Konutlarda kış öncesi baca temizliği yapılmalı!
Vatandaşların sobalarda yaktığı kalitesiz kömür ile temizlenmeyen baca, karbonmonoksit zehirlenmelerine yol açıyor. Yrd. Doç. Dr. Kaymakçı: "Ucuz olduğu gerekçesiyle satın alınan kalitesiz kömürler, cana mal oluyor" dedi
Havaların soğumasıyla vatandaşların sobalarda yaktığı kalitesiz kömürler ile temizlenmeyen bacaların, karbonmonoksit
zehirlenmelerine yol açtığı bildirildi.
Zonguldak Karaelmas Üniversitesi (ZKÜ) Mühendislik Fakültesi Maden
Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve Maden Mühendisleri Odası Zonguldak Şube
Başkanı Yrd. Doç. Dr. Erdoğan Kaymakçı, AA muhabirine yaptığı açıklamada,
karbonmonoksit gazının kömürün sobada tam yanmamasından oluştuğunu, ortama
sızması durumunda da zehirlenmelere yol açtığını söyledi.
Ucuz olduğu gerekçesiyle kalitesiz kömür kullanımının, sobalardan sızan
karbonmonoksit gazından zehirlenmelerin en önemli nedenleri arasında yer aldığını
anlatan Yrd. Doç. Dr. Kaymakçı, şöyle konuştu:
"Ülkemizde ısınmak amacıyla konutlarda yüzde 80 oranında soba
kullanılıyor. Bunların büyük çoğunluğunda da kömür yakılıyor. Külü ve nemi yüksek
olan kalitesiz kömür, ısınma için yanlış tercihtir. Kömürdeki nem miktarı
arttıkça yanma sonucu açığa çıkan ısı miktarı azalır. Isınmayı sağlayan da
kömürün kalorisidir. Kalori değerinin, yerli kömür için en az 4 bin kilokalori,
ithal kömürde de 6 bin kilokalori olması gerekli. İyi yanmayan kömürler
zehirlenme sonucu ölümlere yol açabiliyor. Ucuz olduğu gerekçesiyle satın alınan
kalitesiz kömürler, cana mal oluyor. Zehirlenmelerin önlenmesi için kaliteli
kömür kullanımı, gece yanan soba üzerine kömür atılmaması ve lodoslu havalarda
soba yakmamaya dikkat edilmesi önemlidir."
Karbonmonoksit zehirlenmesi vakalarında baş ağrısı, bilinç bulanıklığı,
baş dönmesi, bulantı ve halsizlik görüldüğünü belirten Yrd. Doç. Dr. Kaymakçı,
"Oksijen yetmezliği en çok sinirleri ve beyni etkiler. Kişiler uzun süre
zehirlendiğinin farkına varamazlar. Suni teneffüs ve kalp masajı gibi gerekli ilk
müdahale yapılmadığı durumda, zehirlenmeye maruz kalan kişi yaşamsal açıdan ciddi
tehlike yaşar. Zehirlenen kişi kısa zamanda bulunduğu ortamdan dışarıya
çıkarılmalıdır" diye konuştu.
-Kömüre uygun yakma tekniği-
Kül ve nem oranı yüksek 2 ton kalitesiz kömür yerine, kalorisi yüksek 1
ton kömürle ısınmanın mümkün olduğuna işaret eden Yrd. Doç. Dr Kaymakçı, şöyle
devam etti:
"Kömür sobasından kaynaklanan karbonmonoksit zehirlenmesi ülkemizin
kanayan yarasıdır. Her yıl kış aylarında ısınmak amacıyla yakılan kömür sobaları
çok sayıda vatandaşımızın ölümüne neden olmaktadır. Kömürün tam yanmasını
sağlamak açısından, kullanılan kömüre uygun soba seçimi gerekmektedir. Uçucu
madde içeriği az olan ithal kömür kullanıldığında alttan yakma önemlidir. Yerli
kömürlerin ise üstten tutuşturularak yakılması daha uygundur. Tam yanmanın soba
içinde gerçekleştirilmemesi durumunda oluşan zehirleyici karbonmonoksit gazının
bacadan oda hacmine doğru yayılması, baca çekişinin az olması ya da lodoslu
havalardaki gibi bacadan sobaya doğru daha güçlü bir basıncın meydana gelmesiyle
gerçekleşmektedir."
Kaymakçı, soba borularının mümkün olduğunca kısa kurulması ve çekişini
zayıflatmamak için bacaya fazla sokulmaması uyarısında bulunarak, "İyi yanma
için baca temiz olmalı ve çıkan gazların dağılabilmesi için en yakın binadan 6
metre uzaklıkta yer almalıdır. Yılda en az bir kez temizlenmesi gereken bacalarda
zehirli gazların oda içine gitmesini önlemek için rüzgar yönüne göre yön
değiştiren kapak kullanılmasında yarar var. Kirli baca sobanızın verimini de
düşürür. Bacalar yılda en az bir kez temizlenmelidir" dedi.
AA