Krizde sıkışanlar mülkünü satıyor
İhtiyaç sahipleri alıma geçti, 1+1'ler yerine 3+1 daireler satılıyor
Emlak profesyonelleri, küresel finansal krize bağlı olarak emlak piyasalarında yaşanan gelişmeleri değerlendirirken, son hafta yatırımcı kesimden çok, ihtiyaç sahiplerinin daire alımının yoğunluk kazandığına işaret ediyor. Ağaoğlu Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu, My World projesinin son etabındaki daireler içinde 3+1'lerin önce satıldığını belirtti. Realty World Gayrimenkul Genel Müdürü Hilmi Işıkören de ihtiyaç sahiplerinin alıma geçtiğini doğruluyor.
Küresel finansal krizin, ihtiyaç sahipleri ve birikmişi olup yatırım fırsatı arayanlar için avantajlar sunduğu belirtiliyordu. Vatandaşlar da son bir-iki haftadır gayrimenkul piyasasında aile tipi olarak nitelenen 3+1 dairelere talep göstererek bu çağrıya ayak uydurdu. CNNTürk'te, emlak piyasalarındaki gelişmelerin değerlendirildiği programda Ağaoğlu Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu, Batı Ataşehir'deki My World projesinin son etabında krize rağmen satışa başladıklarını hatırlatarak geçmiş etapların aksine, yatırımcılar yerine daha çok ihtiyaç sahiplerinin alım yaptığını bildirdi.
Geçmiş kampanyalarda yatırımcıların kiraya vermek üzere önce 1+1'leri aldığını, 2+1 ve 3+1'lere talebin daha sonra geldiğini vurgulayan Ali Ağaoğlu, bu kampanyada ise 3+1'lere olan talebin daha çok olmasını, ihtiyaç sahiplerinin alım yapmasına bağladı.
Realty World Gayrimenkul Genel Müdürü Hilmi Işıkören de, piyasalarda şu an bir panik havası olduğuna işaret ederek, "Çok sayıda panikleyen satıcı var. Bunun karşılığında da fırsat alıcıları var. Bu ikisi buluşunca alım-satım işlemleri gerçekleşiyor. Gördüğümüz en önemli tespit bu" dedi. Konut projeleri geliştiren gruplar açısından bakıldığında da, 2005'te patlayan emlak krizinde iştahlanıp konut yapımına girişenlerin çekilmeye başladığını bildiren Hilmi Işıkören, "Krizlerde, o dönemde giren ve finans gücü de olmayanların projelerinin satılmadığını gösteriyor. Markalı ve kurumsallaşmayı başarmış inşaatçılar da şu dönemde bile çok iyi satıyor" bilgisini verdi.
Güvenli firma arayışı
Nitelikli projelerde, geçmiş kampanyaların aksine bu dönemde aile tipi olarak nitelenen 3+1'lerin önce satıldığını doğrulayan Hilmi Işıkören, 1+1'lere talebin ise daha sonra geldiğini bildirdi.
Hilmi Işıkören, "Bunu biliyorum, çünkü benim bir şapkam daha var. Realty World Gayrimenkul, Garanti Koza Grubuna bağlı. Garanti Koza İnşaat da, Akkoza gibi büyük bir projeye imza atıyor. Akkoza'da Realty World olarak da sıcak satış yapıyoruz. İki ayrı şapkadan sektöre baktığım için, hem Realty World ofislerini, hem Akkoza'yı izliyorum. İki taraftan da, ihtiyaç sahiplerinin alımda olduğunu söyleyebilirim" ifadelerini kullanıyor. Markalı, kurumsal inşaatçıların her zaman güven verdiğini ifade eden Hilmi Işıkören, şöyle devam etti:
Satanlar üçe-beşe bakmıyor
"Oturma amacında olan, eve ihtiyacı olan, bu dönemde arayışa girişti. İnsanlar paralarını nereye yatıracağını ciddi ciddi düşünürken, en güvenli yatırımın gayrimenkul olduğunu görüyor. Burada en az risk de kurumsal firmalarda. Kurumsal firmaların konut projelerine eğilim var. İkinci elde ise şunu görüyorum: Panik satıcılar ve fırsat alıcıları var. Panikleyen satıcılar yüzde 30-35'e varan indirime de razı. Derhal satmak istiyorlar; bu yüzden üçe-beşe bakmadan satıyorlar. Bu tip panik satıcılar ilk etapta işlerini düzene oturmak, nakit açıklarını kapatmak için mülklerini satıyor. Ellerinden taşınmazları çıkararak nakite geçiyorlar. Nakit değerli. Nakiti ile güçlü olanlar var. Fiyat odaklı olanları, düşük fiyatlar motive ediyor. Kolay ikna olmuyorlar ama, bulunca alıyorlar. Bu anlamda cazip fiyatları görmek mümkün olacak. Paralar yine gayrimenkule akacak."
Hem nitelikli projelerde hem ikinci elde fırsat var
Elinde nakiti olan vatandaşlar ve konut ihtiyacı olup peşinatı olan ailelere, küresel finansal krize rağmen alım öneren Realty World Gayrimenkul Genel Müdürü Hilmi Işıkören, "Para piyasalarına ve dövizlerde iniş çıkışa bakmadan, araştırmaya başlayın. Piyasaların seyrine bakıp beklemek doğru değil. Şu dönem, alım için çok uygun bir dönem. Fakat yine de tüm alternatifleri incelemek ve dikkatli olmak lazım" dedi. Hem kurumsal firmaların nitelikli projelerinde, hem ikinci el gayrimenkulde fırsatlar bulunduğuna dikkat çeken Hilmi Işıkören, "Markalı, kurumsal firmalar kendilerini sübvanse edebilir durumda. Bunların inşaatlarında sorun yok. İkinci elde de doğru fiyatlı yeri bulmak bu dönemde pazarlıkla mümkün olabili. Fiyat cazip geliyorsa, ödeme koşulları da uyuyorsa ihtiyaç sahiplerinin almasında yarar var" diye konuştu. Bu dönemde, kazancı dolar cinsinden olanların dolar cinsinden, YTL cinsinden kazananların da YTL üzerinden harcama yapmasını öneren Hilmi Işıkören, dövizde artış beklentisiyle yıllardır elinde döviz tutanların bu dönemde döviz bozduracağı görüşünü ortaya atan ünlü işadamı Ali Ağaoğlu'na katılıyor: "Artacak diye dövizini bekletenler, bu dönemde bozdurabilir. Sayın Ağaoğlu'na katılıyorum. Bu krizden yine gayrimenkulle çıkılacağına inanıyorum. Hükümetin alacağı önlemler de ekonomiye hareket getirecek. Çabalar olumlu sonuçlar doğuracak. Uluslararası piyasalarda kötü gidişte İstanbul gibi şehirler cazip hale geliyor."
Merkezi semtlerde de
düşüş eğilimine girildi
REALTY World Gayrimenkul Genel Müdürü Hilmi Işıkören, kurumsal firmaların krize bakmayıp yeni projeler üretmek için kampanyalara hız verdiğine işaret ediyor.
- Bu krizden de sağ salim çıkılacağına olan inancının tam olduğunu vurgulayan Hilmi Işıkören, firmaların da gayrimenkul piyasasını pozitif yönde kullanmak istediğini aktarıyor.
- İnşaat firmalarının yeni kampanyalarını önceden planladığını, yapacakları yeni projeler için kaynak yaratmak adınayeni satış kampanyaları başlattığını söyleyen Işıkören, "Çünkü büük kurumsal firmaların tek işi bu" ifadesini kullandı.
- Kurumsul firmaların "Kriz oldu" diye bu sektörü bırakacak halinin olmadığını söyleyen Hilmi Işıkören, "Yıllar önce yapılmış planlamalara uygun satış kampanyaları geliştiriliyor" dedi.
- Konutta kampanyaların, bir satış tekniği olduğuna işaret ederek, "Biz de gayrimenkul sektöründe önemli bir şirket olarak, 'Doğru bulduğunuz gayrimenkulü alın' diyoruz" diye konuştu.
- Hilmi Işıkören, "Elinde nakit olanlar için öncelikle arsa ve daire almalarını öneririm. Şehir merkezleri bile fırsat içeriyor. Merkezlerde bile çok sayıda satılık yer olacak. Arsa da konut da ilgi görebilir. Banka kredisi faizlere rağmen avantajlı. Zamanla faizler de oturacak. İnsanlar tedirgin ama, bankalar kredi başvurularını geri çevirmiyor, 2009'da daha iyi olacak. Krizden çıkılacak tek yol gayrimenkul. Krizler her zaman belirli disiplini de beraberinde getirdi" dedi.
Ticari imarlı alanlar konut imarlı arsalara göre iyi prim yapar
Bu dönemde yatırımcılar nasıl bir yol izleyecek? Turyap Yönetim Kurulu üyesi Başak Soner, geçmişten örnekler verirken "Geçen yıllarda yerli, yabancı ve farklı bütçelerde birçok gayrimenkul alıcı adayı ortalıkta adeta ava çıkmışçasına dolaşıyordu. Satılık olmadığı halde 'satmayı düşünür mü diye' birçok mülk sahibine teklifle gidildi. İstanbul hiç bu kadar yoğun arayışların yaşandığı bir metropol olmamıştı. Bu arayışlar kapsamında önce ticari emlak piyasası yükseldi" hatırlatmasını yapıyor. Soner şöyle devam ediyor: "Pazarı iyi tanıyan ve takip eden yabancı grupların pazara girmesi, yerli firmaların mağaza sayılarını hızla artırması, dünya çapında tanınan markaların Türkiye ve bölge distribütörlüklerinin alınması, gıda perakendeciliğindeki birleşmeler ile sektördeki oyuncuların rekabeti ve bankaların şube sayılarını artırma yarışları ticari emlak piyasasındaki dükkan kiralarını yükseltti. Ticari imarlı arsalar da, konut imarlı arsalara nazaran daha iyi prim yaptı. Arsa fiyatlarında son 2-3 senedir yüzde 100 ile yüzde 500 oranında inanılmaz artışlar oldu. Deprem korkusu ile kuzeyde üretilen arsalarda inşa edilen yeni, zemini ve inşaatları sağlam konutlara geçildi. Bu rüzgara mevcut projeleri olan firmalar çok hızlı cevap verdi. Yeni dönemde ise faizler yükseldikçe inşaat ve gayrimenkul piyasalarındaki kırılganlık artıracak; ancak unutmamak lazım ki faizlerin düşmesi yüksek gelir grubunu gayrimenkul yatırımına yönlendirmişti. Orta ve alt gelir gruplarının da talebi ile ilerleyen yıllarda daha büyük bir pazar yaratılacak."
Ali Öztürk/Hürriyet seri ilanlar