Konut fiyatları en çok yüzde 10 yükselir
Konut sektörü, talebin yüzde 25'e varan oranda artmasının beklendiği 2010 yılından umutlu
Piyasalar yeni yıla '2009'dan daha kötü olmayacak' beklentisiyle iyimser yaklaşırken, uzmanlar konut kredisi faizinin 60 ayda en fazla 0.90'a, 120 ayda ise en çok yüzde 1'e kadar inebileceğini öngörüyor. 2010 yılının ikinci yarısında beklenen en dikkat çekici gelişme ise fiyatların maliyet baskısıyla yükseliş trendine girmesi.
Fiyatların artış oranının ise en çok yüzde 10 olabileceği tahmini yapılıyor. Fiyat ve faiz düzeyinde beklenen bu yükseliş tablosu ise tüketicilere bugünkü ödeme koşullarının avantajının giderek azalacağını, özellikle yılın ilk 6 ayının belki de 'son kazançlı alım dönemi' olduğuna işaret ediyor. Kampanyaların süreceğini söyleyen firmaların yeni yılda devletten beklentisi ise KDV ve tapu harçlarındaki teşviklerin yeniden artırılması
Konut sektörü, 2009 yılını 'Artık bundan daha kötüsü olmaz' diyerek geride bırakmaya hazırlanırken sektör profesyonelleri, yılın son çeyreğinde yaşanan iyileşmenin 2010'da da devam edeceğini ve yeni yılın daha iyimser bir dönemi beraberinde getirdiğini kaydediyor. Mayıs 2009'dan itibaren sektörde küçülmenin durduğunu söyleyen Tadem Taşınmaz Değerlendirme Ekspertiz & Müşavirlik Ltd. Şti (TADEM) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çetin Önder, "Bu yıl kötüye odaklanmıştık. Ancak olağanüstü bir olumsuzluğun, kredi geri ödemelerinde ciddi batıkların olmadığı, problemli ödemelerin sadece yüzde 1-1.5 seviyesinde kaldığı görüldü. Faizlerin sürekli indirilmesi, reel faizlerin ve enflasyonun düşmesi iyimserlik tablosu yarattı" dedi. Önder, "Konut kredisi faizleri 60 aylık vadede aylık yüzde 0.95-0.96'lara oturdu. 2010 yılı içinde ancak 0.90'a kadar düşer. 120 ayda ise halen 1-1.10'larda iken en fazla yüzde 1'lere iner. 2010 yılında yüzde 10'ların üzerinde bir fiyat artışı beklemiyoruz. O yüzden var olan göstergeler çok olumlu" değerlendirmesini yaptı.
2010'da orta gelirliye proje üreten kazanacak
Mayıs 2009'a kadar piyasada durgunluk olduğunu hatırlatan Önder, "Krizin yaşandığı 2008 Eylül ayından 2009 Mayıs ayına kadar süregelen dönemde bu nedenle konut piyasasında fiyatlar yüzde 20-30 düştü" dedi. Talebin orta gelir grubunda yoğunlaştığına ve fiyat açısından ulaşılabilir olmalarıyla küçük dairelerin daha çok tercih edildiğine dikkat çeken Önder, 2010 yılında orta gelir grubuna hitap edip küçük metrekarelerde daire üretenlerin kazanacağını ifade etti. Sektörde kampanya atağının süreceğine işaret eden Önder, "Ağaoğlu'nun yüzde 1 peşinat, Sinpaş'ın başlattığı kira garantili, değerlenme garantili satış stratejisi diğer firmalara da yayılacak. Ayrıca finansman, planlama ve organizasyon kabiliyetini geliştirmeyen firmalar 2010'da var olamayacak" diye konuştu.
Ofis yatırımı artacak, yeni AVM'ler 2011'de açılacak
Ofis piyasasında konut sektöründe kira gelirlerinin yüzde 20'ler seviyesinde geriye gittiğini, perakende piyasasında ise fiyatlarda yüzde 40-50'lere varan oranda düşüşler görüldüğünü anlatan Önder, şöyle devam etti: "Ağustos 2009'a gelindiğinde ise reel faizlerin çok düşmesi ve ticari kredilerdeki riskler nedeniyle bankalar bireysel kredilere daha çok yöneldi. 2009 Ocak ayında ortalama 60 ay için aylık yüzde 1.50 civarında seyreden konut kredisi faizi, Ağustos ayında 1'lere indi. Bu gelişmeler güven endeksini yükseltti. Ofis piyasası 2010'da daha çok büyüyecek. Alışveriş merkezlerinde ise 2010 yılında yeni yatırımdan ziyade var olanların tamamlanması gündeme gelecek. Yeni yatırımlar 2011 yılından itibaren canlanmaya başlayacak."
Eylül'de mortgage kredisinde büyüme 15 ayın rekorunu kırdı
BDDK'nın yayınladığı verilere göre, 28 Ağustos 2009 itibarıyla bankacılık sektörünün toplam mortgage hacmi, 38.832 milyar TL iken, 9 Ekim 2009 haftasında sektör 220 milyon TL artış ile 39.917 milyar TL'ye ulaştı. Garanti Mortgage Genel Müdür Yardımcısı Umur Güven, Eylül ayında 860 milyon TL'lik bir büyümeyle mortgage sektöründe son 15 ayda yaşanan en büyük artışın gerçekleştiğini açıkladı. Tüketici güveninin yükselmesi, konut fiyatlarının halen kriz öncesi seviyeden daha uygun durumda olması ve faizlerdeki düşüş trendi ile haftada 400 milyon TL'nin üzerinde konut kredisi kullandırılmaya başlandı. Ekim ayı itibarıyla ise piyasaların güven vermemesi, kriz çift dipli mi olacak soruları talepte yeniden bir düşüş başlatınca, fiyatlarda da yüzde 5-10 arasında ufak artışlar yaşandı.
Kartal, Ataşehir ve Bahçeşehir gelecek vadediyor
Anadolu Yakası'nda Ümraniye Şile yolu üzeri, Samandıra, Pendik, Kurtköy, Kartal; Avrupa yakasında ise Beylikdüzü, Bahçeşehir, Halkalı ve Ispartakule bölgelerinin değerleneceğini belirten TADEM Başkanı Ali Çetin Önder, "Şehir merkezinde ise Bomonti ve Feriköy civarı ulaşımı kolay ve şehrin merkezinde yer almasıyla çok ciddi bir talep görecek. Kağıthane ise Büyükdere ve Maslak'a yakın olmasıyla işyeri olarak çok cazip. Yeni ofis arzı Ümraniye, Ataşehir ve Kavacık'ta yoğunlaştı" dedi.
Nihal Yuvacan/Vatan