Kovid-19 ofisleri de dönüştürüyor!
Kovid-19 ofislerin anlamlarını değiştirdi. İhtiyaçların sorgulanması ile ofis olarak planlanan yatırımlar bekletilmeye başlandı. Müteahhitler yeni projelerde ofis bloklarına yer vermezken inşaattaki ofis bloklarını ise sağlıklı çalışma alanlarına yönelik nitelikli ve modern binalara dönüştürüyor.
Kovid-19 salgını, hayatın her alanını olduğu gibi ofis pazarını da etkisi altına aldı. Türkiye genelinde ofislere ilgi düştü. Talebin azalmasıyla müteahhitler yeni ofis inşaatlarını beklemetmeye başladı. Yeni Şafak'tan Mine Açar'ın haberine göre; rakamlar da ofis arzının giderek azaldığını ortaya koyuyor. İstanbul’da 2017’nin üçüncü çeyreğinde toplam ofis arzı 5,5 milyon metrekare olarak gerçekleşmişti. Bu rakam 2019 yılı 1. Çeyrekte 6,35 milyon metrekareye ulaşmıştı. Sonraki çeyrekten itibaren ise İstanbul ofis pazarında genel arz 6,46 milyon metrekare seviyesinde durdu. Kovid-19 salgını ile birlikte ofislerin ve mekanların anlamlarının değişmesi, ihtiyaçların sorgulanması ile ofis olarak planlanan yatırımlar için bekleme kararı verildi.
SIFIR OFİS İNŞAATI YOK
Cushman & Wakefield’in ofis, perakende, sanayi ve lojistik sektörlerine yönelik hazırladığı “Türkiye Gayrimenkul Pazarı Görünümü 2020 Üçüncü Çeyrek” raporu da bu tespiti destekler nitelikte. Rapora göre, planlanan yeni ofis projeleri hayli kısıtlı gerçekleşirken, İstanbul Uluslararası Finans Merkezi (İFM) inşaat halindeki en büyük proje. Çalışma alanlarında sosyal mesafe uygulamaları için hayata geçirilen kısa vadeli çözümler çoğunlukla birçok kuruluşta devam ettirilirken, uzun vadede sağlık, verimlilik ve maliyet optimizasyonu ile çalışma alanlarının yeniden şekilleneceğine dikkat çekiliyor.
DÖNÜŞÜM ŞART
Türkiye’nin Gayrimenkul Platformu GYODER, gayrimenkul sektörünün alt segmentlerini üçer aylık dönemler şeklinde analiz ettiği ‘GYODER Gösterge’ Türkiye Gayrimenkul Sektörü 2020-3. Çeyrek Raporu da ofis arzındaki düşüşü inceledi ve yeni çözüm önerileri hazırladı. Buna göre; sağlıklı çalışma alanlarına yönelik nitelikli ve modern altyapılı bina çözümlerinin gerekliliği doğrultusunda arz, yeniden sınıflandırılma göz önüne alınacak. İstanbul ofis pazarında boşluk oranının yüzde 23,2 olduğu kaydedilen raporda, “Ofis çalışma alanlarında sosyal mesafe uygulamaları için yapılan kısa vadeli çözümler çoğunlukla birçok kuruluşta sürdürüldü. Bundan sonraki süreçte, kuruluşlar için uzun vadeli çözümler; temel prensibin esneklik üzerine olduğu sağlık, verimlilik ve maliyet optimizasyonu odakları etrafında yeniden şekillenen çalışma alanları ile ortaya çıkacak. Bu eğilimin, dördüncü çeyrek ve önümüzdeki yılın başından itibaren ofis pazarının itici gücü olması bekleniyor” denildi.
YENİ TREND DİJİTAL
International Data Corporation (IDC) Türkiye’nin araştırmasına göre de Türkiye’deki şirketlerin yüzde 43’ü dijital dönüşüm için planlarını uzun vadeli olaral düzenliyor. Şu anda dijital ürün, servis ve kanallardan sağlanan gelir yüzde 37 seviyesinde iken 3 yıl sonra bu oranın yüzde 58’e ulaşacağı öngörülüyor. Bilişim teknolojileri karar vericileri de sektörlerindeki bu değişimi fark ediyor. Araştırmaya katılan bilişim teknolojileri yöneticilerinin yüzde 43’ü önümüzdeki 3 yıl içerisinde kendi sektörlerinde ciddi bir dönüşüm yaşanacağını beklediklerini ifade ediyor. Bununla birlikte hazırlanan dijital stratejileri başarıyla hayata geçirmek hiç de kolay değil. IDC’nin araştırmasına göre örgütsel kapasite, maliyet ve yetenek kısıtları başarılı bir dijital stratejinin önündeki en önemli risk faktörleri. Araştırmada yapay zeka, bulut, büyük veri ve analitik ile iş sürekliliği alanındaki yatırımların öne çıkacağına da vurgu yapılıyor.
