Kiralık evlerde zam oyunu başladı!
2 Temmuz 2023 ile 2 Temmuz 2024 tarihleri arasında kiracılara en fazla yüzde 25 zam yapılacağı açıklandı. Bu uygulamadan memnun olmayan ev sahipleri zam sınırına takılmamak için ilanları geri çekti ve şu an için beklemeye geçti.Verilen detaylara göre, 2 Temmuz 2023 ile 2 Temmuz 2024 arasında sözleşmesi yenilenen kiracıya en çok yüzde 25 oranında zam yapılacak
Son zamanlarda sık sık gündeme gelen fahiş kira artışlarına karşı kiracıları korumak amacıyla devreye alınan zam sınırı uygulaması bir sene daha uzatıldı. Verilen detaylara göre, 2 Temmuz 2023 ile 2 Temmuz 2024 arasında sözleşmesi yenilenen kiracıya en çok yüzde 25 oranında zam yapılacak. Söz konusu bu Uygulamadan memnun olmayan ev sahipleri sınıra takılmamak için de beklemeye geçti. Çünkü 2 Temmuz tarihinde kadar yapılan kiralamada sözleşme yenileme tarihi zam sınırı kapsamında olacak. 2 Temmuz tarihi sonrasında yapılan sözleşmelerde ise zam döneminde sınırlama sona erecek. Örnek vermek gerekirse; 25 Haziran 2023 tarihinde yeni kiralanan bir konutta zam dönemi 25 Haziran 2024 şeklinde olacak ve bu dönemde konut sahibi en çok yüzde 25 artış yapacak. Ancak 3 Temmuz tarihinde yapılan kiralamada zam dönemi 3 Temmuz 2024 olacağı için süre sona erecek ve geçmişte olduğu gibi TÜFE 12 ay ortalaması baz alınarak artış yapılacak.
SINIRILAMA GELDİ KİRALAR YÜKSELDİ
Konu ile ilgili önemli açıklamalar yapan Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Başkanı Hakan Akdoğan, zam sınırının sorunları çözmediğini, aksine ev sahibi-kiracı ilişkilerine büyük zarar verdiğini dile getirdi. Hakan Akdoğan açıklamasında “Zam sınırında 2. yıl başlıyor. Fakat ev sahipleri bu dönemde ilanları geri çekti, bekliyor. Çünkü bugün kiraya verirse bir sene sonra yüzde 25 zam yapacak. Eğer 10-15 gün sonra verirse zam sınırına takılmayacak.
Kiralama için bekleyenlerin yanında zam yapanlar da bulunuyor. Aslında beklenti 10 bin TL ama 13 bin TL istiyor. Devletin sınırlamasını da böyle telafi ediyor. Mevcut kiracılı konutlarda ise tablo daha vahim. Konut sahipleri bu oranları kabul etmiyor ve kiracıyı çıkarmak için her yolu deniyor. Çıksın diye taşınma masrafı ismi altında büyük ödemeler dahi yapılıyor. Kimi de söz konusu bu sürecin uzamasından sıkılıp mülkünü satışa çıkarıyor. Kiracı cephesinde de büyük mağduriyetler bulunuyor. Bazı konut sahipleri ciddi artışlar istiyor, tahliye için baskı yapıyor. Vatandaş evden çıksa aynı fiyata yer bulamıyor. Yani şu an hem konut sahibi hem de kiracı mutsuz” dedi.
SÖZLEŞME TARİHİ DEĞİŞİYOR
Yüzlerce emlak ofisini bünyesinde barındıran MasterTürk Grubu’nun Başkanı Gökhan Taş ise yaptığı açıklamada bugünlerde konut sahiplerinin yüzde 25 zam sınırına takılmamak için temkinli olduğunu belirtti ve şunları söyledi: “Şimdi kira sözleşmesi yaparsa bir sene sonra alacağı yasal zam yüzde 25. O yüzden ya bekliyor ya da konutunu veriyor ama sözleşme ileri tarihli hazırlanıyor. Söz gelimi bugün anlaştılar, anahtarı da veriyor. Ama sözleşmeye 2 Temmuz tarihi sonrası bir gün yazılıyor. Son birkaç gündür zam sınırı kesinleşince kiralar da yükseldi. Ev sahipleri boş evleri için de yüzde 15-20 zam yaptı.”
YÜZDE 25 ARTIŞ UYGULANMIYOR
Açıklamasında sahada yüzde 25 sınırının karşılık görmediğini dile getiren Gökhan Taş, şunları kaydetti: “Yasal düzenleme en çok yüzde 25 dese de piyasada taraflar en düşük yüzde 50 oranı ile anlaşıyor. Mesela kiracı 10 bin TL ödüyor, evin kira değeri 30 bin TL'ye çıkmış. Bu evde kira yüzde 25 artışla 12 bin 500 olmuyor, kiracı da kabul ettiği için yüzde 50 artışla 15 bin Türk Lirası deniliyor. 5 yılı geçen bir kiracı için ev sahibinin tespit davası açma hakkı bulunuyor. Bu tip durumlarda ise eski kira 10 bin TL, yeni değer 30 bin TL ise taraflar 20 bin TL ile uzlaşıyor.”
Ayrıca açıklamasında aynı sitelerde eski Kiracı ile yeni kiracının ödediği rakam arasında uçurum olduğunu kaydeden Gökhan Taş, “İstanbul’da bir sitede kiracı 60 bin TL'ye ev kiraladı. Üst katındaki komşusu 15 bin TL ödüyor. 15 bin TL olan kiraya yüzde 25 zam yapılsa 18 bin 750 TL olacak. 60 bin TL yine yüzde 25 zamla 75 bin TL'ye çıkacak. Birinin zammı diğerinin kirası kadar. Ayrıca son dönemlerde konut sahipleri kiracılı ev satılmadığı için de zorda. Evin tahliyesi karşılığında satış değerinin yüzde 5’i ödeniyor. 20 milyon TL'lik bir evde tahliye karşılığında 1 milyon TL alan kiracı var.”
İŞTE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Kira sorununun Zam sınırı ile aşılamayacağını kaydeden sektör temsilcileri ‘kalıcı çözüm gerek’ diye konuşuyor. Hakan Akdoğan önerilerini şu şekilde sıraladı:
-Kamu-özel sektör işbirliği ile kiralık sosyal konut projeleri inşa edilmeli.
-Kentlerin değer haritası çıkarılmalı. Şehir şehir, ilçe ilçe değerler belirlenip buna göre kirada üst sınırlar oluşturulabilir. Böylelikle hem konut sahibi fahiş kira isteyemez, hem de evin gerçek değeri üzerinden vergi ödemek zorunda kalır.
-Emlak ilan siteleri için de bir düzenleme şart. Sahte ilanlarla piyasa manipüle ediliyor. Kimi zaman çok yüksek fiyatla bölge rakamları yükseltiliyor, kimi zaman ise düşük fiyatlı ilanlar girilip kaparo dolandırıcılığı yapılıyor.”
Gökhan Taş da önerileri şu şekilde sıraladı:
-Asıl sorun azalan arz. Bu sebeple konut üretimi desteklenmeli.
-İstanbul’un çevresine hızlı trenle ulaşılabilecek yeni yerleşim alanları kurulmalı.
-Boş konutlara ek vergi getirilerek sisteme yeni arz girişi sağlanmalı.
Otomobil ve ev krizi nasıl çözülür?
Konut piyasasındaki ''hayalet ev'' sorunu kiracıları çileden çıkarttı!
Tapuda resmen yeni dönem başlıyor! Tapu sahipleri hemen tek tek açıklanan bu detaylara bakın!