Riskli yapılar en geç 60 günde boşaltılacak
Kentsel Dönüşüm Yasası’na göre, gecekondu sahibine konut verilene kadar evi yıkılmayacak. Riskli yapıların yıktırılmasında hak sahipleriyle anlaşma yoluna gidilecek. Riskli yapıların boşaltılması için verilen 30 günlük süre ise 60 güne çıkarıldı.
Yıktırmayan için Başsavcılığa suç duyurusu yapılacak
Binasını yıktırmayan vatandaşlar için Cumhuriyet Başsavcılığı’nda suç duyurusunda bulunulabilecek. Askeri yasak bölgeler, Hazine’nin özel mülkiyetinde bulunan riskli alanlarda ve rezerv yapı alanlarındaki taşınmazlardan kamu idarelerine tahsisli olanlar, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’na (TOKİ) ve belediyeye bedelsiz devredilebilecek.
Hak sahibine kira yardımı veya geçici konut temin edilecek
Anlaşma ile tahliye edilen, yıktırılan veya kamulaştırılan yapıların hak sahiplerine proje süresince kira yardımı yapılacak veya geçici konut, işyeri temin edilecek. Böylece mağdur olmaları engellenecek. (Bu yapılarda kiracı veya sınırlı ayni hak sahibi olanlar da hak sahibi olabiliyor)
Kararlar üçte ikilik çoğunluk ile alınacak
Projeler çerçevesinde yapılacak işlere (parsellerin tevhit edilmesine, münferit, birleştirilerek veya imar adası bazında uygulama yapılmasına, yeniden bina yaptırılmasına, payların satışına, kat karşılığı veya hâsılat paylaşımı ve diğer usuller ile yeniden değerlendirilmesine) ‘hak sahipleri’ karar verecek. Kararlar hissedarlar arasında ‘üçte ikilik çoğunluk’ ile alınacağı için projeler gecikmeyecek.
Çoğunluğa katılmayan da parasını alabilecek
3’te 2’lik çoğunluk kararına katılmayan hissedarların da mağdur edilmeyeceğini, bu durumda taşınmazının gerçek değeri üzerinden satın alınarak parasının verileceğini belirten Erdoğan Bayraktar, “Kişilerin mülkiyetine biz dokunmuyoruz. Biz yıktıktan sonra vatandaşın yerini devlet olarak yapmak niyetinde değiliz. Kendisi yapacak. Kendisi satmak mı istiyor, satsın. Yapmak mı istiyor yapsın. Kat karşılığı mı vermek istiyorsa versin. Her türlü tasarruf hakkı oradaki parsel sahiplerinin. Çoğunluk kararına katılmayan 3’te 1’lik kesimin de hisselerinin SPK’ya kayıtlı ekspertiz tarafından değerini tespit edeceğiz ve açık artırma ile anlaşma sağlayan diğer hissedarlara açık artırmaya satışa çıkaracağız, böylece razı olmayan vatandaşı da mağdur etmeyerek parasını vereceğiz. Üçte ikilik çoğunluk, bu üçte biri almazsa veya alamazsa o zaman biz devlet olarak, onun ekspertiz değeri üzerinden parasını yatırıp, resen hazine adına tescil edileceğiz” açıklamasını yapıyor.
2B gelirinin % 90’ı ile 7 milyon konut dönüşecek
Kentsel dönüşümde 7 milyon konuttan her birinin ortalama 100 bin liraya malolacağı yani 700 milyar liralık hacim oluşacağı hesaplanıyor. Kentsel dönüşümde en büyük parasal kaynak ise 2B arazileri. 2B’nin yüzde 90 parsının kentsel dönüşüme harcanması öngörülüyor. İstanbul, Antalya, Muğla gibi ülkenin çeşitli yerlerinde stabil duran arazilerin sahiplenilmek yoluyla ekonomiye kazandırılacağı, bunları kullananların tapu sahibi olarak devlete para ödeyeceği ve devletin buradan çok ciddi bir gelir elde edeceği belirtiliyor.
Dönüşüm 20 yıla dönemler itibarıyla yayılacak
Türkiye’de 20 milyona yaklaşan konut stoğunun köy, kasaba ve şehirlerin tamamı dahil edildiğinde yüzde 40’a yakınının elden geçmesi gerekli görülüyor. Hedeflenen dönüşüm 2, 5, 10, 15 ve 20 yıllık zaman dilimlerine bölünerek planlanacak.
Belediye ve mahalli idarelerle hareket edilecek
Kentsel dönüşümde belediyelerle hareket edilecek. Yasayla belediyelere her türlü ödenek aktarımı, teknik ve mali destek sağlanacak. Olası depremde çok büyük can ve mal kaybına yol açacağı kesin olan riskli alanlar ve yeni rezerv alanların belirlenmesinde mahalli idarelerin görüşleri alınacak. Belediye meclislerinin salt çoğunluk ile alacağı kararla, masrafların tamamı veya bir kısmı belediye bütçesinden karşılanmak kaydıyla, kentin uygun görülen alanlarında bina cephelerinde değişiklik, yenileme, özel aydınlatma ve çevre tanzimi çalışmaları yapılabilecek. Cephe değişikliği yapılacak binalarda telif hakkı sahibine, talep etmesi halinde telif hakkı ödenecek.
Kamuya tahsisli binalar, belediyelere devredilebilecek
Riskli alanlarda ve rezerv yapı alanlarında, Hazine’nin özel mülkiyetindeki taşınmazlardan kamu idareleri mülkiyetinde veya tahsisli olanlar, bakanlıkça belediyelere devredilebilecek. Yasayla, yeni kentsel dönüşümün oluşumu aşamasında anlaşma sağlanamayan alanlar, satın alınarak tapuda Hazine adına res’en tescil edilecek. Bu durumda, paydaşların kararıyla yapılan anlaşma çerçevesinde değerlendirilmek üzere mahalli idareye devredilebilecek.
Değerlemeleri mahalli idareler yapacak
Dönüştürmeye tabi tutulan taşınmazların üzerindeki köhnemiş yapılar da dahil olmak üzere muhdesatıyla birlikte değer tespiti işlemleri ve dönüşümle ortaya çıkacak taşınmazların değerlemeleri, mahalli idarelerce yapılacak. Şehircilik anlamında yeni kentsel tasarımların oluşturulmasında gerekli cins değişikliği, tevhit ve ifraz işlemlerini mahalli idareler resen yapabilecek veya yaptırabilecek.
KONUTTA KDV’Yİ ARTIRAN YASA MECLİS’E BÜYÜK BELİRSİZLİKLERLE GELDİ
İnşaatına başlanan ama tapusu alınmayan evin vergisi ne olacak
VATAN’ın iki gün önce “Konuta yüzde 18 KDV zammı getirecek” diye duyurduğu yasa tasarısı dün TBMM’de bir torba kanunun içinde ortaya çıktı.
Amme alacaklarının tahsili ile ilgili bir torba yasaya 150 metrekarenin altındaki konutlarda da KDV’yi yüzde 1’den yüzde 18’e kadar çıkaracak vergisel düzenleme ile ilgili madde eklendi. Dün Plan ve Bütçe Komisyonu’nda söz konusu yasa tasarısının görüşmeleri sırasında sert tartışmalar yaşandı. Yasa tasarısının net olmaması ve detaylarını belirlemeye Bakanlar Kurulu’nun yetkili kılınması muhalefetin tepkisine neden oldu. CHP İstanbul Milletvekili Aydın Ayaydın, toplumun çok geniş bir kesimini ilgilendiren böylesine önemli bir konuda yetkinin sadece Bakanlar Kurulu’na bırakılmasının belirsizlik yaratacağını söyledi ve “Gelin yasanın detaylarını ayrıntılarını çerçevesini birlikte tartışarak belirleyelim” dedi. Aydın Ayaydın, yasa tasarısının şu haliyle konut sektöründe tam bir kaos yaratacağına da işaret ederek çekincelerini şu noktalarda dile getirdi:
Konutlarda uygulanacak,büyüklüğe göre KDV oranının tespit edilmesinde yetkinin Bakanlar Kurulu’na bırakılması doğru değildir. Esaslarını burada konuşalım ve hangi usul ve esaslarda yetkiyi Bakanlar Kurulu’na bırakacağımızı yasa ile belirleyelim.
Sayın Bakan diyor ki, eskiden 150 metrekarenin altındaki konut satışlarında KDV yuzde 18 değil, yüzde 1’dir. Bunu bazı bölgelerdeki konutlarda yüzde 18 e çıkaracağız. Bu oranları da Bakanlar Kurulu belirlesin. Simdi Sayın Bakan’a soruyorum, bir proje için ruhsat alıp insaata başlandığında maliyetler hesaplanır ve fiyatlar buna göre belirlenir. Daha inşaata başlanmadan satışlar olur ve herkes gayet iyi biliyor ki 150 metrekarenin altındaki konutlarda şu an KDV yüzde 18 değildir. Satışlar buna göre yapılır.
Proje bittikten sonra tapu alınır ve fatura kesilir. Şimdi yeni ruhsat alınmış veya yeni inşaata başlanmış bulunan bir projeden 150 metrekarenin altında bir konut satın alan vatandaş yüzde 1 KDV verecek gibi fiyatta anlaşmış ve sözleşme yapmış ise o vatandaşa yasa çıktıktan sonra senin vergin yüzde 1 değil 18 mi diyeceğiz.
Böyle yaparsak daireyi alan vatandaş ile konut satışını yapan firma arasında kavga başlamaz mı?
Ya da bu belirsizlik yüzünden vatandaş konut alma talebini erteler mi?
Bu KDV farkını kim ödeyecek?
Hiç olmazsa ruhsatı alınmış veya projeye başlanmış olanları uygulama dışında tutmak gerekmez mi? Bunu kanuna net bir şekilde koymak ve “Yasa yürürlüğe girdikten sonra ruhsatı alınmış ve inşaatına başlanmış konutları kapsar” demek gerekmez mi?
Bu haliyle belirsizlik ortamında yeni bir konut krizi yaşanır, yeni konutzedeler ortaya çıkar.
VATAN GELEN TEHLİKEYE DİKKAT ÇEKMİŞTİ
VATAN konutta KDV’yi 150 metrekarenin altındaki konutlarda da yüzde 18’e kadar çıkaracak yasa tasarısının hazır olduğunu ve Meclis’e gelmek üzere olduğunu önceki gün yazmıştı. Bir torba yasaya eklenen madde Plan Bütçe Komisyonu’nda alt komisyona havale edildi. Önümüzdeki hafta Çarşamba günü yeniden Plan ve Bütçe Komisyonu’nda ele alınacak.
Maliye Bakanlığı yeni dönemde çok lüks olan ancak 150 metrekarenin altında büyüklüğe sahip konutlardan yüzde 1 yerine bölgeye ve rayice göre farklı KDV oranları uygulamasına geçecek bir hazırlık yapıyordu. Mevcut yasaya göre Kanyon’da satılan bir daire şayet 150 metrekarenin altında ise yüzde 1 KDV uygulanıyordu. Maliye ise “Metrekaresi 8-10 bin lira olan konutta KDV yüzde 1 olmamalı. Eskiden lüksün tanımı büyüklüğe göre yapılmış oysa şu an Zorlu Center’da 100 metrekarelik bir daire 1.5 milyon dolardan satılıyor. Buradan ben daha yüksek vergi istemeliyim” diyerek bu yasa tasarısını hazırlamıştı.
Vatan