Kıbrıs Rumları'na tazminat yerine su verelim teklifi!
Türkiyenin, Kıbrıstaki mülkiyet sorununun tazminatlar veya iade yoluyla çözülmesi yerine, Kıbrıslı Rumlara Türkiyeden su getirilmesi önerisini gündeme getirdiği iddia edildi
Kıbrısta çözüm için kritik bir dönemece gelindiği şu dönemde Türkiye diplomatik girişimlerini hızlandırdı. İlk olarak geçen hafta AB Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış KKTC için Tayvan modelini önermişti. Bu teklife göre, Avrupa ülkelerinin havayolu şirketlerinin Ercana uçması karşılığında Türkiye limanlarını Rumlara açacaktı.
İkinci adım ise Rumlara yönelik oldu. Rum Fileleftheros gazetesi, Türkiyenin Kıbrıstaki mülkiyet sorununun tazminatlar veya iade yoluyla çözülmesi yerine, Kıbrıslı Rumlara Türkiyeden su getirilmesi önerisini gündeme getirdiğini yazdı. Gazete haberinde, Türk diplomatların son günlerde, yabancı devlet adamlarıyla temasları sırasında bu öneriyi diel getirdiğini öne sürdü. Habere göre, Kasım başlarında İstanbuldaki Fener Rum Patrikhanesini ziyaret eden ABDdeki Yunan derneklerinden APEHA yetkilileri, Dışişleri Bakanlığı Kıbrıs Sorumlusu Kerim Urasla görüştü ve su konusu gündeme geldi. Kerim Urasın Yunan heyetine, Türkiyenin KKTCdeki su sorununu çözmek için KKTCye borularla su götüreceğini, aynı yöntemin çok uzun yıllar Kıbrıslı Rumların da su sorununa, KKTCde bulunan ve Türkiye tarafından tazmin edilecek Kıbrıslı Rumların taşınmazları karşılığında çözüm teşkil edebileceğini söylediği ileri sürüldü.
Eroğlu da önerdi
Haberde ayrıca, KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlunun da 30-31 Ekimde New York yakınlarında Long Islandda yapılan üçlü görüşme öncesinde, müzakerelerde sunduğu bir belgede Türkiyeden su getirilmesi konusuna değindiğini ve mülkiyet konusunu açıkça ifade etmese de Kıbrıstaki zorlu konulara çözüm olabileceğini belirttiği savunuldu.
Bedava verilmeyecek
VATANa bilgi veren Dışişleri kaynakları, Su-tazminat ilişkisi hakkında bazı fikirler söylendiği doğru, ama bedava su vermekten bahsedilmedi. Malların tazmini ve iki kesimliliği pekiştirilerek kimseyi rahatsız etmeden mülkiyeti çözmekten bunun için de suyu kullanmaktan bahsedildi dedi.
100 milyon $ ödendi
KKTCnin mülkiyet sorunun çözümü için kurduğu Taşınmaz Mal Komisyonu bugüne kadar Rumların yaklaşık 100 başvurusunu karara bağladı. Bu başvurular için 100 milyon dolar tazminat ödendi. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin çözüm yolu kabul ettiği komisyonda daha 600den fazla başvuru bulunuyor. Rum tarafı KKTCdeki Rum malları 3.5-4 milyar euro değerinde olduğunu öne sürüyor.
Sorunu çözmeye yetmez
Su konusu elbette adada çözüm için önemli bir yer tutacaktır. Ancak toprak ve mülkiyet dosyaları çok çetrefilli bir konu ve müzakereler bu noktada tıkanıyor. Bu durum göz önünde tutulursa bu iki dosyayı bedava suyla halletmek pek mümkün görünmüyor. Bu teklifi çözüm çabalarını hızlandırmak adına Türkiyenin bir jesti olarak niteleyebiliriz. İçinden geçilen bu nazik dönemde çözüme yönelik teklifler her zaman bir iyi niyet ifadesidir. Teklif edilen suyun Rum Kesimine değil yeni kurulacak federal devlete verileceğini de gözden kaçırmamak lazım.
Cengiz AKTAR/Vatan