Kentsel dönüşümde devlet kredisi!
Kentsel dönüşüm kapsamında konutunu ve işyerini kendi imkânları ile yapmak veya edinmek isteyenlere Bakanlıkça özel hesaptan kredi verilebiliyor. Peki kentsel dönüşümde devlet kredisi nasıl verilir? Kentsel dönüşümde devlet kredisi ne kadar?
Kentsel dönüşümde devlet kredisi!
Kentsel dönüşümde devlet kredisi ile ilgili yasal esaslar, 13 Eylül 2012 tarihinde 28410 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Dönüşüm Projeleri Özel Hesabı Gelir, Harcama, Kredi ve Kaynak Aktarımı Yönetmeliğinde açıklanıyor.
Yönetmeliğe göre, kentsel dönüşüm kapsamında konutunu ve işyerini kendi imkânları ile yapmak veya edinmek isteyenlere Bakanlıkça özel hesaptan kredi verilebiliyor. Kentsel dönüşüm devlet kredisi için zel hesaptan kredi kullanmak isteyen hak sahiplerince, bulundukları yerdeki Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerine başvurulması gerekiyor.
Konut ve işyeri kredileri
MADDE 12 – (1) Anlaşma ile tahliye edilen, yıktırılan veya kamulaştırılan yapıların maliklerinden ve malik olmasalar bile bu yapılarda kiracı veya sınırlı aynî hak sahibi olarak en az bir yıldır ikamet ettiği veya bunlarda işyeri bulunduğu tespit edilenlerden konutunu ve işyerini kendi imkânları ile yapmak veya edinmek isteyenlere Bakanlıkça özel hesaptan kredi verilebilir.
(2) Kredi açılabilmesi için, açılacak kredi azami miktarları ile kredinin tahsis öncelikleri; özel hesabın finansman durumu, proje büyüklüğü, inşaat maliyetleri, inşaatların bulunduğu bölgeler dikkate alınarak her yıl Bakanlıkça belirlenir ve ilan edilir.
(3) Talep edilmesi halinde, Bakanlıkça belirlenen miktarların altında da kredi açılabilir.
Kredi başvuruları ve kullandırılması
MADDE 13 – (1) Özel hesaptan kredi kullanmak isteyen hak sahiplerince, bulundukları yerdeki Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerine başvurulur.
(2) İl Müdürlüklerince incelenen kredi başvurularından uygun görülenler onaylanmak üzere Bakanlığa gönderilir.
(3) Onaylanan kredi karşılığında Bakanlıkça belirlenen miktarda değerler teminat olarak alınır ve kredi kullananlar ile Bakanlık arasında borçlanma sözleşmesi düzenlenir. Bu sözleşmeler borçluların gayrimenkullerinin tapu kayıtlarının ve bağımsız bölümlere ait bilgileri, kredi borcu ve kredi şartları ile gerekli görülecek diğer bilgileri içerir. Düzenlenen sözleşmeler üzerinden gerekli ipotek tesis ve tescil işlemleri yapılır.
(4) Konutunu veya işyerini kendi imkânları ile yapmak isteyenlere açılan kredinin yüzde yirmi beşi peşin olarak, geri kalanı da üç eşit taksitte inşaatın ilerleme oranı dikkate alınarak, özel hesaptan hak sahibinin hesabına aktarılır.
(5) İşyeri ya da konutunu edinmek isteyenlere kredi kullandırılması halinde düzenlenen sözleşmeler üzerinden gerekli ipotek tesis ve tescil işlemlerini müteakip toplu olarak ödeme Özel Hesaptan hak sahibinin hesabına aktarılır.
Kredi geri ödemeleri
MADDE 14 – (1) Krediyi kullanma ve geri ödeme dönemi süresince aşağıdaki Güncelleme Metodu uygulanır.
a) Brüt inşaat alanı 101 m² (100,99 m² dâhil) ye kadar olan konutlara açılan krediye, kullanma ve geri ödeme dönemi boyunca güncelleme oranı aynen,
b) Brüt inşaat alanı 101-150 m² (150,00 m² dâhil) olan konutlara veya brüt inşaat alanı 50 m² (50,99 m² dâhil) olan işyerlerine açılan krediye, kullanma ve geri ödeme dönemi süresince uygulanacak güncelleme oranı % 10 artırılarak,
c) Brüt inşaat alanı 150 m² den büyük olan konutlara veya brüt inşaat alanı 50 m² den büyük olan işyerlerine açılan krediye, kullanma ve geri ödeme dönemi süresince uygulanacak güncelleme oranı % 20 artırılarak,
uygulanır.
(2) Kredinin kullanma süresince güncelleme dönemlerinde, kredi borcuna Bakanlıkça belirlenen güncelleme oranının uygulanması suretiyle bulunan borç bakiyesi mevcut borç bakiyesine ilave edilir. Bu işlem, kredinin kullanım süresi boyunca kredi geri ödemelerinin başladığı tarihe kadar, her güncelleme döneminde uygulanarak geri ödemelerin başladığı tarihteki borç bakiyesi bulunur. Bakanlıkça belirlenerek Merkez Muhasebe Birimine bildirilen güncelleme oranı değişikliklerinin hesaplara intikali Merkez Muhasebe Birimince yapılır.
(3) Geri ödeme taksitleri, ait olduğu her ayın ilk iş günü ile son iş günü arasında ödenir. Ayın son iş gününden sonra yatırılan geçmiş aya ait taksitlere gecikilen günler için, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan gecikme zammı oranı uygulanır.
(4) Kredinin geri ödeme süresi brüt inşaat alanı 100 m² ye (100,99 m² dâhil) kadar olan konutlar için 120 ay, 101-150 m² (150,00 m² dâhil) konutlar için 84 ay ve 150 m² den büyük konutlar için 60 aydır. Kredinin geri ödeme süresi brüt inşaat alanı 50 m² ye (50,99 m² dâhil) kadar olan işyerleri için 48 ay ve 50 m² den büyük işyerleri için 36 aydır.
(5) Geri ödemeler inşaatın bittiği tarihten sonra başlar. Geri ödeme her hâlükârda, kredi sözleşmesinin imzalandığı tarihten itibaren en geç 24 ay sonra başlar. Kredi borcunun konut büyüklüğüne göre 120, 84 veya 60 aya bölünmesi suretiyle geri ödeme başlangıç taksiti bulunur. Geri ödeme taksiti, geri ödeme süresi boyunca her güncelleme döneminde, güncelleme oranı ile artırılarak yeni taksit miktarı bulunur ve geri ödeme süresi olan 120, 84 veya 60 aya ulaşıncaya kadar ödenir.
(6) Kredi borçluları, geri ödeme süresi içinde istenen aylık ödemelerin vadelerini geçirmemek şartıyla istedikleri sayıda taksiti vadesinden önce ve ödeme tarihindeki taksit tutarı üzerinden ödeyebilirler.
(7) Kredi borcu, kredi geri ödemeleri başladıktan sonra, geri ödemenin başladığı ay veya takip eden ay ile her yıl Ocak, Şubat, Temmuz veya Ağustos aylarında aşağıdaki yollardan biri ile vadesinden önce tamamen kapatılabilir:
a) Kredi borçluları, geri ödeme süresi içinde talep etmeleri halinde, kalan aylık taksitlerin toplamını bir seferde ödeyerek kredi borcunu kapatabilirler. Bu durumda, talep tarihindeki aylık taksit miktarı kalan ay sayısı ile çarpılarak bulunan borçtan her yıl Bakanlıkça belirlenerek Merkez Muhasebe Birimine bildirilecek oranda indirim yapılarak borç kapatılır.
b) Kredi borçluları, geri ödeme süresi içinde talep etmeleri halinde, kalan aylık taksitlerin toplamını bir yıl içinde en fazla dört eşit taksitte de ödeyerek kredi borcunu kapatabilirler. Bu durumda, talep tarihindeki aylık taksit miktarı kalan ay sayısı ile çarpılarak bulunan borçtan, her yıl Bakanlıkça belirlenerek Merkez Muhasebe Birimine bildirilecek oranda indirim yapılır ve bu miktar yukarıdaki esaslara göre ödenir. İlk taksit, yeni borçlanma sözleşmesinin yapılmasından bir ay sonra peşin ödenir. Diğer taksitler aralarında en az üç aylık süre olmak üzere belirlenecek ödeme planına göre ödenir. Taksitlerin birisinin ödenmemesi halinde sözleşme tarihindeki borçtan ödenen kısım düşülerek ve sözleşme tarihinden itibaren Güncelleme Oranı uygulanarak borç muaccel hale getirilir.
Kentsel dönüşümde kiracı hakları!
Işıl Seren KESKİN/Emlakkulisi.com