Mevlüt Oral: Samsun'da kiralık ev bulamayacağız!

Samsun Tüm Emlakçılar Meslek Odası Başkanı Mevlüt Oral emlak sektörü ile ilgili önemli değerlendirmelerde bulundu. Haber Gazetesi'nden Burcu Düzgün Çoban'ın haberine göre; piyasada bulunan durgunluğu anlatan Oral, “Böyle giderse kiralık ev dahi bulamayacağız. Üretim yok” diye konuştu.

1- Emlakçılık ile ilgili bir yönetmelik çıktığını biliyoruz. Son durum nedir?
5 Temmuz 2018 yılı öncesinde bizler emlakçı olarak resmiyette hiçbir yetkiye sahip değildik. Bu tarihte bizim mesleki yönetmeliğimiz çıktı. Bu yönetmeliğin 18 ay sonra yasalaşması öngörüldü. Çalışmalar devam ediyor.

2- Meslektaşlarınızın bununla ilgili dikkat etmeleri gereken noktalar neler?
5 Temmuz 2018 yılı tarihinden önce vergi mükellefi ya da vergi ve sicil ve oda kaydı olan kişiler bir sefere mahsus af kapsamında ve onlar yetki belgesi alabiliyor.  Bu tarihten sonra iş yeri açacak-açmış olan kişiler için bazı kriterler aranıyor. Bu kriterler; en az lise mezunu olmak, en az 30 metrekare iş yeri, mesleki yeterlilik belgesi. Mesleki yeterlilik belgesinden sonra da yetki belgesi almalı. Bu kriterler sağlanmadan emlakçılık yapma şansı yok. Artık herkes emlakçılık yapamayacak.

3- Bu, sizin uzun süredir üzerinde durduğunuz bir konu…
Evet, bir şekilde başlanmış oldu. Ancak bu da yeterli olmayacaktır. İleride bu mesleği yapacakların 2 yıllık emlak bölümünden mezun olmaları şartı da söz konusu olacak. Hatta daha sonra da 4 yıllık emlak bölümü mezunları bu mesleği yapacaklar. Şuanda bu mesleği yapan, vergi mükellefi olmuş, yetki belgesi almış kişiler de 5 yıl sonra bir sınava girecek. Mesleğimiz artık düzelmek zorunda. 5 yıl sonra gireceğimiz sınavda da geçen geçecek, geçemeyen dükkanı kapatacak. Meslektaşlarıma tavsiyem bu işi iyi öğrenmeleri.

4- Geçiş süreci ile ilgili problem yaşıyor musunuz?
Evet, bazı sıkıntılar yaşıyoruz. Örneğin ilkokul mezunu bir kişi, gidip vergi mükellefi oluyor. Vergi mükellefi olduğu zaman mesleki yeterlilik belgesi alması mümkün değil. Lütfen lise mezunu olmayan hiç kimse maliyeye gidip emlakçılık ile ilgili kayıt yaptırmasın. Geçerliliği yok. Bu henüz bir yönetmelik olduğu için vergi dairesinin de yapacağı bir şey olmuyor. İlkokul mezunu kişi dükkan açarsa boşuna masraf yapmış olur.

5- Samsun’da konuk satışlarıyla ilgili nasıl bir tablo söz konusu?
Piyasada bir durgunluk var. Bugün asgari ücret 2 bin 20 TL. Kira fiyatlarına baktığımızda en az bin lira olduğunu görüyoruz. Ev sahip olmak isteyen kişi bankadan kredi çekmek durumunda. Örneğin bankadan 100 bin TL kredi çektiğinizde 234 bin TL olarak ödüyorsunuz. 100 bin TL’ye de ancak bir bodrum kat alınabilir. Dolayısıyla o evi on yıl sonra da ancak 150 bin TL’ye satabilirsiniz. Haliyle kredi miktarı arttıkça da geri ödeme miktarı da artıyor. Müteahhittin de emlakçının da ev almak isteyen vatandaşın da işi zor.  Eğer bu şekilde devam ederse kiralık ev bile bulamayacağız. Çünkü üretim yok. Kiralar mültecilerden dolayı anormal şekilde arttı. Konut kredilerindeki faiz oranı 1’in altına düşerse bir nebze de olsa o zaman ancak rahatlarız.

6-Bu tablo ne zaman normale döner sizce?
Ben, en kısa sürede döneceğini düşünüyorum. Siyasi olarak değerlendirmeyeceğim ancak ülkemiz son 3 aydır İstanbul seçimlerine kenetlendi. Artık seçim geride kaldı. Dolarda da düşüş gözlemledik. İnşallah önümüz açılacaktır. Konut kredilerindeki faiz oranı düştüğü anda konut piyasasında hareketlenme olacaktır. Buna bağlı, dolayısıyla bir zaman dilimi veremem. Benim önerim parası olan faize yatırmak yerine arsa, tarla alsın.

7- Bunları alırken nelere dikkat etmeli, en çok yapılan yanlışlar neler?
“Emlakçı beni dolandırdı” diyenler oluyor. Açıkçası ben bunlara yanıt vermiyorum.  Çünkü sisteme baktığımda bahsedilen ’emlakçı’nın emlakçılık ile hiçbir ilgisinin olmadığını görüyorum. Kişi bir kırtasiyeden aldığı sözleşmeyi, “ben emlakçıyım” diyerek vatandaşa imzalatıyor. Sonra da ortadan kayboluyor. Vatandaş, mutlaka emlakçıyım diyen kişinin ofisine gitmeli, kişi odamızın üyesi mi, oda, sicil kaydı var mı kontrol etmeli, mesleki yeterlilik, yetki belgelerini sormalı. Tüm bunlar tamam olduğu halde bir sıkıntı söz konusu olursa ben mağduriyet yaşayan vatandaşa mutlaka yardımcı olurum. Bu benim boynumun borcudur. Ben on yıldır görev yapıyorum, sicil kaydı bulunan bir emlakçının vatandaşı dolandırdığına dair bir şikâyet almadım.

8- Şehrimizde yaşayan yabancı uyruklu kişiler emlak sektörünü nasıl etkiliyor?
Biz, misafirperverlik göstererek bu kişileri ülkemize kabul ettik. Ancak artık bu kişilere Türk emlakçılar satış yapamıyor. Çünkü onlar bu işi kendileri yapmaya başladı. Kendi aralarındaki ticarete başka emlakçıları karıştırmıyorlar. Konu ile ilgili sıkıntı yaşıyoruz. Mülteci olup oda, sicil kaydı olmayanların da dükkanlarının kapatıldığını hatırlatmak isterim.  Bu noktada İlkadım Belediyesi’ne tabela düzenlemesi ile ilgili çalışmasından dolayı da teşekkür ediyorum. Ama bu problemin tam anlamıyla çözülmesi için devlet duruma müdahale etmeli. Türkiye genelinde Emlakçılar Odalarına da yetki verilmeli. Biz tespit yapalım, cezai müeyyideleri devlet uygulasın istiyoruz.

9- Kentsel dönüşüm sürecine dair odanızın bir çalışması var mı, sizden bilgilendirme istendi mi?
Bu zaman kadar kentsel dönüşüm ile ilgili hiçbir talep almadık. Bu konu tamamen belediyelerin kontrolünde. Kentsel dönüşüm olmalı ancak ben bugünkü şartlarda bunun çok zor olduğunu düşünüyorum. Çünkü maliyeti çok yüksek. Talep gelmesi halinde bilgilendirme yapabileceğimizi de belirtmek isterim.