Konut alırken brüt/net arasındaki farka dikkat!

Bir ev satın aldınız, size 100 metrekare denildi. Ama teslim edildiğinde evin aslında, taş çatlasa 50-60 metre olduğunu gördünüz. Şaşırmayın. Çünkü, siz ‘net' ve ‘brüt' gerçekleri yeterince bilmiyorsunuz. Bazı projelerde brüt ile net metrekare arasındaki fark, yüzde 50'ye kadar çıkabiliyor. Özellikle iddialı konsepti olan projelerde net ile brüt makası daha fazla açılıyor. Bu kötü sürprizle karşılaşmamanız ve önlem alabilmeniz için brütün, gerçeklerini SPK lisanslı değerleme uzmanı Ebru Öz kaleme aldı. Tebernüş Kireçci yorumladı.

ALAN ÖLÇÜMÜ NEDEN BU KADAR ÖNEMLİ?
 
Brüt alan ve net alan tanımları, gayrimenkulle ilgili konularda sürekli olarak karşımıza çıkar. Örneğin ev alımı sırasında müteahhit veya emlakçının bize beyan ettiği alan, görülen evin alanından daha büyük gibi gelir, bu konu sorulduğunda alınan yanıt genellikle söylenen rakamın evin brüt alanı olduğu yönündedir..Ya da diyelim evi aldınız, emlak vergisi ödeyeceksiniz, devlet vergiyi brüt alan üzerinden isteyecektir. Ama ne var ki evimizin içinde yaşayabildiğimiz alan aslında bu rakamlardan çok daha küçüktür; bu durumu sorduğunuzda verilecek yanıt ise “net alan” olacaktır. Veya şimdi çok moda olan plazalardan bir işyeri kiralamak istediğinizde, sizden talep edilen kiranın brüt alan üzerinden hesaplanmış olduğunu görürsünüz.
Net ve brüt hesaplamalarında ortalama yüzde 15-25 kadar fark vardır, ama siz yine de gayrimenkul alırken bir sürprizle karşılaşmamak için brüt ve net alanınızı hesaplatın. Hatta, bağlı olduğunuz tapu müdürlüğü ve belediyeden mimari projeyi de inceletmeyi ihmal etmeyin. 
 

‘BRÜT'ÜN GERÇEK ‘NET'İNE ULAŞMAK İÇİN…
Net alan: Bağımsız bölümün içerisinde, duvarlar hariç, bunların arasında kalan alandır.
 
Brüt alan: Bağımsız bölümün duvarlar dahil alanıyla ortak alanların bağımsız bölüme düşen miktarının ilave edilmesi ile hesaplanan alandır.
 
Brüt alan neyi içerir, neyi içermez: Gayrimenkulun brüt alanı kesin olarak tespit edilemiyorsa, net alanın yüzde 15-25 fazlası brüt alan olarak kabul edilebilir. Yani, net alanı 100 metrekare olan bir apartman dairesinin beyan edilmesi gereken brüt alanı 115 -125 metrekaredir. Ortalama yüzde 25 fazla olarak hesaplanan brüt alan, hol, merdiven boşluğunun yanı sıra, bilindiğinin aksine kapıcı ve kalorifer dairesi, sığınak, kömürlük ve çamaşırlık gibi ortak kullanım eklentilerini de içerir.
 
Bu arada, dükkan, depo, ardiye ve mağaza gibi bağımsız olarak kullanılan ve apartman maliklerine ait bulunan yerlerin yerler ortak kullanım alanı olduğu gerçeğini, olumsuz bir durumla karşılaşmamak adına akılda tutmakta fayda var.

Tebernüş Kireçci ne diyor?
1) TANIMI NETLEŞTİRMEK BAKANLIĞIN GÖREVİ: ‘Brüt' ve ‘net' metrekarelerle ilgili neredeyse her kurum, kuruluş ve eksperin neredeyse farklı bir tanımı var. Net ve brüt metrekarede Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'na önemli görevler düşüyor. Bu iki kavrama yasal açıdan bağlayıcı bir tanımlama getirilmesi şart.

2) FARK, YÜZDE 50'YE KADAR TIRMANABİLİYOR: TOKİ'nin yaygın uygulamalarında brüt ile net arasındaki fark yüzde 27. Piyasada da yaygın uygulamalarda fark yüzde 30 civarında. Ancak, bazı şirketlerin projesinde oran yüzde 20'ye kadar gerileyebilirken, bazılarında da yüzde 50'lere kadar çıkabiliyor. Özellikle iddialı konseptin olduğu projelerde net ile brüt arasında ciddi uçurumlar oluyor. Yani neredeyse her şirketin neti ile brütü arasında fark var. Karşılaştırma yaparken şirket faktörünü de unutmayın.

3) BURASI TÜRKİYE, HATALAR OLABİLİR: Brüt ve net alanlar konusunda sizi temkinli olmaya davet etmek için bir önemli nokta daha… Türkiye'de mühendislik ve uygulama hataları sonucu, evler, planlanandan küçük veya büyük olabiliyor. Bu faktörü hiçbir zaman göz ardı etmeyin.

4) EV SAHİBİNE DE YAPIMCIYA DA HAKSIZLIK: Brüt ve net metrekarenin şirketten şirkete değişmesi, ev sahipleri kadar, yapımcı şirketler açısından da konutta haksız rekabete neden oluyor. Bu noktada, konuyla ilgili ciddi bir düzenleme yapılmasının, haksız rekabetin önlenmesi açısından da önemi var.

5) PROJEDEKİ BRÜT TANIMINI SORUN:Yine de üzerinde görece uzlaşılmış tanım, brüt metrekarenin  aslında evin bulunduğu site yada apartmanın toplam inşaat alanından konuta düşen payıdır. Yani buna sosyal tesisler, kapalı otopark veya bodrumdaki depolar ilave edilebilir. Ancak, satın alma işlemlerinde bunun size mutlaka belirtilmesi gerekiyor. Eğer size bildirilmiyorsa,  kötü bir sürprizle karşılaşmamak için sormayı asla ihmal etmeyin.

6) BALKON VE TERASLARA DİKKAT: Eğer aldığınız cevaplar sizi tatmin etmiyorsa evin süpürülebilir alanının ne kadar olduğunu sorun. Süpürülebilir alana evin balkon ve terası da dahildir. Bu noktada küçük bir hatırlatma…  Son yıllarda geniş teraslı ve balkonlu ev modası başladı. Eğer, tercihiniz bu yöndeyse, net metrekareye teras ve balkonların dahil olup olmadığını mutlaka öğrenin.

7) BANKANIN SORUMLULUĞU: Eğer, aldığınız tüm önlemlere rağmen, ev size teslim edildiğinde, sözleşmede belirtilen brüt ve net metrekare tanımlamalarına uyulmadığını görürseniz, bu sorunu çözmede kredi aldığınız bankanın size yardımcı olabileceği gerçeğini unutmayın
Tebernüş Kireçci

YASAL UYARI : Haber sitemiz 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na uygun olarak yayın yapmaktadır. Sitemizde yayınlanan haber ve fotoğraflar, ilgili sayfamıza link verilmek koşuluyla yayınlanabilir. Aksi durumlarda art niyetli kişi ve/veya kuruluşlar ile ilgili her türlü yasal haklarımız saklıdır.