Maketten konut satışında usulsüzlük devam ediyor mu?
Tüketici Sorunları Derneği (TÜSODER) Yönetim Kurulu Üyesi avukat Hasan Batuhan Balkani, maketten konut satışının 6502 sayılı Tüketici Kanunu ile yasaklanmadığını ancak kanunla tüketicileri koruyucu tedbirler alındığı söyledi.
Tüketici Sorunları Derneği (TÜSODER) Yönetim Kurulu Üyesi avukat Hasan Batuhan Balkani, maketten konut satışının 6502 sayılı Tüketici Kanunu ile yasaklanmadığını ancak kanunla tüketicileri koruyucu tedbirler alındığını belirterek, "İnşaat firmaları halen kanunun öngördüğü şartları sağlamadan maketten konut satışına devam ediyor" dedi.
Balkani, AA muhabirine konuya ilişkin yaptığı açıklamada, maketten konut satışının 28 Mayıs 2014 tarihinde uygulanmaya başlanan Tüketici Kanunu ile sıkı şartlara bağlanarak tüketicilerin korunmasının amaçlandığını, ancak bu konuda bazı inşaat şirketlerinin yükümlülüklerini yerine getirmediğini söyledi.
Maketten konut satışının 6502 sayılı kanunla yasaklanmadığını ancak tüketicileri koruyucu tedbirler alındığını dile getiren Balkani, inşaat firmalarının halen kanunun ön gördüğü şartları sağlamadan maketten konut satışına devam ettiğini aktardı.
Balkani, "Kanunla maketten konut satışında 'bina tamamlama sigortası, tapuya ön ödemeli satış şerhi düşülmesi, Bakanlıkça belirlenen doğrultuda tüketicilerin bir gün önceden bilgilendirilmesi' gibi birçok şart getirildi. Ancak inşaat firmaları bu şartları sağlamadan satış yapmaya devam ediyor" diye konuştu.
Maketten konut alıcılarının halen ciddi risk altında olduğunun altını çizen Balkani, getirilen düzenlemeye rağmen tüketicilerin kötü niyetli bazı inşaat firmalarınca mağdur edildiğini, bu konuda kendilerine çok sayıda şikayet geldiğini belirtti.
Maketten konut satışının reklamlarına durdurma
Balkani, kendilerine bu konuda gelen şikayetler üzerine yaptıkları incelemelerde bazı ünlü şirketlerin tüketiciyi koruyucu hiçbir önlem almadan maketten lüks konut ve işyeri projelerini geniş reklam kampanyalarıyla tanıtarak satış yaptığını anlattı.
Avukat Balkani, "Bu durum üzerine yetkili mercilere resmi şikayette bulunduk. Şikayetimiz neticesinde Reklam Kurulu, ünlü bir inşaat şirketinin reklamının durdurulmasına karar verdi. Resmi yazı da elimize ulaştı" diye konuştu.
"Lüks satış ofisleri ve reklamlarla dolandırıyorlar"
Maketten satış yöntemiyle tüketicileri aldatan kötü niyetli firmaların katlandıkları en büyük maliyetin "hayalini sattıkları konutların maketine harcadıkları bedel" olduğuna dikkati çeken Balkani, şöyle devam etti:
"Bunlar çoğu zaman inşaata dahi başlayamadan tüketicileri mağdur ediyorlar. Ancak bu şekilde tüketicileri mağdur etmiş ve etmeye devam eden inşaat firmaları lüks satış ofislerinde sergiledikleri 3 boyutlu maket ve pahalı tanıtım broşürleriyle tüketicilerin güvenini sağlamakta, yasaya aykırı olarak satışlarına devam etmekte. Borçlarını dahi ödeyemeyecek durumda iken satış ofisi kiralarını ve reklam harcamalarını peşin ödeme ile yapan firmalar, 'Kaz gelecek yerden tavuk esirgenmez' mantığıyla satış ofisi ve reklam harcamalarını yatırım sermayeleri olarak görmektedir. Bu şekilde tüketiciler uzun yıllarda sağladıkları birikimlerini kaybetmekte ve borçlanarak sağladıkları yüzbinlerce lirayı kaybetmektedirler. Derneğimize bu şekilde başvuru yapan tüketicilerden bazıları intihara yeltenecek kadar çaresizlik ve maddi zorluklar içerisinde kıvranmaktadırlar. Bu inşaat firmaları yetkilileri hakkında Cumhuriyet Savcılıklarınca soruşturmalar yürütülmektedir. Konut ve işyeri alma ümidiyle ödenmiş paraların iadesi için açılmış yüzlerce dava bulunmaktadır."
"Denetim ve yaptırımlar yetersiz"
Balkani, maketten konut satışında denetim ve yaptırımların yetersiz olduğunun altını çizerek, bu durumun birçok kişinin mağduriyetine sebep olduğunu ve söz konusu mağduriyetlerin halen devam ettiğini söyledi.
Tüketicileri aldatan bir inşaat firmasıyla ilgili Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü'ne derneklerince yaptıkları başvuruyu hatırlatan Balkani, başvurunun haklı görüldüğünü, reklamlarının durdurulmasına karar verildiğini ancak bu kararın başvuru tarihinden 6 ay sonra alındığını aktardı.
Balkani, "Yani iş işten geçtikten sonra karar verilmiştir. Verilen ceza ise caydırıcılıktan uzak aksine bu işlere girenleri cesaretlendirecek türden bir cezadır. Çünkü aynı firma şikayet ettğimiz projedeki yasaya aykırı satışını tamamlamış, yeni projelerinin tanıtım ve satışına sadece maket maliyetiyle başlamıştı. İlgili merciler denetimlerini sıklaştırıp etkili ve ciddi yaptırımlarla bu dolandırıcılığın önüne geçebileceklerdir" ifadelerini kullandı.
Kolçak: "Tamamlama sigortası isteyin"
TÜSODER Emlak Komisyonu Başkanı Hatice Kolçak ise, tüketicileri, kötü niyetli inşaat firmalarına karşı dikkatli olmaları konusunda uyarırken inşaat sektöründe yasalara ve kurallara uygun faaliyet gösteren birçok firmayı da tenzih ettiklerini söyledi.
Konut satın almak isteyen vatandaşların mutlaka ilgili inşaat firmalarının daha önce tamamladığı projeleri araştırması gerektiğini vurgulayan Kolçak, bunun yanı sıra inşaat projesinin yapı ruhsatının varlığının ilgili belediye ve tapu müdürlüklerinden öğrenilmesini istedi.
Kolçak, "Tüketiciler daha sonra mağduriyet yaşamamak için konut veya işyeri almadan önce mutlaka gerekli araştırmaları yapmalı, sözleşmenin 6502 sayılı Tüketici Kanunu'na uygun olarak noter onaylı düzenlemesine, tapuya şerh düşülmesine ve tamamlama sigortası yaptırılmasına özen göstermeliler" diye konuştu.
AA