Kentsel dönüşüm oteriteleri sürdürülebilir şehirleri anlatacak!
Gelişmiş ülkelerde kentsel dönüşümler; şehirleri markalaştırmak amacıyla yapılan dönüşümlerken; gelişmekte olan ülkelerde gecekondulaşmış alanlar ve doğal afetlere karşı dönüşüm öncelik taşıyor
Ulaşılabilir ve Ekonomik Konut Enstitüsü (AHİ) geçtiğimiz günlerde Boğaziçi Üniversitesi'nde bir sempoz-yum düzenledi. "Kentsel Afet Riski" sempozyumunun konuşmacılarından Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü öğretim üyesi Dr. Mustafa Erdik, istanbul'da büyük bir deprem olduğunda, doğrudan yapısal kayıpların 17 milyar dolara; ekonomik kayıpların ise 65 milyar dolara ulaşacağını söyledi. Ulaşılabilir ve Ekonomik Konut Enstitüsü (AHİ) ve Boğaziçi Üniversitesi (BU) ortaklığıyla gerçekleştirilen ve Bili ve Melinda Gates Vakfı tarafından desteklenen bu sempozyum çerçevesinde dikkat çekilen önemli bir konu da, ciddi bir afetten en fazla zarar görenlerin fakirler olacağıydı. AHİ temsilcisi David A. Smith, "Yalnızca yoksullar değil, herkes risk altındadır. Kamu kaynaklarını felaket sonrasında yaralan sarmak yerine kullanmaktansa, felaket öncesinde kentsel iyileştirme önlemleri almak ve yerel toplumun katılımını sağlamak için kullanmak çok daha anlamlı bir sonuç verecektir" çağrısında bulundu.
Dünyadan önemli kentsel dönüşüm projeleri işte bu noktada, 4-5 Mart tarihlerinde TOKİ tarafından istanbul Kongre Merkezi'nde düzenlenecek olan 2011 Konut Kurultayı çok büyük bir önem taşıyor. Amerika, Meksika, Kore, Japonya, Kudüs gibi dünyanın önemli ülkelerinde kentsel dönüşümlere imza atmış yerli ve yabancı mimarlık, mühendislik, şehircilik, jeoloji, çevre ve inşaat uzmanlarının bir araya geleceği Kurultay'ın hedefi, bir tehdit olarak görünen doğal afetlere hazırlıklı bir Türkiye için kentsel dönüşüm seferberliğine öncelik vermek.
Konut politikaları; sürdürülebilir konut tasarımında kentsel ve çevresel standartlar; konut finansman modelleri; kentsel dönüşüm Türkiye'ye neden gerekli; kentsel dönüşümde uluslararası deneyimler; deprem dönüşümünde toplu yenileme çerçevesinde sürdürülebilir konut edinimi, sektörel işbirlikleri, yeni aktörler, yeni roller; marka kentler; Türkiye'de kentsel dönüşümde darboğazlar kurultayın gündem maddelerini oluşturuyor. Bu arada AHİ Başkanı David Smith aynı zamanda 2011 Konut Kurultayı Danışma Kurulu Kurucusu. AHİ, yani Ulaşılabilir ve Ekonomik Konut Enstitüsü, kar amacı gütmeyen bir kamu kuruluşu olarak, yoksul kentliler için konut ve altyapı sağlamak amacıyla çalışan ekesistemleri finanse eden, küresel konut fonu olarak çalışmalarını sürdürüyor. Gecekondu alanlarını finansal ve toplumsal değerlere dönüştürmek; ödenebilir konut ürünleri ve programları yaratmak ve uygulamak bu çalışmaların başında geliyor.
Bazıları marka olmak için bazıları afete karşı
Kentsel dönüşüm, sadece gelişen ülkeleri değil, tüm dünya ülkelerini ilgilendiren bir konu. Gelişmiş ülkelerde kentsel dönüşümler; şehirlerin cazibesini arttırmak, şehirleri markalaştırmak amacıyla yapılan dönüşümlerken; gelişmekte olan ülkelerde gecekondulaşmış alanların dönüşümü ve doğal afetler kapsamında yapılması gereken dönüşüm öncelik taşıyor.
"Konutta yeni yaklaşımlar, stratejiler, eylemler ve kentsel dönüşüm" baş-lıklı 2011 Konut Kurultayı'nın gündem maddelerinin başında, Türkiye'de doğal afetlerin, özellikle depremin tehdit etmediği, insanların endişesiz bir yaşam sürdürecekleri, eko sisteme uygun ve sürdürülebilir büyümeye katkı sağlayan, geleceğin dünyasını kucaklayan konutlara nasıl ulaşılacağı geliyor.
En yoksul mahalleler evlerini depreme karşı güçlendirebilmeli
2011 Konut Kurultayı'nın Danışma Kurulu Başkanı Bruce Cahan, Urban Logic CEO'su ve aynı zamanda şeffafetik bankacılık alanında oluşturduğu GoodBank örneği ile dünyaca tanınan birisim. Cahan'ın bundan bir süre önce Sempozyumunda yaptığı konuşm dukça önemli: "istanbul'da gerçe şebilecek bir depremde, geceko mahallelerinden geçen doğalgaz larından birinin delindiğini düşüı Mahalle sakinlerinin hayatlarını betmesinin ötesinde, istanbul ş bütçesinin üçte birini oluşturan t hatlarından biri aylarca kullanılamaz de kalacak. Gaz sızıntısı ve gelir nağının kesilmesi nedeniyle yalnızc hir değil, ülke ekonomisi de zaraı recek ve bu durum şehrin ve ülk kredi notunu düşürebilecek. Bu is bul'daki enformel mahallelerde yaş ekonomi ile istanbul'un ve Türkiyı kredi derecesi arasındaki doğa bağlantılardan yalnızca biri. Ne za ki en yoksul mahalleler bile kendi naklarını ve paralarını örneğin kc ratifler, dernekler ve topluluk ban rı aracılığıyla ve hükümetin de d ğiyle kullanarak evlerini depreme şı güçlendirirler, istanbul'un ve "I ye'nin ekonomisi o zaman çok dal rençli bir görünüm alır. Bundan ne sanlar hem de ülke krlı çıkar."
Kentsel gelişim ekonomik aktiviteyi artırıyor
Bu kapsamda yerel toplumun bilgiendirilmesi çok önem taşıyor manlara göre, şehir merkeziyle ı ilişkili, ancak felaketlerden en az zarar görebilecek yoksul kentli kendilerini bekleyen riski daha anyabilmeleri için stratejilere ihtiyaç
"Şehirler afet risklerini azar az; zen bir ev bazen bir blok düzeyim altıyorlar. Bunu yaparken biryandan kentsel gelişim sayesinde ekonomik aktitivite ve istihdamı artırıyorlar. I içerisinde çalışmak sivil toplum liştiriyor, afet riskini azaltıyor, ekor ve kredi derecelerini güçlendirip uzun vadeli bir değişim yaratıyor"
AHİ temsilcisi Smith'in sorusu cevap vermekte fayda var: "Neden dönüşüm için gerekli önlemleri alma güçlendirme çalışmaları için beklemek zorundayız ki"
Dünya/Didem Eryar Ünlü