Liderlerin ve milyarderlerin gizli gayrimenkul varlıkları sızdırıldı!
Pandora Papers; birçok lider ve milyarderin denizaşırı ilişkilerini ortaya çıkarıyor. Belgelerde, pek çok lider ve milyarderin servetlerini irdelendi.
Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu'nun (ICIJ) paylaştığı ve 117 ülkeden 600'den fazla gazetecinin incelediği yaklaşık 12 milyon belge, vergi cennetleri sisteminin nasıl işlediğini açıkça gözler önüne seriyor. Pandora Papers; Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, Lübnan Başbakanı Necib Mikati, Kenya Cumhurbaşkanı Uhuru Kenyatta, Ekvator Cumhurbaşkanı Guillermo Lasso Mendoza, Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev'in ailesi, Şili Devlet Başkanı Sebastián Piñera'nın çocuğu ve eski İngiltere Başbakanı Tony Blair'in denizaşırı ilişkilerini ortaya çıkarıyor.
Deutsche Welle Türkçe'den Pelin Ünker ve Serdar Vardar'ın haberine göre; 2017 yılında "ekonomik ve siyasi elitlere savaş açarak" gِöreve gelen Çek Cumhuriyeti'nin milyarder popülist başbakanı Andrej Babis de belgelerde bulunuyor. Sızıntılar, Babis'in de tıpkı savaş açtığı insanlar gibi, offshore firmalar aracılığıyla Fransız Rivierası'nda iki havuzlu ve sinema salonlu 22 milyon dolarlık bir malikaneyi aldığını gözler önüne seriyor.
Ürdün Kralı II. Abdullah ise ülkesinde ve bütün Arap dünyasında insanların fakirliği, işsizliği ve yolsuzlukları protesto etmek amacıyla sokaklara döküldüğü 'Arap Baharı'nda offshore firmaları üzerinden Malibu'da toplam 68 milyon dolar değere sahip üç tane malikane satın alıyor.
Gizli belgeler, Fas Prensesi Lalla Hasna, Birleşik Arap Emirlikleri Başbakanı ve Dubai Emiri Muhammed bin Raşid el-Mektum ile Katar Emiri Temim bin Hamed es-Sani'nin de vergi cennetlerindeki faaliyetlerini ortaya çıkarıyor.
130'dan fazla milyarder
Pandora Papers ayrıca Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in "resmi olmayan propaganda bakanı" Konstantin Ernst ile Türkiye, Rusya, Brezilya, Hindistan, ABD, Meksika ve diğer ülkelerden 130'dan fazla milyarderin mali faaliyetlerine ilişkin ayrıntılı bilgi paylaşıyor.
Bu gizli offshore dünyasının küresel siyasi arenada ne kadar yer aldığı da ortaya çıkıyor. Belgeler Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) eski direktِörü Dominique Strauss-Kahn ve Hollanda Maliye Bakanı Wopke Hoekstra, Brezilya Maliye Bakanı Paulo Guedes ve Pakistan Maliye Bakanı Shaukat Rarin gibi finans çevrelerinin yakından bildiği isimlerin de offshore arasında bulunduğunu gösteriyor.
Müziğin efsaneleri
Pandora Papers belgeleri, 29 bini aşkın offshore firmanın gerçek sahiplerinin sırlarını ortaya çıkarıyor. Kimlerin gizli banka hesaplarına, kimlerin özel jetlere, yatlara, malikanelere gizlice sahip olduğunu ve hatta Picasso ve Banksy gibi usta sanatçıların eserlerinin gizli sahiplerinin kim olduğunu gözler önüne seriyor.
Ürdün Kralı Abdullah, ABD ve Birleşik Krallık'ta 70 milyon sterlini aşan bir gayrimenkul imparatorluğu oluşturdu. BBC'de yer alan habere göre; sızdırılan finansal belgeler, Kral Abdullah'ın 1999 yılında göreve başlamasından sonra 15 konut almak için kurduğu gizli şirketler ağını ortaya çıkardı.
Bunlar arasında ABD'de Washington DC ve Malibu, İngiltere'de ise Londra ve Ascot'taki mülkler bulunuyor. Kral Abdullah'ın avukatları bu gayrimenkullerin kişisel servetiyle alındığına ve bu alımlarda off-shore şirketlerin kullanılmasının yanlış bir şey olmadığına dikkat çekti. Ürdün aralarında Birleşik Krallık ve ABD'nin de yer aldığı ülkelerden önemli tutarda uluslararası yardım alıyor.
Sızdırılan Pandora Belgelerinde Birleşik Krallık eski Başbakanı Tony Blair ve eşinin de Londra'da bir ofis alımında 312 bin sterlinlik damga vergisinden kaçındığı da öğrenildi. Ancak belgeler, çiftin 6,45 milyon sterlinlik gayrimenkul alımında neden damga vergisi ödemediğini de ortaya çıkıyor. İşçi Partili Eski Başbakan ve hukukçu eşi, Londra merkezindeki Marylebone'da yer alan konutu 2017 Temmuz'da almak için, evin sahibi olan off-shore şirketi satın alma yoluna gitmiş. Birleşik Krallık'ta bu şekilde alım gerçekleştirmek yasal ve bu durumda damga vergisi de ödenmesi gerekli değil. Ancak, Blair daha önce bu tür yasal boşlukları kullanarak vergiden kaçınmayı kınayan açıklamalarda bulundu.
Gayrimenkul şu anda Cherie Blair'ın dünya çapında hükümetlere danışmanlık sunduğu şirketinin ve kadınlar için kurduğu vakfın merkezi konumuna sahip. Cherie Blair, satıcıların satışın bu şekilde yapılması için ısrarcı olduklarını, gayrimenkulün yasal bir şekilde alındığına ve ilerde satılırken kâr edilirse sermaye kazancı vergisine tabi olacağına dikkat çekiyor. Gayrimenkulün satıcıları, Bahreyn'de siyasi bağlantılara sahip bir aileydi. İki taraf da, işleme başlarken karşı taraftakilerin kim olduğunu bilmediklerini ifade etti.
Azerbaycan'ın yönetimindeki Aliyev ailesine ilişkin belgeler de off-shore şirketleri kullanarak gizlice Birleşik Krallık'ta gayrimenkul aldıklarını ortaya çıkarıyor. Kafkas ülkesinde senelerdir yolsuzluklarla suçlanan ailenin 17 mülk aldığın ve bunlar arasında 11 yaşındaki oğulları Haydar Aliyev için alınan Londra merkezindeki Mayfair'da yer alan 33 milyon sterlinlik bir ofis bulunduğu da belgelerde belirtiliyor.
Bina 2009 yılında İlham Aliyev'in bir aile dostunun sahip olduğu bir paravan şirket tarafından alınmış ve bir ay geçmesinin ardından Haydar Aliyev'e devredilmiş. Aynı muhitte aileye ait bir diğer ofis binasının ise 2018 yılında Crown Estate'e 66 milyon sterline satışı yapılmış.
Crown Estate alım sırasında yasanın gerektirdiği prosedürleri uyguladıklarını ancak konuyu yeniden incelemeye aldıklarını söylüyor. Birleşik Krallık hükümeti ise daha fazla yasa ve denetimle para aklamanın üzerine gittiklerini, Parlamento gündemi elverdiğinde ülkede konut satın alan off-shore şirketlere ilişkin bir liste hazırlanmasına yönelik yasa teklifi getireceklerini ifade ediyor.