Kentsel dönüşümle şehirlerimizi güzelleştirebiliriz!

Feyyaz Ünal, EBSO Şubat ayı olağan meclis toplantısında gerçekleştirdiği sunumda kentsel dönüşümün önemine ve işleyişte dikkat edilmesi gereken konulara değinirken Türkiye’de ve İzmir’de kentsel dönüşümün geldiği noktaya dikkat çekti.

31 Mayıs 2012 tarihinde yürürlüğe giren Kentsel Dönüşüm Kanunu’nun afet riski altındaki alanlar ile riskli yapıların bulunduğu arazilerde iyileştirme, tasfiye ve yenilemelere dair usul ve esasları içerdiğini ifade eden Ünal, kentsel dönüşüm uygulama süreci ve kanun kapsamında gerçekleştirilen finansal destekler hakkında da bilgi verdi.

Hedef 6,5 milyon birim konutun dönüştürülmesi

Kentsel dönüşümün tarihinde dünyada öne çıkan örnekler arasında Japonya’nın Hiroşima/Danbara ve Fransa’nın Paris/La Defense bölgesindeki projelerin yer aldığını belirten Ünal, sözlerine şöyle devam etti:

“Ülkemizde kentsel dönüşüm çalışmalarının ‘99 depremi sonrası yıkılma riski bulunan konutların inşası ve eski yapıların işlevinin günümüz şartlarına uygun hale getirilmesi olarak ikiye ayrıldığını söyleyebiliriz.

Örneğin Haliç teki Silahtarağa Elektrik Santralı’nın günümüzde “Santral İstanbul” olarak Bilgi Üniversitesi Kampüsü’ne ve İzmir’deki Havagazı Fabrikası’nın kültür merkezine dönüşümü öne çıkan kentsel dönüşüm projeleri arasındadır. Diğer taraftan Bağdat Caddesi’nde ki 40 yıllık bir apartmanın yıkılıp yerine aynısının veya birkaç kat fazlasının inşa edilmesi gerçek anlamda kentsel dönüşüm değildir.”

Feyyaz Ünal, 2013-2023 yıllarını kapsayan 10 yıllık süreçte Türkiye genelinde 6,5 milyon birim konutun dönüştürülmesinin hedeflendiğine işaret etti ve ekledi:

“İlk aşamada 2013 yılında 253.000 birimin dönüşümü sağlandı. 2014 yılında ise yaklaşık 130.000 birimin risk tespiti yapıldı ve bu binaların 12.384’ü yıkıldı. Yalnızca İzmir’de ise 918,16 hektar alanda toplam birim sayısı da 35.836 bina 'riskli' ilan edildi.

Kentsel dönüşümde ilk ve en kapsamlı projenin yürütüldüğü Kadıköy ilçesindeki Fikirtepe’de 1.350.000 metrekarelik alanda hayata geçirilen kentsel dönüşüm projesi tamamlandığında bölgede 35.000 konut ve 2.500 ticari alan yer alacak.”

İzmir’de kentsel dönüşüm kapsamında gerçekleştirilen projeler ve detayları hakkında da bilgi veren Ünal: ”İzmir iklimi ve coğrafyasıyla yaşamak için diğer büyük şehirlere göre daha çok tercih edilen bir şehir. Ciddi bir ekonomik potansiyele sahip olan İzmir’in yetişmiş insan gücünü kente çekebilmek için, özellikle de yaşlı bina sayısının oldukça fazla olması nedeniyle, kentsel dönüşüm alanında hızlanması gerekiyor.

Mevcut durumu ise bir avantaj olarak değerlendirmek daha doğru olacaktır. Çünkü kentsel dönüşümde amaç binayı yıkıp yerine aynısını yapmak değil parsel birleştirerek ve kat iznini artırarak yeşil alanların genişlediği, hava sirkülasyonunun iyileştiği ve otopark sorununun ortadan kalktığı yeni bir şehir inşa etmektir. İstanbul’daki kentsel dönüşüm örnekleri de İzmir için kentsel dönüşümle ilgili yapılan yanlışları görebilmemiz bakımından faydalı olmaktadır” dedi.

Kentsel dönüşüm ekonomiyi olumlu etkileyecek

Feyyaz Ünal kentsel dönüşümün avantajlarına dikkat çektiği konuşmasında dönüşümle birlikte inşaat sektörünün canlanacağını bunun ekonominin genelini olumlu etkileyeceğini ayrıca daha nitelikli, çevre duyarlılığına sahip ve enerji verimliliği yüksek yapıları inşa etme fırsatı sunacağını vurguladı.

Kentsel dönüşüm kapsamındaki projelerde bölgenin tarihi ve kültürel yapısının korunmasının, doğal hava akışına izin verilmesinin ve kent siluetinin estetik olmasının özen gösterilmesi gereken öncelikli konular olduğuna değinen Ünal sözlerine şöyle devam etti: “Sürecin hızlanması için yeni konut, otopark, yol ve yeşil alan gibi eksikliklerinin giderilmesine yönelik kat izni artışı ve parsel birleştirmenin teşviklerle desteklenmesinin yanında ürün tedarik eden firmaların KDV’den muaf tutulması gibi uygulamaların da artırılması gerekmektedir.”

Ünal, ülkemizin gelişimini ve insanların güvenli yapılarda oturabilmesini sağlamak üzere belediye ve sivil toplum kuruluşlarının kentsel dönüşüm sürecinde atması gereken adımların önemini vurguladığı konuşmasında; bunun için de depremlerde yaşanabilecek kaybı en aza indirecek çalışmaların hayata geçirilmesi ve İzmir’de ekonomik, kültürel ve sosyolojik gelişime destek olacak kentsel dönüşüm sürecinin doğru uygulamalarla hızlandırılması gerektiğinin altını çizdi.