Mehmet Büyükekşi: Yatırımlarda büyük düşüş var!

TİM Başkanı Büyükekşi, "Bir yıldır yatırımlarda büyük düşüş var. Sanayici ve müteşebbis yatırım yapmıyor. Bu da belirsizlikten, istikrar ve güven ortamındaki bozulmadan kaynaklanıyor" dedi.

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, Türkiye'ye ve ekonomiye katkı sağlayacak bir hükümetin bir an önce kurulması gerektiğini söyledi.  

Büyükekşi, Batı Akdeniz İhracatçılar Birliğini ziyaret için geldiği Antalya'da gazetecilerin sorularını yanıtladı.  

Şırnak'ın Suruç ilçesindeki patlamaya değinen Büyükekşi, derin üzüntü içinde olduklarını ifade etti. Saldırıyı, Türkiye'nin birlik, beraberliğine, geleceğine ve bundan sonra alacağı pozisyonda, yapacağı çalışmalara zarar veren bir hareket olarak değerlendiren Büyükekşi, tüm Türkiye'nin birlik, beraberlik içinde hareket etmesi gerektiğinin önemine değindi. 

Hükümetin bir an önce kurulmasının, Türkiye'nin faydasına olacağına inandıklarını söyleyen Büyükekşi, "Türkiye'ye katkı sağlayacak, Türkiye'nin yeniden ekonomiye dönmesini sağlayacak hükümetin bir an önce kurulmasının faydalı olacağını düşünüyoruz" dedi.  

"İhracatçıların erken seçimden mi yoksa hükümet kurulmasından mı yana oldukları" yönündeki soruya ise TİM Başkanı Büyükekşi, koalisyonun kurulup bir an önce hayatın normal akışına dönmesini istediklerini bildirdi. Büyükekşi, şu değerlendirmede bulundu: 

"Bizim birinci tercihimiz, bir an önce dengeli ve Türkiye'ye katkı sağlayacak hükümetin kurulması. Seçim olursa 2015 yılını kaybederiz. Bütün hedef bundan sonra 2016 yılı olur. Biz halbuki geçen sene bu zamanlar, '2015 yılında yapılacak seçimden sonra 4 yıl seçimsiz bir dönem yaşayacağız. Türkiye için çok önemli 2023 hedeflerine ulaşacağız. Bu 4 yılı çok iyi değerlendirmemiz gerekiyor' diyorduk. Aksi takdirde bir yılı kaybetmiş olacağız." 

İhracat rakamları 

İhracat rakamlarına değinen Büyükekşi, geçen ay, önceki aylara göre ihracatta olumlu gelişme yaşandığını, yüzde 17-18'lik düşüşün, yüzde 7-8'lere geldiğine dikkati çekti. 

Her ay pariteden 1,1 ila 1,3 milyar dolarlık bir kayıp yaşandığını anlatan Büyükekşi, sözlerini şöyle sürdürdü: 

"Eskiden x bir ürünü örneğin 100 avroya sattığımızda elimize 135 dolar geçerken, şu anda yine aynı malı 100 avroya satıyoruz ama elimize 110 dolar geçiyor. Pariteden kayıpta her ay ihracatımızda yaklaşık 1,1 ila 1,3 milyar dolar arası olumsuz etki yaratıyor. Biz yılbaşından önce bu paritedeki kaybı hesaplarken 1 yılda 8,5 milyar dolar bir eksi olacağını hesaplamıştık. Paritenin daha yüksek olacağını varsayıyorduk ama şu anda parite 1,10'a oturdu. Bu kaybın yaklaşık 14-15 milyar dolar olacağını revize ediyoruz." 

Büyükekşi, eylül ayından itibaren ihracat rakamlarında kayıp bazında artış olacağını düşündüklerini ifade etti. Son olayların da ihracatta yansımalarının hissedileceğini dile getiren Büyükekşi, şu ifadeleri kullandı: 

"Önce bu patlama, arkasından iki polisin şehit edilmesi, patlamayla aynı gün bir askerimizin şehit edilmesi, Türkiye'deki barışa resmen zarar verecektir. 2 yıldan beri bir rahatlık dönemi vardı. Kim yaparsa yapsın biz terörün her türlüsünü lanetliyoruz. Terörün hiçbir zaman ne Türkiye'de ne de dünyada olumlu bir vaadi yoktur. Türkiye'ye ve dünyaya da zarar vermiştir. Bunların da bir an önce ortadan kaldırılması, sorumluların cezalandırılması ve adalete teslim edilmesi en büyük dileğimiz." 

İran'daki ambargonun kaldırılması 

Büyükekşi, "İran'a ambargonun kaldırılmasının ihracatı nasıl etkileyeceği" yönündeki soruya ise bu durumu hem Türkiye hem de dünya açısından çok olumlu bir gelişme olarak değerlendirdi.  

İran'a konulan ambargonun, Türkiye'nin de birçok ürünü ihraç etmesinde önemli bir engel olduğunun altını çizen Mehmet Büyükekşi, "Geçtiğimiz yıl sonunda İran ile 150 kalem malda tecritli mal anlaşması yaptık, bunun da katkılarını hissediyoruz. İhracatımızda her ay yüzde 20 ila 30 arasında bir artış var, bu ambargo dönemiydi. Ambargo döneminden sonra inşallah daha fazla ihracatımıza katkı sağlayacak" diye konuştu.  

Ambargonun kaldırılmasını "iki tarafı keskin kılıç" olarak nitelendiren Büyükekşi, bir taraftan rekabetin artacağını, tüm dünya ülkelerinin İran'a ihracat yapabileceğini söyledi.  

İran'a ihracat yapan Türkiye'nin rakiplerinin de artacağını belirten Büyükekşi, "Bizim orada bir avantajımız vardı, bu avantaj elimizden gidecek. Serbest piyasa koşullarında çalışma imkanımız olacak ama her halükarda bizim uzun bir sınırımız var, komşuluk ilişkilerimiz var, buradan daha büyük bir katkı sağlayacağımızı ümit ediyorum" dedi.  

Döviz kurlarındaki değişiklik 

Bir gazetecinin döviz kurlarındaki değişikliği sorması üzerine TİM Başkanı Büyükekşi, bu durumu sadece hükümetin belirsizliğine bağlamamak gerektiğine işaret etti.  

Piyasadaki her olumlu havanın kurlara olumlu, olumsuz havanın da olumsuz yansıdığını anlatan Büyükekşi, özellikle terör olaylarının olumsuz yansımalarının hissedildiğini ve iniş çıkışların ihracatçıya zarar verdiğini bildirdi.  

Büyükekşi, ihracatçının maliyetlerini yaparken belirli bir kur üzerinden plan yaptığını ancak döviz karşısında lira değer kaybettiğinde olumsuz bir tablonun ortaya çıktığını kaydetti.  

Geçen yıl özellikle avro ile ihracat yapanların hem rekabette hem de karlılıkta büyük sıkıntılar yaşadığını belirten Mehmet Büyükekşi, şunları söyledi: 

"Kurlardaki iniş çıkışlar bize büyük zarar veriyor. Türkiye'de istikrar ve güven çok önemli. Sadece döviz açısından değil faizin düşmesi açısından da istikrar ve güven ortamı çok önemlidir. İstikrar ve güven ortamı olursa geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi yabancı sermaye daha fazla geliyor. Türkiye'deki müteşebbisler daha fazla yatırım yapıyor. Bir yıldır yatırımlarda büyük düşüş var. Sanayici ve müteşebbis yatırım yapmıyor. Bu da belirsizlikten, istikrar ve güven ortamındaki bozulmadan kaynaklanıyor." 

TİM Başkanı Büyükekşi, Suriye, Irak, Mısır, Rusya, Ukrayna'daki sıkıntıların Türkiye'nin ihracatını da olumsuz etkilediğini sözlerine ekledi. 

Dünya