Metaverse çılgınlığı bitmiyor: Arsa fiyatları gerçek konut fiyatlarını aştı!
Facebook'un kurucusu Mark Zuckerberg'in açıklamalarının ardından gündem olan ve internetin yeni dönemi şeklinde belirtilen 'Metaverse' evreninde arsa fiyatları tavan yaptı. Arsaların fiyatları gerçek konut fiyatlarını aşarken, satışlara ek olarak kiralamalarda başladı...Decentraland'de 2,43 milyon dolara arsa satışı yapılırken, bu fiyat San Francisco ya da New York'ta bulunan normal bir konut fiyatınıdan daha fazla
Facebook'un kurucusu Mark Zuckerberg'in açıklamalarının ardından gündem olan ve internetin yeni dönemi şeklinde belirtilen 'Metaverse' evreninde arsa fiyatları tavan yaptı. Decentraland'de 2,43 milyon dolara arsa satışı yapılırken, bu fiyat San Francisco ya da New York'ta bulunan normal bir konut fiyatınıdan daha fazla. Halihazırda hem ABD hem de Kanada'da ev fiyatları enflasyonla boğuşup, konut fiyat endekslerinin zirve yaptığı 2007 krizinden öncesini çok çok aşmışken, yatırımcılar fiziki arsa ya da konut almak yerine Metaverse dünyasından arsa alımlarına odaklandı. Arsaların satışı yapılmakla kalmadı, kiraya vermeler de başladı.
İnternetle beraber dünya yeni bir döneme giriş yaptı. Açık kodlu bilgi paylaşımı, sanallaşan kişiler, ilişkiler ve deneyimler derken, kripto para ile dijital hale gelen ekonomi, şimdi de başka bir yüzüyle gündeme geliyor. Fırsatları ve tehditleriyle dünyanın yeni bir bilgi-iletişim arayüzünün eşiğinde olduğuna dikkat çekiliyor. Yeni sanal evren, merkeziyetsiz merkez Metaverse, “gerçek dünyanın dijital kopyalarına yatırım yaptırıyor” değerlendirmeleri yapılıyor. Örneğin, Metaverse'de satışa çıkarılan arsaların fiyatı gerçek konut fiyatlarını aştı. Bu durum akıllara; 400 sene önce Hollanda'daki Lale Balonu'nun gelmesini sağlıyor. Finans literatüründe 'Lale Spekülasyonu' şeklinde yer alan bu olay, daha sonra bir çılgınlığa dönüşmüş; 1637 yılının Hollanda'sında tek bir lale soğanı, meslek sahibi bir kişinin bir senelik kazancının 10 katına yükselmişti.
Facebook, yeni ismiyle Meta; başta olacak şekilde pek çok teknoloji firmasının sahiplenmeye çalıştığı, markaların ise yer edinmek için yarışa girdiği bu yeni evren, yepyeni istihdam imkanları da oluşturuyor. İşin uzmanları ise Metaverse'te arsa almak ya da bu mecraya yatırım yapmakla ilgili farklı görüşleri savunuyor. Kimine göre burası yeni devlerin doğacağı bir alan. Kimi ise buradaki yüksek fiyatları, zamanın Lale Balonu'yla benzeştiriyor. Kimi Metaverse'te olmanın, olası yeni pandemilerden dolayı bir tercih değil mecburiyet olacağını savunurken, kimi de hukuki sorunların altını çiziyor.
İşte işin uzmanlarının düşünceleriyle yeni merkeziyetsiz merkez, Metaverse'ün detayları...
MERKEZİYETSİZ MERKEZ: METAVERSE
Metaverse ile birbirlerinden bağımsız mecralarda çalışan sosyal medya uygulamaları, çevrimiçi oyunlar, artırılmış gerçeklik ve dijital paralar ile günlük hayat, finansal sistem, eğitim hayatımız gibi gerçek dünya davranışları artırılmış gerçeklik teknolojisi sanal evrene götürülüyor. Metaverse uygulamalarına milyon dolarlık yatırımların gerçekleştirildiğine dikkat çeken uzmanlar, bu alanda önemli istihdamların da yapıldığının da altını çiziyor.
Üsküdar Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Yazılım Mühendisliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. Türker Tekin Ergüzel, Metaverse kavramını, “birbirlerinden bağımsız mecralarda çalışan sosyal medya uygulamaları, çevrimiçi oyunlar, artırılmış gerçeklik ve dijital paraları buluşturarak yaşama, kazanma, çalışma, satın alma gibi gerçek dünya davranışlarımızı artırılmış gerçeklik teknolojisi ile deneyimlenmesini hedefleyen, kendi sanal öğeleri ile gerçek dünyamızdan ayrılan sanal bir yaşam mecrası” şeklinde açıklıyor.
Metaverse'ün karşısına çıkmaya gerçekten hazır mıyız?
Türk Telekom CEO'su Ümit Önal, Linkedin Pulse'da kaleme aldığı, "Metaverse’ün karşısına çıkmaya gerçekten hazır mıyız?" başlıklı yazısında konuyla ilgili şu açıklamalarda bulunuyor:
"Farkında olmasak da her teknoloji evreni bize giriş ara yüzünde bir soru yöneltir: 'Bu evrene girmek ister misin?' Cevabımız 'evet' ise zaten bu deneyime hazırız. Sadece merak ediyorsak bile deneyim, deneyimdir. Gerçek ve sanalın birleştiği yer olan Metaverse ya da Metaevren bu noktada beni fazlaca heyecanlandırıyor. Gelişecek teknolojinin eğitim ayağında karşımıza çıkacak yenilikler için sabırsızlandığımı söyleyebilirim. Örneğin sağlık öğrencilerinin ihtiyacı olan klinik tecrübeleri sanal ortamda gerçeğine en yakın şekilde tecrübe edebilecek olması ülkemiz açısından son derece önemli bir gelişmedir. Bu teknolojiyi amaç değil de araç olarak kullandığımızda sadece sağlık alanında değil; kuramsal ve uygulamalı her branşta daha başarılı öğrenciler yetiştirmemiz, ülkemiz açısından katma değer oluşturur."
MİLYON DOLARLIK YATIRIMLAR YAPILIYOR
Bu sanal evrende yatırım gerçekleştirmek de son aylarda oldukça popülerleşmiş durumda. Ağırlıkla gayrimenkul yatırımları gerçekleştiriliyor. Geçtiğimiz günlerde bir kullanıcı The Sandbox'ta Republic Realm tarafından geliştirilen dijital bir yata 650 bin dolar (149 Etherium) ödeme yaptı. Benzer şekilde Decentraland sanal evreninde Kanada merkezli bir yatırım şirketi 116 parselden meydana gelen 600 metrekare büyüklüğe sahip arsaya 618 bin MANA (2.43 milyon dolar) ödeme gerçekleştirdi. Metrekare fiyatının yaklaşık 4 bin dolara denk geldiği yatırım oldukça iddialı olmakla beraber arsa üzerinde alışveriş ve yaşam merkezleri inşa edilmesi amaçlanıyor. Kasım ayında Decentraland, The Sandbox, Crypto Voxels ve Somnium Space gibi 4 büyük sanal evren projesinde 106 milyon dolarlık satış yapılırken, 6 binden fazla yatırımcı yeni NFT varlığa sahip oldu.
YATIRIMLAR ASLINDA ARSAYA DEĞİL ALTYAPIYA
Dijital Gen kurucusu Sercan Kasım'a göre, Metaverse’ün hayatımıza girmesi için henüz zaman var. Aslında örnekleri ve halihazırda sürdürülen benzer çalışmalar olsa da bunlara oyun sektörü liderlik yapıyor. Bahsettiğimiz ise oyundan çok ötede, gerçek hayatımızın bir parçası olmasına ilişkin bir çalışma. Bunun da gerçekleşmesi için öncelikle bu verileri yönetebilecek, verilerin akışına imkan sunacak bir alt yapı çalışması. Bu altyapının ise 6G gibi saniyede 95 GB gibi bir veriyi aktarım hızıyla yapabileceğini dile getiren Kasım, “Tüm bunlar değerlendirildiğinde önümüzdeki beş yılda gerçekleşecek gelişmeleri takip etmekte yarar görünüyor. Net bir zaman bildirmek, bu anlamdazor gibi duruyor. Özellikle perakende sektörü için Metaverse büyük önem arz ediyor. Düşünsenize sanal bir dünyada kendi showroom'larını veya marketlerini açarak satış yapma imkanı bulacaklar. Veya kurumsal eğitimler veren birini düşünün, bu sanal dünyada okulunu kurarak eğitimlerini devam ettiriyor olacak. Dolayısıyla tüm firmaları etkileyecek bir süreçten bahsediyoruz” açıklamasında bulundu.
Metaverse'te satışı yapılan milyon dolarlık arsalarla ilgili de konuşan Kasım, şu ifadeleri kullandı:
“Metaverse çalışması yapan birçok firma için buralardan arsa almak mantıksız değil. Fakat yatırım yapanlar sizce gerçekten dijital bir arsaya, eve veya yata mi bu yatırımları yapıyor? Yoksa evrenin oluşturulacağı blokchain altyapılarına mı? Bunu okuyabilmekte yarar var. Aslında yatırım yaptıkları, arsadan çok projelerin kendisi. Sonsuz bir alandan bahsediyoruz ve sonsuz şekilde arsalar oluşturabilirsiniz, bu, hayata geçtiğinde internetten alan adı alıp web sitesi kurmak kadar kolay olacak belki de. Şu anda bu tip büyük paralar ödeyerek arsa almak yerine projelerin teknolojiye katma değerini ve kapsamındaki vaatleri takip etmekte yarar görüyorum.”
PAZAR REKABETİNİ YOĞUNLAŞTIRACAK
Kakıcı - Şimşek Hukuk Bürosu kurucularından Av. Elvan Kakıcı Şimşek, Metaverse dünyasının teknoloji devleri arasındaki pazar rekabetini yoğunlaştıracağına ve gelişmeleri yakından izleyen şirketlerin kazançlı çıkacağına dikkat çekiyor. Dünya çapında ünlü markaların Metaverse’e büyük yatırımlar yaptığını vurgulayan Şimşek, "Metaverse dünyasının internet çağını çok daha ileriye taşıyarak markaların içeriklerine dünya üzerindeki milyonlarca insanın ulaşabilmesini sağlayarak, pazarlama ve reklam sektörlerini fazlasıyla geliştirecek olduğu öngörülüyor. Halihazırda dünya üzerindeki insanların neredeyse yarısının dahi kendisinden haberi olmamasına rağmen Metaverse, oldukça büyük markalara ev sahipliği yapmaya başladı" şeklinde konuştu.
Beste Naz SÜLLÜ / Huobi Global Araştırma Müdürü
"Metaverse'te arsa fiyatları gerçek ev fiyatlarını geçti"
Metaverse'ün anlamı olan kurgusal dünyada hayat akışı oldukça hızlı ilerliyor. Metaverse'te arsa fiyatları gerçek ev fiyatlarını geçti. Decentraland'de 2,43 milyon dolara arsa satılırken, bu fiyat San Francisco veya New York'ta normal bir ev fiyatının oldukça üzerinde. Halihazırda hem ABD hem de Kanada'da konut fiyatları enflasyonla boğuşup, konut fiyat endeksleri zirve yaptığı 2007 kriz yılından öncesinin çok çok üzerindeyken, yatırımcılar fiziki arsa veya ev almak yerine Metaverse dünyasından arsa alımlarına yöneldiler. Oyun sektörünün öncülük ettiği Metaverse'de yer alan oyun coin'leri MANA-AXIS-SAND-GALA ve ENJ fiyatları oluşan bu talep nedeniyle son haftalarda rekor üstüne rekor tazeliyor.
Devrim DANYAL / Blockchain Akademi Kurucusu
"Arsalar çoktan satıldı, kiraya bile veriliyor"
"Metaverse, akla gelebilecek veya gelemeyecek tüm NFT ürünlerine ev sahipliği yapacak kainatın metalaşmış hali. Peki dijital ortamdaki bir şeye milyonlar ödemek, bir çılgınlık mı? Burada 'zevkler renkler tartışılmaz' algısı karşımıza çıkıyor. Tarih boyunca ilgili döneme ait farklı metalar değer görmüş. O yüzden günümüzdeki süreçte de bunu yeni kuşağın bakış açısından değerlendirmek gerekiyor. Bir uçan kaykaya, bir işin kılıcına ya da sihirli pelerine değer biçemiyorsanız, henüz bu ekosisteme girmeye hazır değilsiniz demektir.
Mesela bir açık artırmalarda şaibelerin yaşanma olasılığı da var elbette. Manipülasyon her dönemde ve hayatın her aşamasında olduğu gibi burada da maalesef yerini alıyor. Mühim olan buna karşı önlemleri alabilmek, bireysel olarak farkındalığı artırmak. Şirketler açısından Metaverse'ün önemine değinecek olursak, an itibariyle çok küçük bir kesim tarafından deneysel olarak yaklaşılıyor konuya. Ama fark edildiği andan itibaren en çok etkilenecek olan markalardır, sirketlerdir. Metaverse üzerinde araziler çoktan satıldı, hatta kiraya bile veriliyor."
Colony İstanbul Kurucusu, Token ekonomi tasarımcısı Ali Erhan Tamer, VR, AR ve Haptic teknolojilerin internette var olan bütün kişi ve kurumların varlık sebeplerinde büyük değişimler yaratacağının altını çiziyor. Bütün ticaretini bir web sitesi veya mobil uygulamadan sürdüren markaların, artık farklı Metaverselerde açacağı mağazalar ile o evrende yaşayan avatarlara hizmette bulunabileceğini dile getiren Tamer, “Kendimiz için alacaklarımızdan çok fazlasını meta evrendeki avatarlarımız için almaya başlayacağız ve NFT'lerin bu aşamada büyük rol oynayacak. Diğer taraftan farklı sosyal medyalarda varlık gösteren bireyler farkı meta evrendeki avatarları ile yeni bir topluluğun parçası haline gelecekler. Sosyal medyanın yeni versiyonunda meta evrenin dijital ikizleri bu evrenlerde sosyalleşirken içerik üretimi ve tüketiminin yeni alanları meta evrenler olacak. Bütün bu değişimin henüz çok başında olmak ile birlikte hali hazırda olgunlaşma dönemini yaşayan bir çok meta evren ve bu evrende varlık gösteren bireyler (dijital ikizler) ve kurumlar var. 2021 yılı sonu itibariyle 23 milyar dolarlık bir ekonomiden bahsediyoruz” diye konuştu.
METAVERSE'TE ARSA ALMAK MANTIKLI MI?
Para Dergisi'nden Ürün Dirier'in haberine göre; metaverse'te arsa almak mantıklı mı sorusunu ise şu şekilde yanıtlıyor:
“Bu soruyu 1991 yılının sonlarına doğru henüz web siteleri hayatımıza yeni giriyorken bu soruyu sormuş olsaydiniz ve ‘markalar internet sitesi açmalı mı?' deseydiniz vereceğim cevabın aynısını veriyorum. Kesinlikle. Internette bilgiye ulaşma şeklimizi belirleyen Google ya da içerik üretmemizi sağlayan sosyal medya platformları şirketler için ne ifade ediyorsa hali hazırda gelecekte de farklı meta evrenlerde aynı şeyi ifade edecek. Dijital topraklarda yer sahibi olmanın , oraların atmosferini ve davranış modellerini anlamanın, bunun sonucu olarak da yakın geleceğin etkin meta evren paydaşı olmasnın önemli bir yatırım olacağını düşünüyorum.
ONLINE ZAMAN ŞEKİL DEĞİŞTİRECEK
Games United Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Bilgehan Baykal, online’de harcanacak zamanın şekil değiştireceğini vurgulayarak, "Metaverse bu anlamda sadece tek taraflı zaman harcanan bir mecradan ziyade sanal ikizler (avatar) sayesinde ticaretin, deneyim paylaşımının yapıldığı ve eksponansiyel büyüyecek bir ekonominin yaratılacağı bir evren olacak. Bu iddiamı temellendirmek için daha birkaç yıllık geçmişi olan NFT ekonomisinin müzik endüstrisine yakın bir ekonomik değer ürettiğini ifade etmek isterim. Sonuç olarak Metaverse’ü yeni bir eğlence alanı değil, gerçekten yeni nesil satış ve pazarlamanın yapıldığı, deneyim paylaşımında devrim yaşatacak ve çok büyük bir ekonomik değer üretecek ‘İkinci Dünya' olarak algılamak gerek” açıklamasında bulunuyor.
ARSALARIN DEĞERİ İKİ FAKTÖRE BAĞLI
Baykal'a göre, Metaverse’te alınan arsaların ekonomik değerlerini devam ettirip ettiremeyeceği iki faktöre bağlı durumda. Bunlardan ilki Metaverseler arasındaki köprülerin nasıl kurulacağı. Basitçe örneklemek gerekirse Facebook ve Fortnite arasında geçişlerin, ticaretin, deneyimin yapılıp yapılamayacağı. İkinci olarak, özellikle kripto paralara ilişkin devletlerin getirmeyi planladığı regülasyonlar. Son olarak bu arsalara anlam katacak olan şey; arsalar üzerinde yapılacak sanal bina, fabrika veya eğlence merkezlerinin ticari olarak başarılı olması yani toplam değer zincirinin işleyip işlemeyeceği.
Şirketler açısından, öncelikle e-ticaret tarafında radikal bir değişim olacağına, e-ticaret platformlarının önemli bir bölümünün kapanacağına veya Metaverse içinde yer alacağına dikkat çeken Baykal, “Basitçe örneklemek gerekirse, bir yemek siparişi vermek için lokantalardan oluşan bir pazar yerine girmenin anlamı kalmayacak zira Metaverse içinde sanal olarak merak ettiğiniz lokantaları deneyimleyebilecek, avatarınızla başka müşterilerle deneyim paylaşabilecek, menüleri görebileceksiniz. Yani merkeziyetsiz olarak aslında birey olarak platforma ihtiyaç duymadan lokanta ve hatta bizzat şef ile görüşebileceksiniz. Metaverse'ün şirketler açısından bir başka faydası ise fiziksel yapılan fuarlar veya açılan mikrositelerin yerine Metaverse'te deneyim merkezleri açmak olacak. Bu sayede şirket ürün veya hizmetleri 360 derece deneyimlenebilecek” ifadelerini kullandı.
Metaverse çılgınlığı tam gaz: Türkiye'de 30 bin, İstanbulda ise 15 bin parsel satıldı!
Kripto para yatırımcıları dikkat! Balinalar en fazla bu Altcoin’lere oynuyor!
Metaverse’ün inşaat ve yapı sektörüne getirecekleri masaya yatırılıyor!
Metaverse çılgınlığı tam gaz: Arsaların yarısı Türkler'de!
Altın yatırımcıları dikkat! Analistler açıkladı! Altın fiyatları haftaya bu seviyeleri...
Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan müjde! Yüzde 1'e düşüyor!
Türkiye Ekonomi Modeli açıklandı! Altın, faturalar, enflasyon... İşte detaylar!