Konutta shrinkflasyon etkisi: Ortalama konut büyüklüğü 100 metrekarenin altına düştü
İnşaat maliyetleri artarken, müteahhitlerin ulaşılabilir konut için küçük metrekareli konutlar üretmeye yöneldiğini söyleyen Gayrimenkul Uzmanı Turgay Yılmaz, bu durumu ekonomideki shrinkflasyona stratejisine benzetti.
Türkiye genelinde yeni inşa edilen konutların küçülmeye başladığını ifade eden Gayrimenkul Uzmanı Turgay Yılmaz, 2000’li yılların başlarında 130 metrekarenin üzerinde olan ortalama konut büyüklüğünün 2024’e gelindiğinde 104 metrekareye gerilediğini hatta aparman dairelerinde 97 metrekaraye kadar düştüğünü ifade etti.
Edirneyenigun.com’dan Bahar Oduncu’nun haberine göre, müteahhitlerin kolay satılabilen konutlara yöneldiğini söyleyen Turgay Yılmaz, “Salon salomanje geniş evler yerini daha küçük metrekareli konutlara bırakıyor. Alilerin küçülmesi, tek başına yaşayanların sayısının artması, müteahhitlerin daha kolay satılabilir konut yapma istediği ve kentsel dönüşüm süreci, evlerih metrekaresinin giderek küçülmesine neden oluyor” dedi.
EN BÜYÜK VE EN KÜÇÜK EVLER HANGİ ŞEHİRLERDE
Belediyelerin yeni konut inşası için verdiği yapı ruhsatlarının verilere dayanılarak Türkiye’nin ortalama ev büyüklüğü haritasının çıkarıldığini kaydeden Yılmaz, haritaya göre konut metrekarelerindeki değişimi şöyle aktardı:
“2000’lerin başında 136 metrekareye olan ve 2010-2020 yıllarında 115-120 metrekare bandında devam eden yapı ruhsatına göre ortalama konut büyüklüğü, bu yılın ilk 9 ayındaki rakamlara göre 104 metrekareye kadar geriledi. Ülke geleninde ortalama konut büyüklüğü ise 71 ile 171 metrekare arasında farklılık gösteriyor. Üç büyük şehirde ise ortalama 130 metrekare büyüklükle Ankara açık ara birinci sırada yer alıyor.. İstanbul’daki konutların ortalama büyüklüğü 98, İzmir’de ise 84 olarak görüldü.
Türkiye’nin en büyük evleri 171 metrekare ile Gaziantep’te yer alırken, onu sırasıyla, 139 metrekare ile Kayseri, 130 metrekare ile Ankara, Malatya ve Trabzon; 127 metrekare ile Şırnak, 126 metrekare ile de Adıyaman ve Van takip ediyor. En küçük metrekare ortalaması ise tahminlerin aksine Şanlıurfa’da bulunuyor. Şanlıurfa’da ortalama konut büyüklüğü 71 metrekare iken onu 74 ile Aksaray, 82 metrekare ile Kilis, 83 metrekareyle Antalya ve Samsun, 84 metrekareyle İzmir, 85 metrekareyle Tekirdağ izliyor.”
KONUTTA SHRINKFLASYON GERÇEĞİ
Konut metrekarelerinde son 2 yılda dramatik bir düşüş gözlendiğini kaydeden Turgay Yılmaz şunları söyledi: “Yeni ruhsat alınan konutların ortalama büyüklüğü 2011-2022 senesinde 115 metrekare civarındayken, 2023’te keskin bir düşüşle 106 metrekareye, 2024’te ise 104 metrekareye geriledi. Gerek konut fiyatlarındaki hızlı artış, gerekse yüksek konut kredi faizleri konuta erişimi güçleştiriyor. Müteahhitler ise ulaşılabilir konuta erişim ve maliyetleri düşürermek için küçük metrekareli konutlar üretme yoluna gidiyor. Tüketim ürünlerinde fiyat değişiminin algılanmasına mani olmak için kullanılan gramaj azaltılması yöntemine shrinkflasyon deniliyor. Anlaşılan o ki inşaat firmaları da metrekareleri küçülterek tüketicilerin alım güçlerine daha uygun konut üretmeye yöneliyor. Önümüzdeki süreçte de bu durumun devam etmesi bekleniyor."
Konut piyasası canlanıyor, hareket çimentoyu da etkileyecek!
