Krizdeki oteller yabancıların eline geçiyor
Kriz nedeniyle işleri bozulan birçok otel ve turizm işletmesi yabancıların eline geçiyor...
Ekonomik kriz, "bacasız sanayi" olarak görülen turizmi de vurdu. Hizmet maliyetlerinin yüksekliğine karşın, kazancın düşmesi nedeniyle işlerini çevirmekte zorlanan birçok otel ve turizm işletmesi yabancılar tarafından satın alındı. Krizin sürmesi ve önlem alınmaması durumunda birçok tesisin de yabancıların eline geçeceği uyarısında bulunan işletmeciler, Ankara'ya, "Endişeliyiz. Tur operatörleri ve uçak şirketlerinin ardından oteller de yabancıların eline geçerse, Türk ekonomisinin girdi sağlama şansı ortadan kalkar. Bu da istihdamdan yan sektörlere kadar birçok sıkıntıya yol açar" mesajı gönderdi. Hafta içinde konuyu Meclise taşıyan MHP de, hükümeti uyardı.
Tehlike, Meclis'te konuşuldu
Konuyla ilgili Meclis araştırması açılması için önerge veren MHP, yabancı çengeline dikkat çekti. Önergenin kabul edilmediği Genel Kurul'da konuşan MHP Genel Başkan Yardımcısı Tunca Toskay, "maliyetlerin yükseldiğini, gelirlerin ise düştüğünü" hatırlatarak, birçok tesisin zarara girdiğini savundu. Toskay, bunun tehlikesini şöyle anlattı: "Turizm sektöründe çalışan konaklama tesislerinin finansman sorunları had safhaya varmıştır.
Finansman sıkıntısı ciddi boyutta
Bunun sonucu olarak çok ucuz fiyatla zor durumda kalan otellerin yabancıların eline geçmesi tehlikesi karşımızda durmaktadır. Tur operatörü yabancı, uçak şirketi yabancı, oteller de yabancı olduğu zaman Türk ekonomisinin bu sektörden girdi sağlama şansı, ortadan kalkacaktır. Bu, çok ciddi bir tehlikedir."
İşletme sahipleri ve dernek başkanları da soruna şöyle dikkat çekti:
Seçim Aydın (Türkiye Otelciler Federasyonu-TÜROFED İkinci Başkanı ve Anadolu Turizm İşletmecileri Derneği-ATİD Başkanı): "Kriz, yatırımları yavaşlattı. Otellerin ciddi finansman sıkıntısı var. Eğer işletmeci, borcu var ve ödeme yapamıyorsa, yerli veya yabancı olduğunu düşünmeksizin işletmesini müşteriye devrediyor.
40 sektör darbe yer!
Yurt dışından kredi alan, yurt içinden döviz hesabı borçlananlar var. Mevcut binaların da yenilenmesi gerekiyor. Bunları gören yatırımcı, yüksek faizle borçlanacağına, tesisini satıyor. Biz, personel giderlerini düşürecek, sezon dışı dönemlerde sigorta ve vergi indirimi getirecek bazı teşvikler bekliyorduk. `Ağlamayana meme yok' misali bir şey çıkmadı. Oysa, sorun sadece otelleri değil, bağlantılı çalışan 40 küsur sektörü ve istihdamı da etkiler. Bunlar görülmeli."
Cenk Halil Bayaz (Akdeniz Turistik Oteller ve İşletmeciler Birliği- AKTOB Başkan Yardımcısı): "Zaten devletin `yüksek faiz- düşük kur' politikası, turizmle uğraşanları 3-4 senedir sıkıştırıyordu. Enerji, gıda ve personel maliyetleri artmıştı. Bunun üstüne bir de kriz çıktı. Hem kişi başı turizm geliri düştü, hem turist sayısı. Yatırımcılar ve işletmeciler borca girdi. Üstelik turistlerin yoğun geldiği Avrupa'da kriz daha yeni başlıyor. Bu sebeple önümüzdeki yıldan daha çok korkuyoruz. İşletmeler fiyat kırmasına karşın işlerini döndüremeyince, birçoğu ciddi zarara girdi. Birçok arkadaşımız, bırakın kar yapmayı, borçlarının faizini bile ödemekte zorlanıyor. Bu da kırılganlığı artırdı. Birçok insan bu pastayı almak için bekliyor. Bazılarının da kim olduğu belli değil. Eğer yabancılar sektöre hakim olursa, bu işin gıdasından tekstiline ve personeline kadar birçok şeyi yabancı ülkelerden gelecek. 40 sektör etkilenir. Bunlar göz önüne alınmalı."
Hakkı Kurban/Tercüman