Libya’nın yeniden inşası için Türk şirketler masada!

Türk müteahhitler, Libya’da darbeci general Halife Hafter’in saldırılarına ve iç karışıklıklara rağmen ilk göz ağrıları olan ülkenin yeniden inşasına uygun zeminin hazırlanması için görüşmelerini sürdürüyor. 

Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Mithat Yenigün, iç karışıklıkları aşma çabasındaki Libya pazarının Türk müteahhitleri için öneme sahip olduğunu söyleyerek  “Ülkede barışın tesisi ve güven ortamının yeniden sağlanmasıyla bu pazar bizim için kısa sürede yeniden açılacaktır. Her şeyden önce Libya’nın müteahhitlik hizmetlerine ihtiyacı var” dedi.

4 MİLYARLIK İŞ HACMİ

1972 yılında uluslararası pazara adım attıkları ilk yerin Libya olduğunu sözlerine ekleyen Yenigün, ülkede o tarihten bu zamana kadar toplam 29 milyar dolarlık proje üstlenildiğini açıkladı. Yenigün, Libya’nın müteahhitlerin Rusya ve Türkmenistan’dan sonra en çok iş üstlendikleri 3’üncü ülke olduğunu söyledi ve meydana gelen iç karışıklıklar öncesi Libya’da firmalar tarafından yıllık 4 milyar dolara varan iş hacminin yakalandığını sözlerine ekledi. Türkiye ile Libya arasında Ticaret Bakanlığı başkanlığında oluşturulan ve inşaat sektörünün sorunlarının çözülmesini planlayan çalışma grubunun yılın başında Ankara, İstanbul ve Trablus’ta bir araya geldiğini anımsatan Yenigün, grup tarafından hazırlanacak bir çerçeve anlaşmasıyla mevcut sorunların çözülmesiyle ilgili yol haritası oluşturacaklarını açıkladı.

BİR ÇÖZÜM BEKLENİYOR

Görüşmelerin ardından Hafter’e bağlı silahlı güçlerin Tripoli kapısına dayandığını anlatan Yenigün, bu görüşmelerde de aksamalar yaşandığını, en son ekim ayında Libya hükümeti ile temasa geçtiklerini açıkladı. Çerçeve anlaşması niteliğine sahip metin üzerinde görüştüklerini ancak anlaşamadıkları birkaç husus olduğunu anlatan Yenigün, söz konusu maddelerle ilgili Türkiye ve Libya bakanlarının çözüm bulmasını beklediklerini sözlerine ekledi. İslam İşbirliği Teşkilatı Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) 35’inci Toplantısı için Türkiye’de bulunan Libya Planlama Bakanı El-Tahir el-Hadi el-Cuheymi ile Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan arasında gerçekleşen görüşmede bulunduklarını söyleyen Yenigün, “Sorunlarımızın çözümü konusunda daha önce ülkemiz tarafından ortaya konulan teklifin Libya makamlarınca hızla değerlendirileceği ifade edildi ve ardından 2020 yılı başında iki ülkenin bu konuda ortak bir toplantı gerçekleştirmesi kararlaştırıldı.” dedi.  

Ocak ayında iki ülke arasında heyet ziyaretleri yapılmasını beklediklerini kaydeden Yenigün, şu açıklamalarda bulundu: “Hafter’in Libya’da ortaya çıkardığı karışıklık, Türkiye ve Libyalı bakanlar ile sektör temsilcileri arasındaki sürece ilişkin tutumu etkilemedi ancak belirsizliği artırdı. Bu son olaylara rağmen Libyalı bakan Ankara’ya geldi, Ticaret Bakanımız Ruhsar Pekcan ile görüştü. İyi niyet karşılıklı olarak teyit edildi. Şimdi Libya tarafından haber bekliyoruz. Bizim de bazı önerilerimiz oldu, onları da değerlendirecekler. Süreç devam ediyor. İki taraf da sorunların çözümünü istiyor, onların da savaş durduğu an hasarların giderilmesine ve yeni projelere ihtiyacı var. Ülkenin petrol gelirleri de bulunuyor.”

İŞLERİ BİTİRİN TALEBİ

TMB olarak ülkedeki gelişmeleri yakından incelediklerini ifade eden Yenigün “Temennimiz, uzun yıllardır çatışma altında yaşayan Libya’da bir an önce barışın tesis edilmesidir. Libya tarafı Türk müteahhitlerin sonlandıramadığı işleri yeniden bitirmelerini, ülkenin yıkılan binalarını yeniden revize etmelerini, yeni projeler üzerinde iş birliği yapılmasını istiyor” dedi.

HALA TAZMiNAT ÖDÜYORUZ

Libya hükümeti ve temsilcilerinin yanı sıra işveren kuruluşlarla yaptıkları görüşmelerde özellikle teminat komisyonlarının çözülmesiyle ilgili henüz ortak paydada buluşamadıklarını, ayrıca makine parkı zararlarının giderilmesi için firma bazında değerlendirme önerisi getirdiklerini sözlerine ekleyen Yenigün, bu pazarda 80 firmanın mağdur olduğunu sözlerine ekledi. İç karışıklıkların başlamasından bu zamana kadar 400 milyon dolar teminat mektubu komisyonu ödediklerini açıklayan Yenigün, o günden bugüne kurlarda, inşaat maliyetlerinde değişiklikler olduğunu, bunun için de mevcut anlaşmaların revize edilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.

KABUK BAĞLAYAN YARALARIMIZ KANIYOR

Yenigün, 2011 yılında iç karışıklıklar başladığında proje görüşmelerinin en hareketli döneminde olduklarını, güvenlik sorunları nedeniyle projelerin birdenbire durduğunu açıkladı. O süreç boyunca Türk müteahhitlik firmalarının şantiyelerinin yakıldığını, yağmalandığını söyleyen Yenigün, “Firmalarımız işlerini yarım bırakarak, ülkede çalışan 25 bin Türk işçisini de alarak ülkemize dönmek zorunda kaldı ancak sözleşmeler gereği aradan geçen sürede firmalarımız  diğer tazminatlar ve şantiyelerdeki güvenlik giderlerini ödedi. Libya’da firmalarımızın hak ediş alacakları 1 milyar dolar, teminat tutarı 1,7 milyar dolar, makine, ekipman gibi envanter ile diğer zararlar toplamı ise 1,3 milyar dolar civarında. Halen firmalarımızca teminat mektupları için yılda 50 milyon dolar komisyon ödenmektedir “açıklamasında bulundu.