Konut sektörü depremden nasıl etkilendi? Satılık ve kiralık ev fiyatları artacak mı? Ev alacaklar hemen bakın!

Depremler sonrasında konut piyasasında ilk bakışta yaşanan ve sonrası için yaşanması olası değişimi sektör uzmanları değerlendirdi. Peki konut sektörü depremden nasıl etkilendi? Satılık ve kiralık ev fiyatları artacak mı? Ev alacaklar hemen bakın! Dünya Bankası’nın “Küresel Hızlı Afet Sonrası Hasar Tahmini” raporuna göre, binaların orta ila ağır derecede hasar görmesi ya da tamamen çökmesi sebebiyle 1,25 milyon insanın geçici olarak evsiz kaldığı öngörülüyor

Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra, afetin etkilerine yönelik analiz ve tahmin çalışmaları tam gaz devam ediyor. Dünya Bankası’nın “Küresel Hızlı Afet Sonrası Hasar Tahmini” raporuna göre, binaların orta ila ağır derecede hasar görmesi ya da tamamen çökmesi sebebiyle 1,25 milyon insanın geçici olarak evsiz kaldığı öngörülüyor. 

Bölgelerde artçı depremler de henüz sürerken, konut piyasasındaki fiyat değişimi ise tartışmalara neden oluyor. 

Depremler sonrasında konut piyasasında ilk bakışta yaşanan ve sonrası için yaşanması olası değişimi sektör uzmanları değerlendirdi. 

İşte ayrıntılar...

Bloomberg HT'den Begüm Nur Alkış'ın haberine göre; sektörde farklı boyutlarda bir değişimin gündemde olduğuna dikkat çeken TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, "Birincil etki depremzede vatandaşlarımızın kısa süreli barınma için yakın şehirlere ya da akrabaların olduğu illere göç etmesi oldu. Şu anda özelikle göç alan yakın illerde kısa süreli barınma ihtiyacını karşılayacak kiralık konut talebinde bir artış gözlemliyoruz" açıklamasında bulunarak, depozitosuz ve eşyalı konut ilanlarının yükseldiğini dile getirdi. 

Deprem öncesinde de talebin oldukça canlı olduğuna vurgu yapan Makbule Yönel Maya, afetle beraber İstanbul, Ankara, İzmir dışında Antalya, Mersin, Diyarbakır, Konya gibi yakın şehirlerde konut talebinin hızla arttığına dikkat çekti ve "Kısa süreli olmasını umduğumuz göçler ilerleyen dönemde kira fiyatlarının görece düşük ve iş bulma potansiyelinin yüksek olduğu illere kayabilir. Bundan sonra geçici barınma problemlerini yerinde çözmek ve güvenli konutların devreye alınması en öncelikli konu olacaktır" şeklinde konuştu. 

Konutta kira sınırlamasının artan talep karşısında yapılacak kısa dönemli yeni kiralamalar için çözüm olmayacağının da altını çizen Maya, kısa vadeli çözümün yanı sıra senelerdir konuşulan bazı sistem adımlarının daha etkili olacağını belirtti. Açıklamasında, "Kira kontratlarının e-devlet sisteminde olması, biz değerleme uzmanlarının hazırladığı raporlara ilişkin verinin tek merkezde kira değerleri ile birlikte tutulması, bu verinin ilgililerine açık olması gibi bir sistem planına ihtiyacımız bulunuyor" ifadelerine yer veren Maya, konutun özellikle böyle bir süreç için  yatırım aracı olmaktan çıkartmanın da göz ardı edilmemesinin gerektiğini söyledi. 

Endeksa CEO’su Görkem Öğüt de konu ile ilgili yaptığı açıklamasında "Bugünlerde çokça konuşulan fiyat fırsatçılığı tek tük görülse de genele yayılmış olmasını beklemiyoruz" diyerek kesin bir sonuca varmamakla beraber, erken analizlerin Türkiye'de fırsatçılık olarak yorumlanabilecek artışların olmadığı yönünde olduğunu dile getirdi. 

Çevre şehirler ve depremden birinci derece etkilenen şehirlere bakıldığında bölgesel dalgalanmaların da yaşandığına dikkat çeken Görkem Öğüt, fırsatçılığa karşı alınacak en önemli önlemin bir an önce barınma ihtiyacının karşılanmasına ilişkin adımların atılması olduğunu belirtti ve "Acil olarak yeni konut üretimine başlanması ve dolayısıyla stokun artırılması gerekiyor" dedi. 

Öğüt, yalnızca deprem mağdurlarını kapsayacak finansman imkanlarının planlanabileceğine vurgu yaptı ve boş yapı stoklarının ilgili kurumlar tarafından belirlenerek ihtiyaç sahiplerine kiralanması amacıyla çalışmaların yapıldığına dikkat çekti.

İstanbul’da deprem konusunda güvenli ilçelere doğru bir arayış yaşandığının altını çizen Zingat Satış ve Ticari İlişkiler Genel Müdür Yardımcısı Eser Karaismailoğlu da açıklamasında "İstanbul’da yaşayıp, Anadolu’nun farklı noktalarında arayış içerisinde olan vatandaşların olduğunu gözlemliyoruz. 1 Ocak ile 5 Şubat arasında İstanbul’dan Ankara’da gayrimenkul arayanların sayısı, deprem sonrasında yüzde 500 arttı" diyerek, bu rakamın Konya’da ise yüzde 700, Sivas’ta yüzde 400 olduğunu söyledi. 

Zingat verilerine göre, tüketicinin İstanbul’da aradığı gayrimenkul tipinde ise müstakiller ön planda yer alıyor.  İstanbul’un Göktürk ve Zekeriyaköy ilçelerinde kiralık konutun olmadığını dile getiren Karaismailoğlu, “Fiyat hareketlerinin olmamasının sebebi, belli noktalarda stok olmadığı için fiyatlarda kaydadeğer bir yansımayı analiz edemedik” diyerek açıklamasını sonlandırdı. 

İstanbul Gayrimenkul Değerleme Yönetici Ortağı Ahmet Büyükduman ise konuya ilişkin, "Türkiye’de 30 milyon hane var diyelim. Bunun 500 bin tanesi bir gecede ortadan kalktı. Arz geriye gitti" açıklamasında bulundu ve yeni talep gelmese dahi mevcut talep yapısında bunun kiralık ve satılık fiyatlar üzerinde baskı yaratmasını beklediklerini aktardı. 

Baskının her yerde aynı şekilde hissedilmeyeceğinin de altını çizen Büyükduman, depreme karşı daha güvenli olan illerde fiyatların yükselebileceğine, müstakil ve villa piyasasının pozitif etkileneceğine, göç alan şehirlerde TOKİ ve Kiptaş konutlarının avantaj sağlayacağına vurgu yaptı. 

Şehir merkezlerinden kırsal alanlara yönelik başlayan trendde ise bir yükseliş olması öngörülüyor. Yaklaşık 3 sene önce Türkiye’deki gayrimenkul satış adetleri içerisinde arsa ve tarlaların payının yüzde 30’lar seviyesinde olduğunu dile getiren Büyükduman, açıklamasında bunun yüzde 55’leri gördüğünün, depremin ise kırsala yönelmeyi kuvvetlendirebileceğinin altını çizdi.