Sektörel

Konut sektöründeki hareketlilik 10 yıl daha devam eder!

İş GYO Genel Müdürü Turgay Tanes, "Mevcut stokun da kalitesiz olması nedeniyle konuttaki akım 5-10 yıl daha devam edebilir. Ancak yüksek maliyetler sorun ve arsa arzı konusunda çalışmalar yapılmalı." dedi.

İş Bankası’nın iştiraki İş GYO, İstanbul ve Ankara İş Kuleleri, Kanyon gibi marka binaların sahibi. Bunun yanında İstanbul Tuzla’da ve İzmir’de EgeParla karma projeleri, İstanbul Finans Merkezi’ndeki projeleri devam ediyor. Kartal Manzara Adalar, Topkapı İnistanbul gibi konut projeleri de şirketin portföyünde yer alıyor. 3,9 milyar TL gayrimenkul portföyüne sahip olan şirketin gelirlerinin ağırlıklı kısmı kiradan geliyor. İş GYO’nun 2015 yıl sonu itibariyle yıllık kira geliri 50 milyon dolar (130 milyon TL) civarında bulunuyor. Devam eden projelerle birlikte şirketin yıllık kira gelirinin 2018 sonuna kadar dolar bazında ikiye, TL bazında ise üçe katlanması hedefleniyor.Şirketin hedeflerini İş GYO Genel Müdürü Turgay Tanes ile konuştuk.


Türkiye’de konut sektöründe durum nedir? Sektördeki hareketlilik devam eder mi?

Türkiye’de geçen yıl 1 milyon 285 bin adet konut satışı oldu. Bu yıl ise 1 milyon 300 bin adet satış rakamlarına ulaşılabilir. 2 bin 500-4 bin TL/m2 maliyetli konut önemli bir ihtiyaç. Burada önemli bir alıcı potansiyeli var. Ancak arsa maliyetleri toplam maliyetin yüzde 55’lerine geldi. İnşaat maliyetleri de artınca, bu aralık için konut yapma işinde sıkıntı var. Yatırımcı, gayrimenkulü bir yatırım aracı olarak görmeye devam ediyor. Bunun yanında mevcut stokun da kalitesiz olması nedeniyle konuttaki akım 5-10 yıl daha devam edebilir. Ancak yüksek maliyetler sorun ve arsa arzı konusunda çalışmalar yapılmalı.


İş GYO nasıl bir dönem geçiriyor? Önemli projeleriniz ne aşamada?

2012-2015 dönemi bizim için çok hareketli geçti. Karma projeleri sonuçlandırmaya başladık. Tuzla’da üçlü bir proje yaptık. Konutun yanında operasyon ve teknoloji merkezi kurduk. 2016 ilk çeyrekten itibaren kira geliri almaya başladık. Buraya üçüncü ayak olarak ofis ve ticari alan yaptık. Ofisleri Şişecam Grubuna kiraladık. Şişecam, Eylül ayında 4. Levent İş Kule 3’ten buraya geçecek. Biz de İş Kule 3’ü yenileyerek başka şirketlere kiralayacağız. Tuzla’daki projede yüzde 100 doluluk alanına ulaşmak üzereyiz. Ticari alanlarda yıllık yaklaşık 50 milyon dolar olan kira gelirimiz var. Bu projenin tam olarak devreye girmesiyle yıllık 27,5 milyon dolar (210 milyon TL) civarında kira geliri elde edeceğiz. Bu projenin konut hariç büyüklüğü 350 milyon dolar.


İzmir Egeparla projesi ne zaman hayata geçecek?

Bu proje 170 milyon dolar yatırım bedeline sahip. AVM ile ofis ve konuttan oluşan iki kuleden oluşuyor. Konut teslimleri haziran ayında başlıyor. Metrekare olarak yüzde 70’i satıldı. AVM ekim ayında devreye giriyor. Burada AVM’den yıllık 7-7,5 milyon dolar kira geliri elde edeceğiz.


İstanbul Finans Merkezi ofis binası projeniz ne durumda?

Bu binanın kaba inşaatı devam ediyor. Sonbaharda teslim alacağız. Sonrasında cephe ve iç giydirme yapacağız. Buranın yaratacağı ekspertiz değeri 200 milyon dolar civarında. Ağırlıklı olarak kiralama yapacağız. Burada ofislerden (30 bin metrekare) 11-12 milyon dolar, ticari alanlarla birlikte 15 milyon dolar yıllık kira geliri olur. Böylece bu üç büyük projemizle birlikte 2015 sonunda 50 milyon dolar (130 milyon TL) kira geliri olan bir şirketten 2019’dan itibaren yıllık 110 milyon dolar (300-320 milyon TL) kira geliri olan bir şirket haline gelmiş oluruz.


Diğer devam eden projelerde süreç nasıl işliyor?

Tuzla’da Alarko’dan aldığımız yeni arsamız konusunda konuşmak için erken. Ancak Kartal Manzara Adalar ve 3 bin konutluk Topkapı İnistanbul projelerini söylemedim. Marmara Adalar karma proje, ofis ve ticari alan var. Burayı biz geliştiriyoruz. Konutun cirosal büyüklüğü 750 milyon TL. Ticari alanlardan kira geliri ise 50 milyon TL. Topkapı’da az miktarda ticari alan var. Topkapı Inistanbul’da yüzde 50-50 inşaat şirketiyle ortağız. Burada ilk iki proje satıldı. Üçüncü ve dördüncü proje ise satışta. Topkapı’nın cirosal büyüklüğü 1,5 milyar TL.


Kiralanabilir alanlarda doluluk oranlarınız nedir?

Mevcut projelerimizde yüzde 100’e yakın doluluk oranlarına sahibiz. Şişecam’ın 16 yıl sonra İş Kule 3’ten çıkması ile birlikte daha iyi şartlarda bu ofisleri kiraya vereceğiz. Buraları maksimum altı kiracı olmak üzere kat kat vermek istiyoruz. Bu binalar çok eskimediği için yenileme maliyetlerimiz düşük olacak.


İş GYO’nun portföyünde yeniden değerleme yapılacak mı?

Birçok gayrimenkul şirketi varlıklarını gerçek ekspertiz değeri üzerinden yansıtıyor. GYO’larda ise öyle değildi. Bu yıl uygulama değiştirildi. Portföylerimiz artık gerçek ekspertiz değeri üzerinden gösteriliyor. Bundan sonra her yıl bu şekilde devam edecek.


Yatırımcıya mesajınız nedir? Ne söylemek istersiniz?

Ben şirketin yıllık kira geliri ile top-lam piyasa değerini kıyaslarım. Örneğin Iş GYO’nun yıllık kira geliri 2015 sonu itibariyle 130 milyon TL (50 milyon dolar). Kasasında 50 milyon dolar var. Piyasa değeri 1,4 milyar TL. Yani şirket bu haliyle 10,7 yılda kira gelirleriyle piyasa değerini topluyor. Bizim iyi bir gelecek projeksiyonumuz var. Her yıl da düzenli temettü vermeye çalışıyoruz. Yatırımcılara bizim piyasa değerimizi yıllık kira gelirlerimizle kıyaslamalarını tavsiye ediyorum.


Ekonomist