Merkez Bankası’ndan yeni hamle! KKM’den çıkışı hızlandırmak için zorunlu karşılıkları artırdı

TCMB’nin ağustos ayında kademeli bir şekilde kur korumalı mevduat hesaplarından çıkış hedefi koymasına rağmen henüz bugüne kadar beklenen çıkışın gerçekleşmediği belirtiliyor. Banka, bu yüzden son olarak KKM hesaplarına uygulanan zorunlu karşılıkları artırdı.

Ekonomi yönetimi bankaların Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesabından yavaş yavaş çıkmasını isterken, bu çıkışın o kadar da kolay olmayacağı görünüyor. Aralık 2021 tarihinde döviz kurlarındaki hızlı yükseliş nedeniyle uygulamaya konulan ve 3,3 trilyon liralık hacme ulaşan KKM hesaplarının tasfiyesinin kolay olmayacağı belirtiliyor.

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın (TCMB) KKM'den kademeli çıkış hedefi ile attığı adımlar henüz tam anlamıyla sistemden çıkışı başlatmadı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) haftalık verilerine göre kur korumalı mevduat hesaplarının büyüklüğü 8 Eylül itibarıyla, bir önceki haftaya kıyasla 15,7 milyar lira azalarak 3 trilyon 332 milyar 606 milyon liraya geriledi. TCMB’nin KKM hesaplarından kademeli bir şekilde TL hesaplara dönüş hedefini açıkladığı 20 Ağustos 2023 tarihinden bugüne kadar toplam düşüş ise 75,34 milyar lirayı buldu. Bankacılık çevreleri, bu düşüşün Merkez Bankası'nın istediği seviyede olmadığını ileri sürüyor.

300 MİLYAR LİRAYI SİSTEMDEN ÇEKECEK

Öte yandan kur korumalı mevduat hesaplarından kademeli çıkış henüz beklentilerin altında gerçekleşirken, Merkez Bankası dün bir hamle daha yaptı. Kur korumalı hesaplar için zorunlu karşılık oranlarını, 6 aya kadar vadeli hesaplarda yüzde 15’ten yüzde 25’e yükseltti. 6 aydan uzun vadeler için ise yüzde 15'ten yüzde 5'e düşürdüğünü bildirdi.

Merkez Bankası’nın zorunlu karşılıkları artırmasıyla yaklaşık 300 milyar liraya yakın Türk Lirası likiditenin sistemden çekileceği hesaplanıyor. Merkez Bankası, Türk Lirası cinsi zorunlu karşılıklarda yaptığı değişiklikle KKM hesaplarına tüm vadeler için yüzde 15 zorunlu karşılık uygulamasını, Temmuz 2023 tarihinde başlatmıştı. Bu süreçte 500 milyar liraya yakın likidite sistemden çekilmişti.

SEÇİM SONRASINA ERTELEME

Merkez Bankası eski ekonomisti Prof. Dr. İbrahim Ünalmış da katıldığı bir televizyon programında zorunlu karşılık oranlarının artırılmasını değerlendirdi. Ünalmış, bu karar ile Merkez Bankası’nın  sistemde çoğunluğu oluşturan kısa vadeli KKM istemediğini, sistemde kalınacak ise 6 aydan uzun vadeli hesaplara yönlendirilmesini istediğini gösterdiğini belirtti. Ünalmış, bunun da yerel seçim sonrasına denk geldiğini vurgulayarak ‘Kur korumalı mevduat hesaplarının vadesini seçim sonrasına erteleyerek belki de burada bir maliyet optimizasyonu yapmak istemiş olabilecekleri’ yorumunda bulundu.

DÜNYA’ya konuşan A1 Capital Genel Müdür Yardımcısı Baki Atılal da TCMB’nin kararına ilişkin, bankaların müşterilerinin KKM’den çıkıp TL mevduata yönlendirmek için daha yüksek mevduat faizi vereceğini, bunun da krediler başta olmak üzere tüm ürünlere yansıyacağını savundu. Atıal, risk algısı düşük mevduat yatırımcılarının borsaya yönelmesinin ise çok çok düşük bir ihtimal olduğunu vurgulayarak bir kısmının TL mevduata bir kısmının ise eurobondlara yöneleceği tahmininde bulundu.