Ekonomi

Kredi kullananlar dikkat! O bedeller iade ediliyor

Kredi kullanan yüz binlerce kişiyi çok yakından ilgilendiren detay. Bazı bankalar kredi çeken firmalar ve vatandaşlardan çeşitli isimler altında bedeller alabiliyor. Konuya ilişkin açılan bir davada mahkemeden emsal bir karar geldi. İşte tüm detaylar...Bankadan sözleşmeyi imzalayıp parasını alan vatandaşlar sonrasında kendilerinden kesilen komisyon bedelleri ile karşılaşıyor

Artan ekonomik sıkıntılar nedeniyle vatandaşlar krediye yöneliyor. Bankadan sözleşmeyi imzalayıp parasını alan vatandaşlar sonrasında kendilerinden kesilen komisyon bedelleri ile karşılaşıyor. Bir şirketin, kredi çektikten sonra banka hesabından 'Periyodik Hizmet Komisyonu’ adı altında 4 bin 200 lira para alındı. Konuyu yargıya taşıyan şirket için 4. Ticaret Mahkemesi’nden güzel haber geldi ve paranın iadesi kararı verildi.

Kararda; davalı bankanın davacıdan masraf ve komisyon alabilmesi için taraflar arasında imzalanan sözleşmede masraf ve komisyon alınacağının kararlaştırılmış olması gerektiği anımsatıldı. Peki her kredi çeken vatandaş için bu kararın bağlayıcılığı var mı? Kesinti yapan bankalardan bu paralar iade alınabilir mi? Sözleşme imzalarken nelere dikkat edilmeli? Böyle bir durum yaşayan kişi ne yapabilir? Avukat Cansen Erdoğan, konuya ilişkin açıklamalar yaptı.

"BİLDİRİMDE BULUNMADIĞINDAN DAVA KABUL OLDU"

Taraflar arasında imzalanan sözleşmede masraf ve komisyon alınacağının kararlaştırılmadığı, davalı banka tarafından kredi işlemlerinde sağlanacak faiz dışındaki diğer menfaatleri ve tahsil olunacak masrafları, TCMB’na bildirmekle yükümlü olduğu ancak bu yükümlülüğün yerine getirildiğine ilişkin herhangi bir belge sunulmadığı ve Yasa ve Yargıtay içtihatları doğrultusunda davalı bankanın davacı müşterisinden alınacak periyodik hizmet komisyonunu TCMB'na bildirimde bulunmadığından davacının davasının kabul olduğunu belirten Avukat Cansen Erdoğan, “Sonuç olarak; kredi sözleşmelerinde yer almayan 'masraf ve komisyon alacağı' adı altında tahsil edilen ödemelerin haksız kazanç sağladığı ve bu ödemelerin iade edilmesi gerektiğine hükmedilmiştir.” ifadesini kullandı.

BENZER UYUŞMAZLIKLARDA UYGULANABİLİR

Avukat Erdoğan, sözlerinin devamında şu ifadeleri kullandı:

İşbu mahkeme kararı emsal niteliği taşıması sebebiyle benzeri uyuşmazlıklarda uygulanabilme imkanına sahiptir. Ancak belirtmek yerinde olacaktır ki, İçtihadı Birleştirme Kararları, Resmî Gazete'de yayınlanan, benzer konularda bağlayıcı niteliği bulunan, daireler arası yorum farklıları sonucu ortaya çıkabilecek görüş ayrılığının hukuk güvenliğini olumsuz etkilemesini önlemek için belirli bir içtihadın benimsendiği kararlardır.

Bu sebeple, yukarıda haberlere verilen İlk Derece Mahkemesi kararı, içtihadı birleştirme kararı olmayıp sadece emsal nitelikte bir karardır. Benzer uyuşmazlıklarda bağlayıcı niteliğe sahip olmamakla birlikte gelecekte verilecek kararlarda sadece yol gösterici niteliklere sahiptir.

KREDİ SÖZLEŞMELERİNDE NET OLARAK BELİRTİLMESİ GEREK

"Tarafların aralarındaki imzaladıkları kredi sözleşmesinde masrafların ne olacağı kalem kalem belirtilmeli ve bunların bedelleri de belirtilmeli" diyen Avukat Cansen Erdoğan, "Bu bedeller oranında yıllık artışlarına göre belirlendikten sonra bu bedeller alınmalı. Yani muğlak ya da afaki olarak sadece komisyon alınır şeklinde belirtilmesi de çok hakkaniyete uygun değil. Çünkü o bedellerin ne olduğunu ödeyecek olan kişinin, krediyi kullanacak olan tacirin bilmesi gerek. Dolayısıyla ödenecek olan komisyonların ve bunların faizlerinin oranlarının kredi sözleşmesinde net olarak belirtilmesi lazım ve belgeyle de ispatı gerekmekte.

Mükerrer olarak alınma durumları, bedellerin kararlaştırıldığından daha fahiş olması gibi sebepler çünkü. O zaman bu komisyonların alınmasını hakkaniyete uygun olmayan temeller üstüne oturtur. Bu da tabii ki hukuka da uygun değildir." şeklinde konuştu.

BANKALARIN TÜKETİCİLERDEN TALEP EDEBİLECEKLERİ GİDERLER

Yargıtay’ın bankaların kredi sözleşmeleri nedeniyle tüketiciden talep edebilecekleri masrafların neler olduğuna ve bunları hangi şartlarda talep edebileceğine dair istikrar kazanmış bir uygulaması bulunduğuna dikkat çeken Erdoğan, "Yerleşik Yargıtay kararlarına göre bankaların tüketicilerden talep edebilecekleri giderleri, zorunlu giderler ve zorunlu olmayan giderler olmak üzere ikiye ayırmak ve değerlendirmelerimizi buna göre yapmak gerekmektedir. Zorunlu giderler; KKDF, BSMV, DASK gibi ilgili kamu kurum ve kuruşlarına bir kanuni yükümlülüğü yerine getirmek amacıyla tüketiciden tahsil edilen bu giderler zorunlu giderlerdir. Yine tapu masrafları gibi kredinin teminata bağlanması için yapılması gerekli diğer masraflar da birer zorunlu giderdir." dedi.

ZORUNLU, MAKUL VE BELGELİ MASRAFLAR TÜKETİCİDEN ALINABİLİR

Banka kredi sözleşmelerinde müşterilerden tahsil edilen ödemelere ilişkin olarak, tahsil edilen masrafların zorunlu, makul ve belgeli olması gerektiği yönündeki bir başka karar da şu şekildedir; “..Yargıtay bir kararında, “Davalı bankanın tacir olup, yaptığı masrafları tüketiciden isteme hakkı bulunduğu anlaşılmakta ise de, somut uyuşmazlığın tüketici hukukundan kaynaklandığı da gözetildiğinde, bankanın ancak davaya konu kredinin verilmesi için zorunlu, makul ve belgeli masrafları tüketiciden isteyebileceğinin kabulü gerekir” hükmüyle ancak zorunlu, makul ve belgeli masrafların tüketiciden talep edilebileceğinin altını çizmiştir; Yargıtay 13. HD, 08.11.2012 T. , E: 2012/23738, K: 2012/25211 (Kazancı İçtihat Bankası)”.