Genel

Konut piyasasında küresel çapta düşüşe neden olan olaylar!

Çin’de başlayan ve dünyayı etkisi altına yeni tip koronavirüs (Kovid-19) birçok sektörü olduğu gibi konut sektörünüde etkiledi. Koronavirüs salgını dünyayı küresel çapta etkileyen olaylar arasına girdi...

Dünya ne 1929 Büyük Buhran'daki ne de 2008 küresel finans krizindeki gibi kendi sonunu hazırladı, bu kez "görünmez düşman" küresel ekonomide tehlike çanlarını çaldı.

Anadolu Ajansı’nda yer alan habere göre; ilk etkisini piyasalarda gösteren salgın, konut piyasasında küresel çapta bir düşüşe neden oldu.

Yakın dönem: 2008 küresel finansal krizi

2007 yılında başlayan krizin temelinde Amerikan konut piyasası yer alırken, 2006'da olağanüstü yüksek rakamlara ulaşan emlak fiyatları, ne ABD enflasyon oranları ne de büyüme rakamları ile açıklandı.

Ekonomistlerin kronolojik sıralamasına göre, krizin başlangıcında aslında 28 Aralık 2006'da ipotekli bir kredi şirketi olan Ownit Mortgage Solution'ın batışı yer alıyor. 7 Şubat 2007 tarihine gelindiğinde ABD Senatosu, bankalardan "krediyi geri ödeme riski en fazla, dolayısıyla en yüksek faiz oranına sahip krediler" anlamına gelen eşik altı yani "subprime" kredi piyasasını detaylandıran bilgi talep etti. Bu durum, senatonun 2007 başlarında dahi gidişattan hoşnut olmadığının bir kanıtı olarak gösterildi.

Şubat 2007'de HSBC'nin 10,7 milyar dolar zarar etmesi ve konut kredisi yönetiminin işten çıkartılması ile ülkenin en büyük inşaat şirketinin başındaki Donald Tommitz, "2007'nin konut sektörü için çok kötü bir yıl olacağını" ifade etti. Tarihler 12 Mart 2007'yi gösterdiğinde ise kreditörler en köklü finans şirketlerinden New Century Financial'a kredi vermeyi durdurdu ve nisanda şirket iflas etti.

4 Temmuz 2007 tarihinde İngiltere, "eşik altı ipotekli konut kredisi" satan 5 kurum için tedbir kararı alırken, bundan yaklaşık iki hafta sonra General Electric "eşik altı" kredi veren şirketlerini sonlandıracağını açıkladı.

Bu gelişmelere bakıldığında, aslında malumun ilanı 2008 ortalarında geldi. ABD hükümeti, krize müdahale etmeyerek 15 Eylül 2008'de 158 yıllık finans devi Lehman Brothers'ın iflasına göz yumdu. Bu iflastan kısa süre sonra Genaral Motors, Citigroup, AIG, Merrill Lynch ve Morgan Stanley gibi büyük şirketlerin iflasın eşiğinde bulunduklarının görülmesinin ardından Amerikan yönetimi 850 milyar dolarlık kurtarma paketini senatoda onayladı.

Konut piyasasında başlayıp tüm finansal sisteme sıçrayan ve dünya çapında domino etkisi yaratan krizin ardından merkez bankaları alışılmadık para politikalarına geçiş yapmış, dünya piyasaları o dönemden sonra ABD Merkez Bankası (Fed) öncülüğünde "parasal genişleme" kavramıyla tanışmıştır.

Toplam 3 faz olarak uygulanan parasal genişleme, 25 Kasım 2008'de başlamış ve Ekim 2014'te son bulmuştur.