Mimarlar Odası Diyarbakır İçkale'deki kazılarda iş makinesi kullanılmasını istemiyor!

Mimarlar Odası Diyarbakır Şubesi, Kültür Varlıklarını Koruma Kurulunun, tarihi İçkale’de insan kemiklerinin bulunduğu bölgedeki kazıda küçük iş makinesinin kullanılması kararının iptali ve yürütmesinin durdurulması için Diyarbakır İdare Mahkemesine başvurdu.

Şube Başkanı Necati Pirinçcioğlu, yaptığı açıklamada, bir süre önce tarihi İçkale’de, "bir dönem ceza ve tevkifevi" olarak kullanılan yapının yanında çevre düzenleme çalışmaları sırasında insan kemikleri bulunması üzerine Diyarbakır Özel Yetkili Cumhuriyet Başsavcı Vekilliğince başlatılan soruşturma kapsamında kazıların başlatıldığını anımsattı.

İçkale’de kemiklerin ortaya çıkarılmasının ardından acil olarak toplanan Kültür Varlıklarını Koruma Kurulunun, kazıların Diyarbakır Müzesi Müdürlüğü denetiminde ve insan gücüyle yapılması yönünde karar aldığını ifade eden Pirinçcioğlu, bu kararın yerinde bir karar olduğunu söyledi.

Pirinçcioğlu, ancak daha sonra savcılığın yeniden yaptığı talep üzerine kurulun yeniden toplandığını bildirerek, şöyle konuştu:

"Kurul, bir hafta önceki kararını görmezden gelip, kepçe ile kazı yapılmasına karar verdi. Savcılığın talebi doğrultusunda izin verilmesinde aslında bir yetki aşımı da var. Bütün sorumluluğu savcılığa vermek suretiyle 26 Ocak günü böyle bir karar aldı. Bu doğru bir yaklaşım değil. Çünkü her ne olursa olsun sit alanındaki her türlü kazı, Müze Müdürlüğü denetiminde ve Kültür
Varlıklarını Koruma Kurulunun gözetiminde yapılması gerekirken, bütün sorumluluğu savcılığa verildi. Biz de bunu üzerine yürütmenin durdurulmasıyla ilgili Diyarbakır İdare Mahkemesine başvurumuzu yaptık. Avukatımızın aracılığıyla talebimizin incelendiğine dair bilgi veriliyor. Ancak yürütmeyi durdurma acil bir durumdur. İçkale 1. Derece Arkeolojik sit alanıdır, buradaki kazının iş makinesiyle değil, insan gücüyle yapılmasında ısrar ediyoruz. Bu gerekçelerle kararın iptalini ve yürütmesinin durdurulmasını istiyoruz."

Mardin’de izin verilmemişti

Pirinçcioğlu, İçkale’de yapılacak her türlü çalışmanın yasa gereği Müze Müdürlüğü ve arkeologlar denetiminde yapılmasının zorunlu olduğunu dile getirerek, "Sit alanında kepçeyle hiçbir zaman kazı yapılmaz. Aynı kurul, Mardin’de kanalizasyon çalışmaları yapılırken ’tarihe zarar veriyor’ gerekçesiyle kepçe ile kazılmasını durdurmuş ve kazının el gücüyle yapılması gerektiğini kararlaştırmıştı. Orada ilgililer hakkında suç duyurusunda bulunan kurul, içkale’de kazının kepçe ile yapılmasında hiç bir sakınca görmedi" dedi.

34 kafatası bulunmuştu

İçkale’deki eski cezaevi yanında Diyarbakır Müze Müdürlüğü görevlilerince 11 Ocak günü yapılan kanal altyapı çalışmaları sırasında 8 insan kafatası ile çok sayıda kemik bulunması üzerine Diyarbakır Özel Yetkili Cumhuriyet Başsavcı Vekilliği soruşturma başlatmıştı.

Yaklaşık 20 gün boyunca bölgenin sit olması nedeniyle kazma ve kürekle yapılan kazılarda, savcılığın, kazıda küçük iş makinelerinin kullanımı için Kültür Varlıklarını Koruma Kuruluna yazdığı yazıya olumlu yanıt verilmesi üzerine kazılarda küçük iş makineleri de kullanılmaya başlanmıştı.

Bölgede yapılan kazılarda şimdiye kadar kadar 34 kafatası, çok sayıda insana ait kemik ile bir diş bulunmuştu. Kazı çalışmaları kapsamında ortaya çıkan kemikler ise numaralandırıldıktan sonra DNA tespiti için toplu halde İstanbul Adli Tıp Kurumuna gönderilmiş, burada yapılacak işlemin ardından, yakınlarının kayıp olduğunu iddia eden vatandaşlardan alınacak kan örnekleriyle, kemiklerden elde edilen DNA’ların karşılaştırılıp, kimlik tespitlerinin buna göre yapılacağı açıklanmıştı.

AA