Kiralar konut fiyatlarından daha hızlı artıyor!
TSKB Gayrimenkul Değerleme Mart, Nisan ve Mayıs ayına ait konut sektörünü verilerine paylaştı. Rapor sonucunda faiz oranlarındaki artış ipotekli satışları olumsuz etkilemeye devam ederken konut kredisi hacminde de düşüşün devam edeceği öngörülüyor.
Nisan ayında, Türkiye genelinde 84.403 adet konut satışı yapılmış ve geçen yılın aynı ayına göre yüzde 18,12 azalma görülmüştür. Böylece geçen yılın aynı ayına göre konut satışları beş aydır azalma göstermiştir. Yıllıklandırılmış konut satışları ise 1.309.000 seviyesine gerilemiştir.
Mart ayı itibarıyla konut fiyatlarının aylık değişimi yüzde 0,96, yıllık değişimi yüzde 3,81, yıllık reel değişimi ise -yüzde 13,25 olmuştur. Yeni konutlardaki fiyat artışı ise aylık yüzde 0,05 artış göstermiştir. Finansman sorunu, enflasyon nedeniyle alım gücündeki azalma ve konut yatırımının düşük ya da negatif getirisi yüksek orandaki azalmanın başlıca nedenleridir.
Kira artışlarının, konut fiyat artışının üzerinde seyrettiği görülmektedir. Bu da geri dönüş süresinde azalma olarak sonuçlara yansımaktadır. Geçtiğimiz yıla göre mart ayı itibarıyla konutlarda geri dönüş yüzde 6,05 azalmıştır.
Takvim etkilerinden arındırılmış inşaat ciro endeksi, mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16,2 artış göstermiştir. Mart ayındaki ilk satışların olumlu etkisi görülmekle birlikte ciro artışı henüz reel olarak artıya geçmemiştir.
İnşaat maliyetleri ile yeni konut fiyatları arasında 24 puanlık fark bulunması yeni konut üretimini olumsuz etkilemektedir. Yaklaşık 2,5 yıllık dönem boyunca maliyetlerin, yeni konut fiyatlarının üzerinde seyretmesi sektörün karlılığını olumsuz etkilemeye devam etmektedir. Önümüzdeki ay artan kur seviyesinin malzeme fiyatlarında artışa yol açması beklenmektedir.
Yapı izin istatistiklerine göre ilk çeyrekte Türkiye genelinde 75.183 adet daire için yapı ruhsatı alınmış ve geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 45,9 azalma görülmüştür. Fonksiyon bazında bakıldığında, alan olarak konutlarda yaklaşık yüzde 43 azalma, ofislerde ise yüzde 64 azalma görülmüştür. Bununla birlikte otel ve perakende ticaret amaçlı yapılarda azalma daha az gerçekleşmiştir. Otel amaçlı yapılarda azalma yüzde 13 ile sınırlı kalırken, perakende ticaret amaçlı yapılarda azalma yüzde 22 olmuştur.
Nisan ayında faiz oranlarındaki artışla birlikte ipotekli satışlarda aylık bazda yüzde 52,58, yıllık bazda yüzde 61,33 azalma görülmüştür. Önümüzdeki ay da ipotekli satışların negatif görünümünü devam ettirmesi beklenmektedir. Mayıs ayında konut kredisi faiz oranlarında 2,4 puan artış görülmüştür. Faiz oranlarındaki artış ipotekli satışları olumsuz etkilemeye devam ederken konut kredisi hacminde de düşüşün devam edeceği öngörülmektedir.