Libyalılara satış yapmak için bilinmesi gerekenler!
Türk müteahhitlerinin 1970'lerdeki yurtdışına açılmasının ilke durağı olması sebebiyle Türk inşaat sektörü için önemli bir ülkedir. Libya Afrika’ya açılan bir kapıdır… Libya ile ticaret dengesi, son yıllarda Türkiye lehine bir seyir izlemektedir...
Libya ile Türklerin tarihi çok eskidir. 460 yıl Osmanlı idaresinde kalan Libya’nın 1911’de İtalyanlar tarafından işgalindeN sonra Mustafa Kemal Paşa, İtalyanlarla savaşmak için halı tüccarı kılığında Libya’ya gitmiştir. Atatürk Libya’da Senusi kabilesi ile tanışır. Senusiler Kuzey Afrika’nın/Arap coğrafyasının en büyük ve etkin kabilelerinden biridir. Atatürk tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne davet edilen Şerif Ahmet Senusi Anadolu şehirlerinde Milli Mücadeleye destek için vaazlar vermiştir.
Hatay’ın Türkiye’ye katılması sürecinde propaganda amacı ile Atatürk tarafından 1936 yılında “El İzaatül Arabiye” isimli bir radyo kurduruyor ve Radyonun başına da yine bir Libyalı olan Abdusselam Buseyri getiriliyor…
Libyaya İtalyan’lara karşı savaşmaya gidenler Sadece Atatürk ve Enver Paşa değildi. Bu isimlerden bazıları “Mustafa Kemal Paşa, Nuri ve Halil Paşalar, Ali Fethi Okyar, Kuşçubaşı Eşref ve Hacı Selim Sami, Kel Ali lakaplı Ali Çetinkaya, ilk tayyareci şehitlerden Sadık Bey, Çerkez Reşit Bey, Süleyman Askeri, Fuat Bulca, Yakup Cemil, Nuri Conker, Rauf Orbay, Ord.Prof. Mim Kemal Öke, Prof. Ayhan Songar’ın babası Nazmi Bey ve ünlü seyyah Abdurreşit İbrahim…”
Libya yaklaşık 1451-1911 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğunun içinde kalıyor, 1911 yılında İtalya tarafından işgal ediliyor ve 1951 yılında bağımsızlığını kazanıyor. 27 Mayıs darbesinde Türkiye’de Harp okulunda öğrenci olan Kaddafi 1962 yılında mezun oluyor ve 1969 yılında Libya’da askeri darbe yapıyor. 23 Ekim 2011 tarihinde halk Kaddafi’den kurtuluşunu ilan ediyor…
Libya’nın yüz ölçümü .1.759.540 Km2 ve çoğunluğu çölden ibarettir. Nüfusu yaklaşık 6.5 milyondur. Kuzey Akdeniz’e 1770 km’lik kıyısı bulunmakta ve başkenti Trablus’tur. Libya Kaddafi döneminde Almanya, Fransa ve İtalya ile yakın ticari ilişkiler içinde idi. Önemli bir Petrol ülkesidir. Kaddafi yıllarca “Afrika Birliği” projesi üzerinde çalışıyor ve ülke gelirlerinden önemli bir payı Afrika Birliği projesi için harcıyor… Saddam Hüseyin’in ABD tarafından idam ettirilmesinden hemen sonra durumun ciddiyetini anlayan Kaddafi, tüm Libyalılara bir açıklama yaparak “Bundan sonra Libya’nın geliri sadece Libya’nın yeniden inşası ve halkın refahı için harcanacaktır” demiştir. Ama sonuç değişmedi..
Kaddafi’nin darbesine kadar Libya, batıda Trablus, güneydoğuda Fizan ve doğuda da Sirenayka (Barka) olmak üzere üç ayrı bölgeydi. Bu üç ayrı bölge şimdi üç ayrı devlete dönüşme sürecinde… Kaddafi sonrası düzen henüz tam oturmamış ve ülkenin üç parçaya bölünme tehlikesi bulunmaktadır…
Türk müteahhitlerinin 1970'lerdeki yurtdışına açılmasının ilke durağı olması sebebiyle Türk inşaat sektörü için önemli bir ülkedir. Libya Afrika’ya açılan bir kapıdır… Libya ile ticaret dengesi, son yıllarda Türkiye lehine bir seyir izlemektedir. Libya’da 2010 yılı sonunda 200 kadar Türk inşaat firması 20 milyar Doları bulan 300’ün üzerindeki proje yürütüyordu…
Arap Baharının Libya ekonomisine yaklaşık 7.7 milyar olduğu tahmin ediliyor. İşsizlik oranı %30 seviyesindedir. Libyalılar genelde Türk inşaat şirketlerini tanırlar. Libya’da konut ve AVM sektörü henüz gelişmemiştir. Bundan sonra Libya’da ciddi bir konutlaşma sürecinin yaşanacağı tahmin edilmektedir.
Libyalılar, Osmanlıyı ve Türkiye Cumhuriyetini severler. Kaddafi 1980’li yıllarda TV’den halka Libya’ya giden Türk işçileri nedeniyle “Osmanlının torunlarını size işçi olarak getirdim” diye seslense de Kıbrıs Barış Harekatı sırasında Türkiye’ye destek veren tek lider olmuştur.
Uzun süren Kaddafi iktidarı nedeniyle Libyalılarda “korku”, “kaygı” ve “güven” problemi oluşmuştur. Arap Baharı sürecinde yaşanan iş kargaşa nedeniyle de agresif bir kimlik kazanmışlardır. Şu anda ülkedeki kabile ve iktidar mücadeleleri nedeniyle parası olanlar Türkiye’den konut alma eğilimindeler.
Libyalılar için satışta “indirim” kelimesi önemlidir. İyi tüccardırlar, iyi pazarlık yaparlar. İndirip yaptırmadan alım da yapmazlar. Karşınızda bir Libyalı varsa, nasıl olsa size indirim yaptırtacaktır, bunu bilerek pazarlık sürecine girmelisiniz. Bir Libyalıya satış yaparsanız ve size güvenirlerse arkasından yüz Libyalıyı bekleyebilirsiniz…
Saygılarımla,
Abdullah Çiftçi