Mimar Sinan'ın iki eseri orijinaline göre restore ediliyor
Ölümünün 422. yılında Mimar Sinan'ın İstanbul'a kattığı; ancak bozulmaya yüz tutan iki eseri özgün mimarisine uygun olarak yeniden düzenleniyor
İki eserin bahçe düzeninden bina yapısına kadar tüm detayları orijinal haline göre yeniden yapılıyor. Mimar Sinan'ın Fatih'teki eserlerinden 1565 yılında dershane olarak yaptığı Hüsrev Kethüda Dar-ul Kurrası ve 1544-1545 yılları arasında inşa ettiği Hüsrev Paşa Türbesi günümüzde bozulmuş ve halkın kullanımına kapalı durumda. Üç kıtaya yayılan Osmanlı Devleti'nin birçok köşesinde sayısız eserler bırakan Mimar Sinan'ın geleneksel peyzaj ve mimarisine uygun olarak bu iki eser restore ediliyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Eski Eser Koruma Uygulama ve Denetim Müdürlüğü (KUDEB) Tarihi Peyzaj Grubu'nun başlattığı çalışmalarla Mimar Sinan'ın harabe haldeki iki eseri de orijinal bahçe düzeni ile kullanıma açılacak. KUDEB Genel Müdürü şimşek Deniz, 'Bütün amacımız tarihÜ® yarımada içindeki bütün hazirelerin, türbe ve cami bahçelerinin aslına uygun olarak yeniden hayata geçirilmesi.' diye konuşuyor.
İki eserin de yeniden yapılması için 7 kişilik bir ekipten oluşan Tarihi Peyzaj Grubu yoğun bir araştırma sürecine girmiş. Öncelikle belgeleme çalışması yapılmış. Eski sigorta haritalarına bakılmış. Eski belge, fotoğraf, plan örnekleri bulunduktan sonra kazılar yapılmaya başlanmış. Kazılarda orijinal duvar yapısı, özgün zemin ortaya çıkarıldıkça projeler yeniden çizilmiş. Tescilli olmayan ve SİT karakterine uygun olmayan eklemeler sökülmüş.
Eserlerin kendilerinde ve bahçelerinde kullanılan malzeme tespit edilirken detaylı bir çalışma yaptıklarını anlatan şimşek Deniz şu bilgileri verdi: 'Taşın cinsi, ocağının neresi olduğu, ölçü bilgisi, taşın kalitesi çok önemli. Biz projeye sadık kalarak esere zarar vermeden düzenlemeleri yapıyoruz. Biz Dar-ul Kurra'da kırma taşları bulduk, zemin ona göre yenilenecek. Yapılan çalışmalarda moloz taş bölge ortaya çıkarıldı.'
çalışmalar başlamadan önce iki eserin bahçelerinin harabe halde olduğuna dikkat çeken Deniz, şöyle konuştu: 'Ecdat gölgeli ve yemişli ağaçlar kullanmış ki aynı zamanda kuşlar da gelsin. Kuşların da uğrak mekanı olsun diye yemişli ağaçlar dikmişler. Gölgesi olan ağaçlar dikilmiş ki herkesin kullanımında olsun. Biz de bunu gözeterek asıl zamanındaki gibi iki eserin bahçesini geleneksel peyzajına göre yeniden düzenleyeceğiz.'
Hüsrev Kethüda Dar-ul Kurrası'nın 3 ay sonra Hüsrev Paşa Türbesi'nin 4 ay sonra bahçesiyle birlikte yenilenmiş olacağını belirten şimşek Deniz, bahçelere Trabzon hurması, yenidünya, defne, ceviz, erguvan, oya, açelya, ortanca, yediveren güllerinin ekim ve dikiminin yapılacağını söylüyor.
Zaman/Sevgi KORKUT