'Kira öder gibi ev sahibi olma' parolası kabusa dönüştü!
Emlak, finans sektörüyle ortak olarak yepyeni bir piyasa oluşturması insanları daha mutsuz oldukları bir ekonomik ortamın meydana gelmesine neden oluyor.
Ev sahip olma isteği herkes tarafından istenmesiyle birlikte özellikle son yüzyılda devlet tarafından da desteklenen bir yatırım fırsatı olarak gösteriliyor. “Kira öder gibi ev sahibi olmak” parolasıyla tanıdığımız mortgage, devlet tarafından destekleniyor ve bankalar herkesin ev sahibi olabilmesi için finansal destek, kredi alabilmesini sağlıyor.
Finans Gündem’de yer alan habere göre; gerçekten geçtiğimiz elli yıl içerisinde bu gibi çeşitli imkanlardan faydalanan insanlar ev sahibi oldu. Emlak, finans sektörüyle ortak olarak yepyeni bir piyasa oluşturdu. Fakat bu durum insanları daha mutsuz oldukları bir ekonomik ortamın meydana gelmesine neden oluyor.
Economist’in verilerine göre İngiltere’de ev fiyatları geçtiğimiz elli yılda yüzde 346 arttı. Economist ev fiyatlarının bu kadar yükselmesinde ev sahipliği kavramının artmasını ve mortgage piyasasını desteklemesini gösteriyor. Bununla birlikte yine aynı verilere göre ev sahipliği yerine kira kontratları üzerinde koruyucu tedbirler almaya odaklanan İsviçre’de ev fiyatlarındaki yükselme yüzde 70 civarında.
Ev fiyatlarının yükselmesiyle beraber kira fiyatları da yükseliyor. Küresel ölçekte mortgage piyasasına destek veren ülkelerde insanlar kira fiyatlarından hoşnut değil. Harward Üniversitesinin paylaştığı rapora göre 10,9 milyon Amerikalı gelirlerinin yarısını mortgage ya da kira giderlerine veriyor. Bloomberg’in haberine göre Berlin’de 2009’dan itibaren kira fiyatları yüzde elli arttı. San Francisco’da 120 bin dolar kazanan bir ailenin 4 kişilik bir eve çıkması imkansız.
Tek sorun kira fiyatlarının artması değil. Ev sahibi insan sayısı arttıkça emlak fiyatları üzerindeki yukarı yönlü stres de gün geçtikçe artıyor. Bu artışın en önemli sebepleri insanların evlerini güvenecekleri ekonomik düzeyde birisine kiralama, semtlerinin nezih kalmalarını sağlama ve daha yüksek rakamlarda gelir elde etme istekleri. Fakat bu durum özellikle ekonomiye yeni katılan gençleri dezavantajlı bir noktaya getiriyor.
Bussiness Insider’ın haberine göre Amerika’da ev fiyatlarının yüksekliği sebebiyle genç insanlar araba ve karavanları ev olarak kullanmak zorunda kalıyorlar. Belli bir ekonomik seviyeye gelinse bile tercih edilecek Mortgage kredileri finans sektörüne korkularını hatırlatıyor. Amerika’da ve diğer gelişmiş ülkelerde gelişmekte olan ülkelere oranla düşük olan faiz oranları insanları kira yerine mortgage’a yönlendiriyor. Lehmann Brothers krizi hatırlanırsa Mortgage’ın Finans sektöründe oluşturacağı potansiyel tehditler de görülüyor.
