Konut kredisinde tüketicinin zor tercihi
Konut kredilerinde tüketiciler çok zor bir tercih ile karşı karşıya... Yüksek faiz oranı ile YTL mi? Düşük faiz oranı ile dövize endeksli kredi mi?
Konut kredisini aylık 0.67 faiz oranıyla 2006 yılında kullanmış bir tüketici olarak kendimi şanslı hissediyorum... Tabi kendimi şanslı hissettiğim nokta sadece bu değil... Çok değil, bundan 14 ay önce yayına başlayan www.emlakkulisi.com kısa sürede Türkiye'nin 1 numarası oldu. Yaklaşık 100 bin ziyaretçisi ile Türkiye'nin 1 numarası... ABD'den, Almanya'ya, Avustralya'dan Kanada'ya kadar dünyanın dört bir tarafındaki vatandaşlarımızın izlediği bir site oldu. Binlerce okurumuzun açılış sayfası...
Neyse... Konuyu daha fazla dağıtmayayım... Hiper aktif bir kişilik yapısına sahip olduğum için çocukluğumdan beri konuları dağıtırım... Şimdi gelelim konut kredisinde tüketicilerin zor tercine... 2005 yılı sonu ve 2006'nın ilk yarısında, konut kredisinin aylık faiz oranları 0.99 ve 1.08 bandına geldiğinde, HSBC ve Millenium Bank'ın başlattığı yarış ile, bankalar zararına kredi vermeye başlamıştı... O günlerdeki beklenti, "Her şey güzel olacak" şeklindeydi. 2006 Mayıs dalgası ile birlikte krediler yükselişe geçti. Bankacı okumuş çocuklar hata yaptığını anladı...
Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yermiş... O hesap... Şimdi bu okumuş çocuklar çok temkinli davranıyor... Beklentiler ne kadar iyi olursa olsun konut kredisi faiz oranlarını düşürmede cimrilik yapıyor.
YTL bazlı 100 bin YTL konut kredisi kullanan bir tüketici yılda 20 bin 550 YTL sadece faiz ödemek zorunda kalıyor.
Aynı tüketici Japon Yeni'ne endeksli 100 bin Japon Yeni kredi kullanırsa 5 bin 500 Japon yeni faiz ödeyecek.
İsviçre Frangı'na endeksli 100 bin İsviçre Frangı kredi kullanırsa 6 bin 800 İsviçre Frangı faiz ödeyecek
Eura'ya endeksli 100 bin Euro kredi kullanırsa 8 bin 500 Euro faiz ödeyecek.
ABD Doları'na endeksli 100 bin dolar kredi kullanırsa 7 bin 700 dolar faiz ödeyecek.
Bunu gören tüketiciler son aylarda döviz bazlı krediye yöneldi. Bundan dolayı toplam kredi hacminde Japon Yeni'ne endeksli konut kredileri yüzde 8'e, dolara endeksli krediler yüzde 2'ye, Euro'ya endeksli krediler yüzde 5'e ve İsviçre Frangı'na endeksli krediler ise yüzde 3'e yükseldi. Kısacası tüketicilerin kullandığı dövize endeksli kredilerin toplamı yüzde 20'ye ulaştı.
Okumuş çocuklar böyle davranmaya devam ederse çok değil bundan birkaç yıl sonra dövize endeksli kredilerin, toplam krediler içindeki payı yüzde 50'lere ulaşacak.
Tabi bizim okumuş çocuklar boş durur mu? Durmaz... İşgüzarlık yapacaklar ya.... Şimdilik Japon Yeni'ne endeksli kredi vermeyi durdurdular. Gerekçeyi de açıkladılar: Risk artıyor... Risk yüksek... YTL bazlı kredilere yılda yüzde 20'den fazla kredi öderken tüketicinin riski düşük. Ama Japon yeni'ne endeksli kredi kullanırken risk yüksek...
Dövize endeksli krediyi, geliri döviz ile olmayanlara hiçbir zaman tavsiye etmedim. Ama bu bankacı okumuş çocukların tavrı tüketicileri döviz bazlı krediye zorluyor. Döviz bazlı krediler bizim mortgage sistemimizin yumuşak karnı olursa bunun sorumlusu, bankacılar olacak. Şimdiden söylüyorum. Gelecek mortgage krizlerimiz için dip not düşüyorum.
Şimdi tüketiciler zor bir tercih ile karşı karşıya... Yıllık yüzde 20 faiz oranı ile YTL bazlı kredi mi? Yıllık yüzde 5.5 faiz oranıyla dövis endeksli kredi mi?
Bu arada bankaların uyguladıkları komisyon, dosya parası ve sigorta ücretleri konusunda uyguladığı politikaları öğrenmek için sitemizin yazarlarından Dr. Turgut Enginoğlu'nun geçtiğimiz günlerde kaleme aldığı, "Konut kredileri ve konut satışları" başlıklı yazıyı mutlaka okuyun.
Tebernüş Kireçci
E-mail: tebernuskirecci@emlakkulisi.com