Konut sektörünü 2024'te ne bekliyor?

Satış Çözümleri kurucusu, Motto Turkey Yönetim Kurulu üyesi Soner Keleş, 2023 yılında yaşanan gelişmeler ışığında konut sektörünü 2024 yılında neleri beklediğini kaleme aldı. İşte Soner Keleş'in o yazısı...

Türkiye ekonomisinin lokomotifi Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’nın (GSYH) yaklaşık yüzde 6’sını oluşturan ve yaklaşık 1,5 milyon kişiye iş olanağı yaratan inşaat sektörü 2018 yılından beri daralmaya devam ediyor. Geçtiğimiz sene 1 milyon 225 bin adet konut satışı ile kapatan sektör bir önceki yıla göre yüzde 18 daraldı.  Şubat ayında yaşanan deprem felaketi ve sonrasında Mayıs ayında gerçekleştirilen genel seçimlerin etkisi ile konut sektöründe talep bekle-gör dönemine girdi Satış adetlerinin 1 milyonun altına gerilememesine rağmen yeni konut üretimini direkt olarak etkileyen ilk el konut satışları yüzde 30 seviyelerine geriledi. Son on yılda yüzde 50 seviyelerinde olan yeni konut satışlarında düşüş sert oldu. Diğer taraftan uluslararası konut yatırımcılarını da kamu eliyle uygulanan yanlış politikalar sonucunda ülkemizden kaçırmayı başardık. Yabancı konut yatırımcılarına yapılan konut satış adetleri yüzde 48 oranında azalarak geçtiğimiz yıl 35 bin adet olarak gerçekleşti. Dünya’da 400 milyar dolara ulaşan uluslararası gayrimenkul yatırımcıları pazarından ülkemizin aldığı pay 3,5 milyar dolara geriledi. Geçen sene gerçekleşen toplam konut satışları içerisinde yabancı alıcıların payı da yüzde 3 olarak gerçekleşti. Bu sonuç toplumda bilinen aksine Türkiye’de konut satış fiyatlarını yabancıların yükselttiği tezini boşa çıkarttı. 

Türkiye'de yıllık ortalama konut ihtiyacı 800 bin adede yaklaşırken, Şubat ayında yaşadığımız deprem ile birlikte ilave 650 bin yeni konut ihtiyacı ortaya çıktı. Artan nüfus, iç göç ve demografik değişim toplumda yeni konut ihtiyacını her zaman diri tutmaya devam etmektedir. Ancak buna rağmen ülkemizde pandemiden bu yana yapı ruhsatı izni alınarak üretime hazır hale getirilen konut sayısı 650 bin seviyelerinde seyretmektedir. Artan inşaat maliyetleriyle birlikte konut fiyatlarının yükselmesi yeni konut üretimini azalttığı gözlenmiştir. 

İçerisinde bulunduğumuz yıl ise uzun zamandır raflarda bekleyen konut projelerinin yerel seçimlerden sonra pazara sunulacağı bir yıl olacaktır. Özellikle büyük şehirlerde deprem riski endişesi nedeniyle yeni konuta olan talep artacaktır. Şehir yaşamının getirdiği ekonomik maliyetler sonucunda emekliler başta olmak üzere çalışma hayatında yer almayan kesimler ya yazlıklarına ya da memleketlerine geri dönecektir. Mevcut evlerini kiraya vererek daha düşük maliyetli yaşam şartlarının olduğu kentlere göç devam edecektir. Büyükşehirlerde yaşayan ve çalışma hayatı içerisinde yer alan kesimler için ise yüksek konut kiraları bireylerin tüm imkanlarını zorlayarak daha uygun şartlarda konut sahibi olabileceği semtlere yönelmesine neden olacaktır.

2024'te özellikle seçimlerden sonra konut satışlarına yönelik bazı kampanyaların harekete geçirilmesi beklenmektedir. Bu kampanyalar ile konut kredisi faizlerinin 15 yıla varan vadelerde yüzde 2'nin altına çekilmesi şeklindeki düzenlemeler hayata geçerse, özellikle ilk konut satışlarında ciddi bir hareketlenme olması mümkün olacaktır. Diğer taraftan yılın ikinci yarısından itibaren mevduat faizlerinde düşüşün başlaması konut yatırımcılarını tekrar güvenli liman olan konut sektörüne olan talebini yükseltecektir. Borsa ve bankalarda yer alan mevduatların konut alımına yöneleceği bir yıl olacaktır. Bu yıl konut fiyatlarındaki artışın enflasyona yaklaşan seviyelerde gerçekleşmesi beklenmektedir. Konut fiyatlarındaki azalan yükseliş hızına rağmen genel olarak konut fiyatlarında düşüş yaşanması beklenmemek ile birlikte bunun yerine özellikle ikinci elde aşırı yükselmiş olan köpük konut fiyatlarında gerileme görülmektedir. 2024 yılının ilk yarısının fırsatları içerisinde barındıran alıcı piyasası ağırlıklı bir yıl olması beklenirken Haziran ayından sonra satıcı piyasası koşulları geri dönecektir.

Konut sektöründe 2023 yılı nasıl geçti?

Yabancı konut yatırımcılarının çekilmesinin ekonomiye maliyeti?

Konut fiyatları neden düşmüyor?