olduklarını belirtiyor. Türk firmaların bugüne kadar Katar'da 128 proje üstlendiklerini ifade eden Yırcalı, bu rakamın Türk müteahhitlerin dünyada üstlendikleri toplam projelerin yüzde 4'üne denk geldiğini, bunun parasal değerinin ise 14 milyar doları bulduğunu söylüyor. Türk inşaat firmalarının Katar'da İslam Eserleri Müzesi, Doha metrosu gibi prestijli projelere imza attıklarını kaydeden Yırcalı, her geçen gün cazibesi daha da artan Katar pazarıyla ilgili şu değerlendirmelerde bulunuyor:
"Katar Türkiye'yi büyük pazarı ve ihracat kabiliyeti ile birlikte AB ve Asya'ya açılan stratejik bir ortağı olarak görüyor. Aynı şekilde Türkiye için Katar, Körfez bölgesine önemli bir giriş noktası. Dünya doğalgaz rezervlerinin yüzde 15'i Katar'da bulunuyor. Bu rezerviyle İran ve Rusya'nın ardından üçüncü sırada. Sıvılaştırılmış doğalgaz ihracatında ise lider. Ülkemizle Katar arasında spot satış yerine uzun dönemli sözleşmelere dayanan LNG alıntına ilişkin mutabakat zaptı imzalanmış durumda."
40 BİN KİŞİLİK STAD YAPIYOR
Türk müteahhitleri bu ülkede halen birçok proje yürütüyor. Bu firmalardan biri de Tekfen Holding. 12 yıldır bu ülkede faaliyet gösteren Tekfen, bu süre zarfında 2.4 milyar dolar değerinde yedi proje tamamladı. Bu projeler arasında çeşitli boru hatları da var. Tamamlanan projelerin en önemli bölümünü ise 1.8 milyar dolarlık yatırımla otoyol projesi oluşturuyor. 40 bin kişilik Al Thumama Stadı'nın inşaatını da yine Tekfen üstlenmiş durumda. 343 milyon dolara mal olması beklenen bu stadın, Dünya Futbol Şampiyonasının çeyrek final maçlarına yetiştirilmesi hedefleniyor.
DIŞ TİCARETTE ÖNCELİKLİ ÜLKE
Son yıllarda Türkiye ile olan dış ticaret hacmi hızla artan Katar, Ekonomi Bakanlığı tarafından 2016 ve 2017 dönemi için dış ticarette öncelikli ülkelerden biri olarak belirlenmiş durumda. Bu çerçevede birçok firma Katar'a daha fazla ihracat yapmak için girişimlerde bulunuyor. Bu firmalardan lşbir Yatak, 2010 yılından bu yana proje bazlı olarak Katar'a mal satıyor. 30'u Avrupa'da olmak üzere 46 ülkeye ihracat yapan firma, Körfez bölgesinden daha fazla pay almak için Katarlı bir firmayla master franehising görüşmelerine başlamış vaziyette.
İşbir Yatak CEO'su Metin Gültepe, Katar'ın kendileri için potansiyeli yüksek bir pazar olduğunu belirtiyor. Gültepe, şöyle devam ediyor:
"Katar gelişmekte olan aktif bir pazar. Bir yandan sürdürülmekte olan kapsamlı alt ve üst yapı yatırımları çerçevesinde hızla artan yabancı işgücü sayısı, bir yandan da ülkede devam eden gayrimenkul ve turizm yatırımları, mobilya sektöründe Katarda önemli imkanların doğmasını sağladı. Ülkede projelerin Dünya Kupası ile birlikte hız kazanması mobilya sektörü için ciddi avantajlar sunuyor. Gerek yeni yapılacak oteller, gerek mevcutların yenilenmesi için yatak sektöründe büyük bir potansiyel bulunuyor."
UYKU MERKEZLERİ AÇIYOR
Avrupa ülkelerinde yakaladıkları başarıyı Katar'a da taşımak istediklerini söyleyen Gültepe, "Körfez belgesindeki satış noktamızı 100'e çıkarmak istiyoruz. 2022 yılına kadar Katar'da 10 Sleep Çenter ile hizmet vermeyi hedefliyoruz. Bu bağlamda bu yıl ilki düzenlenen Expo Turkey by Qatar Fuarı'na katılarak bölgeye özgü ürünlerimizi Katarlı yatırımcılara tanıtma imkanı bulduk. Fuarda yaptığımız görüşmeler sonucunda bölgede master franchise görüşmelerimiz başladı. Yakın zamanda ilk uyku merkezimizin hizmete girmesini hedefliyoruz" diyor.
FİNANS VE YATIRIM KÖPRÜSÜ
Bilindiği gibi ABank, 2016 yılı sonu itibariyle Katar'ın ilk özel bankası ve tüm Körfez bölgesinin en önemli bankalarından The Conunerciai Bank'ın yüzde 100 iştiraki oldu. The Commercial Bank'ın Türkiye'yi orta ve uzun vadede çok önemli bir yatırım alanı olarak gördüğünü kaydeden ABank Genel Müdürü Müge öner, finans, enerji ve inşaat başta olmak üzere birçok sektörde Katar yatırımlarının hız kesmeden artmasının iki ülke arasındaki ortaklığın gücünü göstermesi açısından önemli olduğunu vurguluyor. Katarlı yatırımcıları Türkiye'ye çekip. Katar ve Türkiye arasında finans ve yatırım köprüsü olmayı hedeflediklerini belirten Öner, Katarlı bir müşterinin Türkiye'de konul almak istemesi halinde onun konut kredisini Katar'da vereceklerini, böylece çok daha avantajlı fiyatlar sağlayacaklarını söylüyor. Öner, sözlerini şöyle sürdürüyor:
"İpotek ile ilgili dokümantasyon, para akışları ve benzeri süreçler ABank üzerinden gerçekleşecek. Vereceğimiz bu hizmete henüz bir isim koymadık. Mortgage kredisine benzese de bu ürünü iki ülke ve iki banka birlikle oluşturduk. Çünkü böyle bir ürün tek taraflı geliştirilse bazı ayaklar eksik kalıyordu. Commercial Bank'ın 'Sadara' olarak adlandırdığı özel bir bankacılık anlayışı var. Özel bankacılık vaadi ile oluşturmuş oldukları bu segıııentteki müşterileri ABank olarak Türkiye'ye çekerek müşterilerimizin buradaki yatırım ve bankacılık ihtiyaçlarında yanlarında olacağız."
"EN ÖNEMLİ PİYASALARDAN BİRİ"
Katar'daki yatırımların finansmanında aktif rol alan kuruluşlardan Bank of Bahrain and Kuwait, son zamanlarda çok çeşitli kredi imkanları da sunuyor. Bankanın Ülke Müdürü Bilgtin Gürkan, Katar'ın uluslararası büyüme için odaklandıkları ana marketlerden biri olduğunu ifade ediyor. Gürkan, "Altı GCC ülkesinden biri olan ve ülkenin ekonomik büyümesinin iki temel itici gücü ve bankanın komşu ülkenin hedeflerine destek olmak için ilişkilerini geliştirmesine yardım edecek olan 2022 Dünya Kupası ve 2030 hedeflerinin ev sahibi Katar'ı, bizim için en önemli piyasalardan biri olarak görüyoruz" diyor.
EN ÇOK KONUTU ONLAR ALIYOR
Müge Önerin de dile getirdiği gibi Katarlılar Türkiye'de özellikle konut yatırımı yapıyor. Katarlılara konut satışında ilk akla gelen firmalardan biri de Kuzu Group. Expo Turkey by Oatar Fuarı'na katılan firma. Ataköy'de denize sıfır bir konumda yer alan ve Qatari Diar ortaklığıyla inşası devam eden SeaPearl Ataköy projesini tanıttı. Yaklaşık 2 milyar 700 milyon dolar yatırımla hayata geçirilen SeaPearl Ataköy, toplam bin 400 konuttan oluşuyor. Bu yılın dördüncü çeyreğinde teslimlerine başlanacak ilk etapta metrekare birim fiyatları ortalama 8 bin dolardan başlıyor.
Kuzu Grup Yönetim Kurulu Üyesi Özen Kuzu, bu projenin yüzde 15'ini yabancılara sattıklarını, bunların yaklaşık yarısını da Katarlıların oluşturduğunu belirtiyor. Katarlıların prototip konutlar yerine geleneksel değerlerle ileri teknolojinin harmanlandığı füzyon konutları daha çok tercih ettiklerini söyleyen Kuzu, şöyle devam ediyor:
"Geniş sosyal alanlar ve marinaya yakınlık, tüm yabancı yatırımcıların olduğu gibi Katarlıların da satın alma kararını önemli ölçüde etkiliyor. İstanbul'un önemli lokasyonlarında denize sıfır konumda yer alan projeler daha çok tercih ediliyor. Tüm detayların düşünüldüğü ve geniş metrekareli daire seçenekleri de Katarlı yatırımcıların daire seçimlerinde önemli rol oynuyor. 398 metrekareye varan 4.5+1 dairelerimiz de yine yabancı yatırımcıların seçimlerinde etkili oluyor. 2017 yılı Türk ekonomisine ivme kazandıracak yeni kararlarla başladı. Bunların belki de en önemlilerinden biri yabancı yatırımcıya vatandaşlık verilmesi ve KDV muafiyeti. Yabancıya yapılan konut satışı yılda 5 milyar dolar, ancak sektöre canlılık katan uygulamalar ile bu rakamı beş yıl içerisinde 50 milyar dolar seviyesine çekebiliriz. Ülkemize döviz kazandırmada çok büyük etkisi olacaktır. Verilen teşvik ve promosyonlar ile yabancıya konut satışının artacağı inancındayım."
11 MARKANIN 18 MAĞAZASI VAR
Katar elbette sadece inşaat ve gayrimenkul sektörü için değil, Türk organize perakende sektörü açısından da önemi giderek artan bir pazar konumunda. Bu ülkede halen İpekyol. Çilek Mobilya, Collezione, Altınbaş, Penti gibi hazır giyimden kuyuma çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren perakende zincirlerinin mağazaları var.
Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, Katar'da 11 Türk perakende şirketinin kendi markasıyla toplam 18 mağazasının olduğunu söylüyor. Türk markalarının yüzde 21'inin Katar'ın da dahil olduğu Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesinde bulunduğunu söyleyen Öncel, sözlerini şöyle sürdürüyor:
"Katarda irili ufaklı toplam 20 alışveriş merkezi var. Bunların metrekare birim fiyatları 100 dolar civarında. Bir mağaza Türkiye'ye göre yüzde 50 daha yüksek maliyetle açılabiliyor. Maliyetlerin yüksekliği nedeniyle perakende fiyatları da bir çok ülkeye göre daha pahalı, örneğin, Türkiye'de 100 TL olan ürünü Katar'da ortalama 180 TL'ye satıyoruz. Refah düzeyinin çok yüksek olduğu Katar'da tüketicinin yüzde 70'i modayı yakından takip ediyor. Tüketiciler ağırlıklı olarak orta ve üst fiyat grubundaki ürünlere ilgi gösteriyor. Katar'a deniz ve havayolu ile ürün sevkiyatı yapılabiliyor. Ürünün deniz yoluyla ulaşması üç haftayı bulurken, uçakla iki günde teslimat yapılabiliyor."
EN GÜÇLÜ OLDUĞUMUZ 3. PAZAR
Türkiye'nin önde gelen hazır giyim firmalarından Collezione, Katar pazarına 2015 yılında girdi. Körfez bölgesinin en önemli perakende gruplarından biriyle master franchising anlaşması yapan firmanın bu ülkede hepsi başkent Doha'da olmak üzere şu anda üç mağazası var. Collezione Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Akyiğit, dördüncü mağazayı önümüzdeki Eylül ayında yine Doha'da açacaklarım söylüyor. Bu pazara güçlü bir firmayla işbirliği yaparak girdiklerini ifade eden Akyiğit, master franchising verdikleri firmanın Katar'm yanı sıra Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn gibi diğer Körfez ülkelerinde de Collezione mağazaları açtığını belirtiyor. Akyiğit, sözlerini şöyle sürdürüyor:
"2018 sonuna kadar Katar'daki mağaza sayımız yediye, Dünya Futbol Şampiyonası'nın yapılacağı 2022 yılına kadar da 12'ye ulaşacak. Katar şu anda Türkiye ve Irak'ın Bağdat bölgesinden sonra en güçlü olduğumuz üçüncü ülke durumunda. Bu ülkede mağaza kiraları Türkiye'ye göre daha pahalı fakat Katar'da büyümemizi sürdüreceğiz. Çünkü ürünlerimize yoğun bir talep var. Bu ülkede basic ürünlerden ziyade moda ürünler satıyoruz."
Para