Kirada yeniden TÜFE dönemi 1 Temmuz'da başlayacak! Kiracılar ve ev sahipleri hemen bu detaylara bakın! 

Türkiye’nin bugün enflasyonist ortamda en büyük sıkıntısı olan konut kiralarındaki artış, ciddi bir barınma sorununa da neden olmuştu. Bu sebeple kiracıların fahiş bedellere karşı korunması amacıyla, 2022 yılında kiralara yüzde 25 artış sınırı getirildi. 

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de geçtiğimiz günlerde yaptığı bir açıklamasında kiraya yüzde 25 zam sınırı uygulamasına değindi ve kiralara yüzde 25 zam sınırının devam etmesi için bir sebep göremediğini, büyük olasılıkla uygulamanın 1 Temmuz'dan sonra sürmeyeceğini vurguladı. 

Bakan Şimşek'in bu açıklamasının ardından "kirada yüze 25 sınırı kalkıyor şimdi ne olacak?" sorusu akıllara geldi. Ev sahipleri ve kiracılar, kira bedellerinin nasıl belirleneceğini merak ediyor. 

Sözcü'den İpek Özbey'in haberine göre; kirada yeniden TÜFE dönemi 1 Temmuz itibarıyla başlayacak. Peki yüzde 25 kira artış sınırının kalkmasının olumlu ve olumsuz tarafları neler? Hukukçu Sebla Öztürk Başarır, konuyla ilgili önemli açıklamalarda bulundu.

KİRALAR NEDEN YÜZDE 25'LE SINIRLANDIRILDI?

Hukukçu Sebla Öztürk Başarır, yüzde 25’lik kira artış oranı sınırlamasının 8 Haziran 2022’de Türk Borçlar Kanunu’na eklenen geçici maddeyle konut kiraları için getirildiğine dikkat çekti ve uygulamanın geçici olcuğunu söyledi. 

"Zira, yüzde 25’lik kira artış sınırlamasından önceki uygulamada kira artış oranı belirlenirken bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki 12 aylık ortalamalara göre değişim oranı tespit edilir ve bu oranın aşılmaması gerekirdi. Kira artış oranı, her ayın başında TÜİK tarafından açıklanır; yenilenen kira yılında yükseliş de bu orana göre hesaplanırdı. Ancak Fakat ülke ekonomisi ve enflasyonist ortamın kira artış oranını yükseltmesi nedeniyle kira bedelleri beklenenin üzerinde artmış, kiracılar kiralarını ödeyemez duruma gelmiş ve  barınma ihtiyacında ciddi bir sorun olmaya başlamıştı" açıklamasında bulunan Başarır, kira artış oranının yüzde 25 ile sınırlanmasının çözüm olmasının amaçlandığını dile getirdi. 

YÜZDE 25 ZAM SINIRLAMASININ KALDIRILMASI DOĞRU MU?

Hukukçu Sebla Öztürk Başarır, yüzde 25 kira sınırlamasını oluşturan ekonomik nedenlerin tümüyle ortadan kalmadığına dikkat çekti ve "Fakat yüzde 25’lik kira artış sınırlamasıyla da sorunların tam anlamıyla özüldüğünden bahsedilemez" diye konuştu. 

Kira rayiç bedellerinin arttığını söyleyen Başarır, "Bu dikkate alındığında yüzde 25’lik artış oranıyla kira bedelleri piyasa rayicinin çok altında kaldı. Bu da kiracı-kiralayan arasında darp, ev basma, elektrik-su kesmeye kadar giden hukuka aykırı, gayriahlaki yöntemlerle, ‘hak arayışı’ adı altına sığınmaya çalışan şiddet eylemlerini çoğalttı" ifadelerini kullandı. Başarır, ihtiyaç nedeniyle tahliye davalarında artış olduğunu da dile getirdi. 

Sebla Öztürk Başarır, "Bu açıdan yüzde 25’lik artış sınırlamasının kaldırılmasıyla rayiç altında kalan kira bedelleri rayiç değere yakınlaşabilecek, dava açılmadan da karşılıklı uzlaşı yoluyla kiralardaki ihtilaflar çözümlenebilir. Uygulamanın doğru olup olmadığını gelecek zamanda göreceğiz" açıklamasında bulundu. 

KİRA TÜFE ORANINDA BELİRLENECEK, 5 YILI DOLAN VE DOLMAYAN KİRACI NEYLE KARŞILAŞACAK? 

Hukukçu Sebla Öztürk Başarır, kira bedellerinin yükselmesi sonucunda mağduriyetlerin artabileceğini aktardı ve "Zira açıklanacak TÜİK verisi uyarınca belirlenecek kira artış oranıyla asgari ücret, emekli maaşları ve açlık sınırı verileri dikkate alındığında barınma ihtiyacında mağduriyet yaşanma olasılığı bulunuyor" şeklinde konuştu. 

1 Temmuz 2024'ten sonra kira artışlarının TÜFE oranında belirlenececeğini vurgulayan Başarır, "5 senesini dolduran kira sözleşmelerinde yapılan kira artışına rağmen, kira rayiç değerleri göz önüne alındığında, kira bedeli hususunda taraflar arasında uyuşmazlık çıkması halinde, kiraya veren tarafından TBK hükümleri uyarınca kiracıya karşı kira tespit davası açılabilecektir" bilgilerini verdi. 

Başarır, 5 yılını doldurmayan kiracılar ile ilgili de konuştu ve "Yine TBK hükümleri uyarınca emsal altında kalan kira bedelleri için kira bedelinin uyarlanması davası açılabiliyor ve mahkemenin takdiriyle ve Yargıtay içtihatları dikkate alınarak davanın açılmasıyla ihtiyati tedbir yoluna gidilebiliyor, kira bedelinin tespit edilmesine karar verilebilir. Uygulamada ise yüzde 25’lik sınırlamaya rağmen, kira bedelinin emsalden düşük kalmasından ve kiraya veren yönünden mağduriyet oluşturduğu iddiasıyla açılan kira uyarlama davalarıyla emsal değerler dikkate alınarak kira bedelleri belirlenebilir. Bu hususta emsal yargı kararları da bulunuyor." açıklamasında bulundu. 

Hukukçu Sebla Öztürk Başarır, '1 Temmuz’dan önce açılan ama karara bağlanmayan kiralar bundan etkilenecek mi?' sorusunu da yanıtladı ve şunları söyledi: 

"01.07.2024 ‘ten önce açılan kira tespit ya da kira uyarlama davaları yönünden mevcut durum değerlendirildiğinde bu davaların açılış amacı dava açıldığı tarihte kira bedelinin rayiç kira bedellerinin altında kalması sebebiyle, emsal kira bedelleri dikkate alınarak günün koşullarına uygun kira bedelinin belirlenmesidir. Bu durumda dava tarihi dikkate alınarak, yargılama sonunda belirlenecek yeni kira bedelinin tahsilinde, dönem bazlı kira artış oranları dikkate alınacak ve 01.07.2024 itibariyle de TÜFE artış oranı uygulanacaktır."