Sektörel

Konut satışları beklentiyi karşılamadı!

Dünya Gazetesi yazarı olan Alaattin Aktaş, bugünkü yazısında konut satışlarında son durumu değerlendirdi. İşte, Alaattin Aktaş'ın yazısı...

Konut satışını desteklemek amacıyla bir dizi önlem alındı. Kredi faizleri aşağı çekildi, beş yıla kadar sıfır faizli ipotek tesisi yoluyla konut satılmasının ve toplam vadenin 20 yıla uzatılmasının yolu açıldı. Amaç, sektörü canlandırmak ve konut satışlarına ivme kazandırmaktı.


İlk sonuçları görüyoruz. Bu önlemler, konut satışlarının ne alıp başını gitmesini sağlamış, ne de hiç işe yaramamış. Başlıkta da vurguladığımız gibi, "şöyle böyle" bir etki var.


Konut satışları ocakta geçen yıla göre yüzde 12.8 arttıktan sonra şubatta yüzde 0.2 gibi çok düşük bir oranda da olsa gerilemişti. TÜİK'in dün yaptığı açıklama gösterdi ki satışlar mart ayında yeniden artışa geçmiş. Mart ayındaki satışlar geçen yılın yüzde 10 üstünde.


Yılın ilk çeyreğindeki konut satışı ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7.4 artış göstermiş.


İpotekli satışların hızı kesiliyor


Konut satışlarını hızlandırma amaçlı önlemlerde temel araç kredi maliyetlerini aşağı çekmek ve bu sayede ipotekli satışları artırmaktı. İpotekli satışlarda da amaçlanan tabii ki ilk satışların artmasını sağlamaktı. Hep vurguladığımız gibi, ikinci el satışların ekonomiye pek bir katkısı yok. Önemli olan ilk satışlar.


Alınan önlemler sayesinde ipotekli ikinci el satışlar da arttı; ilk satışlarda da kayda değer bir artış oldu.


Ne var ki; birinci olarak, ipotekli ikinci el satışlar hala ilk satışların üstünde. İkinci olarak da ipotekli ilk satışların artış hızı aydan aya gerileme eğilimi içinde.


İpotekli ilk satışlar yılın ilk çeyreğinde geçen yıla göre yüzde 26 artarken, ipotekli ikinci el satışlardaki artışın oranı yüzde 34'ü buldu. İlk satışların ikinci el satışları yakalaması hala çok zor.


Diğer konu, ipotekli ilk satışlardaki artışın aydan aya hız kesiyor olması... İpotekli ilk satışlar geçen yıla göre ocak ayında yüzde 34 artmıştı. Artış oranı şubatta yüzde 24'e, martta yüzde 21'e indi.


Ancak bardağın dolu tarafı da var. Artış oranı düşüyor olmakla birlikte ipotekli ilk satışlar aydan aya artıyor. İpotek tesisi yoluyla ocak ayında 15 bin 934, şubatta 16 bin 399, martta ise 20 bin 576 konut satıldı.


İlk satışlarda durum


İpotek tesisi yoluyla ya da değil... Konut satışında temel gösterge ilk satışlar... İşte ilk satışlara bakıyoruz, aydan aya dalgalı bir seyir var.


Ocak ayında ipotekli ve diğer toplamında geçen yıla göre yüzde 10.4 artarak 44 binin biraz üstünde gerçekleşen ilk satışlar, şubatta bu kez yüzde 5'e yakan geriledi ve 45 binde kaldı. Mart ayına geldik, bu kez yüzde 8'e yakın artan ilk satışlar 56 bini aştı.



Yıllık satış 1.4 milyona yaklaştı


Yılın ilk çeyreğindeki konut satışının geçen yıla göre yüzde 7.4 arttığını belirttik. İlk çeyrekteki konut satışı yaklaşık 326 bin oldu.


Mart ayı itibariyle son bir yılda gerçekleşen konut satışı ise 1 milyon 364 bin düzeyinde bulunuyor. Geçen yılın mart ayı itibariyle yıllık satış 1 milyon 196 bin olmuştu. Buna göre yıllık satışta yüzde 14'lük artış söz konusu.


Bu eğilimle 2017'nin tümündeki konut satışının 1.5 milyonu aşmasına kesin gözüyle bakılıyor. Konut satışının 1.6 milyonu bile bulabileceği dile getiriliyor.


Ancak satışların hız kazanması; konut fiyatları, kredi maliyetleri gibi etkenlerin yanında büyük ölçüde ekonomide geleceğe güvenle bakılıyor olmasına da bağlı.


Çok yüksek bedellerle satışa çıkarılan ve çok az sayıda alıcıya hitap eden lüks konutlara bakmayın siz! Hala alıcı bekleyen yüz binlerce konut var. Bunların satılabilmesi için vatandaşın yarına dönük kaygılarını yenebilmesi gerekiyor.


Ayrıca bir dönem "kredi faizlerinin daha da düşeceği" beklentisi satışlara sekte vurmuştu. Şimdi de "konut fiyatlarının daha da gerileyeceği" beklentisi benzer bir etki yaratıyor gibi görünüyor.



Dünya