Kentsel dönüşüm projeleri üretimi arttıracak!
Türkiye'deki kamu kaynaklı projelere göre şekillenen hazır beton ve çimento sektörü, 2012 yılında başlatılan kentsel dönüşüm projeleriyle önümüzdeki 10 yılın hareketli geçeceği öngörüsünde bulunuyor.
Türkiye'deki kamu kaynaklı projelere göre şekillenen hazır beton ve çimento sektörü, 2012 yılında başlatılan kentsel dönüşüm projeleriyle önümüzdeki 10 yılın hareketli geçeceği öngörüsünde bulunuyor. Kentsel dönüşüm projelerdi için 10 yılda, yaklaşık 600 milyar TL harcanacağını tahmin eden sektör oyuncuları, bu süreçte hazır beton kullanımında Türkiye'nin başlıca ülkelerden biri olacağını ileri sürüyor. Sektörün kamu ayağında ise üçüncü havaalanı inşaatı, üçüncü köprü, Avrasya Tüneli, İstanbul-İzmir Otoyolu gibi büyük projeler bulunuyor.
Uzmanlar, 7 milyon konutun yenileneceği kentsel dönüşüm uygulamalarında kalitesiz beton kullanımının önüne geçilmesi gerektiğini belirterek, yeni yapılarda Kalite Güvence Sistemi (KGS) belgeli beton kullanımının önemine işaret ediyor. Söz konusu sistemin; Türkiye'deki yapı stokunun uzun ömürlü, ekonomik ve depreme dayanıklı olmasına katkı sağlayaeağmı savunan uzmanlar, KGS'nin uyguladığı denetim sisteminin esas alınması gerektiğini ifade ediyor.
Büyüme hızı geriliyor
Türkiye Hazır Beton Birliği'nden edinilen bilgilere göre, son beş yılda hem hazır beton hem de inşaat büyüme oranlarında azalma görüldü. 2010'da yüzde 19.9'u bulan hazır beton sektörünün büyüme oram, 2014'te yüzde 4.9'a kadar gerüerken, inşaat sektöründe de 2010'da yüzde 18.3'ü bulan' sektör büyümesi geçen yıl yüzde 2.2 seviyesinde kaldı. Yaklaşık 600 firma ve bin tesisle üretim yapılan hazır beton sektörünün 2014 yılı itibarıyla 10 milyar TL cirosu bulunuyor. Sadece hazır beton sektöründe yaklaşık 30 bin kişinin istihdam edildiği bilgisini veren yetkililer, yan sanayi ile birlikte istihdamın 60 bini bulduğunu bildiriyor. Öte yandan Türkiye'de yıllara göre hacim artışı görülen hazır beton üretimi, geçen yıl 107 milyon metreküpe ulaştı. Sektör, bu yıl ise yaklaşık yüzde 3 büyüme bekliyor. Türkiye'nin beton üretiminde Avrupa liderliğini 2009'dan itibaren koruduğunu ileten yetkililer, küresel ölçekte ise Çin ve ABD'nin ardından üçüncü en büyük hazır beton üreticisi konumundayer aldığına dikkat çekiyor. Türkiye'de şehirleşmeye bağlı artış gösteren hazır beton talebinin, konut kredilerinin düşmesi ve yabancı ilgisinin devamı ile bir süre daha devam edeceği talimin ediliyor. Fakat şehirleşmenin tamamlanması, nüfus artış hızının düşmesi, altyapı yatırımlarının tamamlanması gibi etkenler sonucu pazarda uzun vadede durgunluk öngörülüyor. Sektörün son üç yüda yüzde 5.8 büyüdüğünü kaydeden yetkililer, yaklaşık 20 yıl bu seviyelerde üretimin devam etmesinin ardından, nüfus artış hızının düşmesi, kırsaldan kente göçün azalması ile pazarın daralacağını ileri sürüyor.
Türkiye, çimentoda küresel ölçekte beşinci sırada bulunuyor
Son 10 yılda üretim kapasitesinde kayda değer artış gözlenen çimento sektörünün ise 2014 itibarıyla yıllık üretim kapasitesi 85 milyon tona ulaştı. Bu üretim kapasitesi ile sektör Avrupa'da birinci, küresel ölçekte ise beşinci sırada yer alıyor. Kapasite kullanım oranlarında da değişim gösteren sektör, 2001'de kapasitesinin yüzde 77'sini kullamyorken, 2007'de bu oranı yüzde 95'e çıkardı. Bugün itibarıyla çimento sektörünün kapasite kullanım oranı yüzde 90 civarında. Bunların yan sıra 2014 sonu itibarıyla yıllık 70 milyon ton klinker ve 113 milyon ton çimento öğütme kapasitesine sahip sektörün, yaklaşık 76 milyon tonluk satış hacmi ve 64 milyon tonluk yıllık iç tüketim hacmi bulunuyor. Çimento sektöründe faaliyet gösteren 50 adet entegre çimento fabrika ve 20 adet çimento öğütme tesisinde 15 bin kişi istihdam ediliyor. Yüksek kapasite kullanım oranına rağmen 2014 yüında yılında çimento sektörünün düşük bir performans sergilediğine değinen uzmanlar, inşaat sektörüne paralel olarak geçen yıl yüzde 1.3 büyüme yaşandığını büdirdi. Kişi başı çimento tüketiminin 2014 yü sonu itibarıyla 826 kilogramı bulduğu Türkiye'de bu rakamın kısa vadede bin kilograma ulaşması bekleniyor. Hazır beton tüketiminde öngörüldüğü üzere, çimento tüketiminin de belirli bir seviyeden sonra durma noktasına geleceği düşünülüyor.
Çimento ihracatı düşüşte
Türkiye'nin çimento ihracatında son beş yüdır gerileme gözleniyor. Bu gerilemedeki en büyük faktör ise komşu ülkelerde yaşanan belirsizlik. Sektcfrün 2014 yılında yaptığı çimento ihracatı, 641 milyon doları buldu. Türkiye'nin geçen yıl en çok çimento ihraç ettiği ülke, Libya oldu. Bunu sırasıyla Suriye, Irak, Rusya ve İsrail izledi Dünya çimento ihracatı ise 2013 yılında yüzde 6.5 artarak, 12 milyar dolara ulaştı.
İhracatındaki düşüş grafiğine rağmen Türkiye, yaptığı 738 milyon dolarlık ihracat ile Çin ve Vietnam'ın ardından üçüncü sarada yer aldı.
Dünya Sektörel Ek