Miras, bağış ve piyangodan çıkan evin tapusu nasıl alınır?
Peki, piyango çekilişi ya da ikramiye şeklinde kazanılan gayrimenkullerde, tapuyu alabilmek için yine harç ödendiğini biliyor muydunuz? Olay bunlarla da bitmiyor.
En iyisi, hiç bilmediğinizi ya da yeterince bilgi sahibi olmadığınızı düşünerek, bunları tek tek açıklayalım.
Miras, bağış, piyango ve ikramiye
Gayrimenkullerin ve mirasçılara intikali mümkün olan (intifa ve sükna dışındaki) üst, geçit, kaynak gibi ayni hakların, mirasçılara iştirak halinde veya doğrudan doğruya müşterek mülkiyet (Müşterek Mülkiyet : Birden çok kimsenin bir taşınmaz mala hisseli olarak sahip olmalarıdır. Müşterek mülkiyette, tapu kütüğünde her bir hissedarın hissesi isminin karşısında 1/3, 2/5 gibi gösterilir) olarak intikalinde,
Vasiyetlerin infazında,
Bağışlamadan rücularda,
Emlak vergi değeri üstünden (eğer tapu işlemleri sırasında mükellefçe emlak vergi değerinin üstünde bir değer beyan edilmişse beyan edilen değer üstünden) binde 9 oranında harç alınır (İntikalin tescili için veraset ve intikal vergisinin tahakkuk ve tahsili aranmamasına karşın, intikali yapılan gayrimenkule veya hisseye isabet eden veraset ve intikal vergisi tamamen ödenmedikçe, bu gayrimenkulün devir ve ferağı yapılamaz ve üzerinde herhangi bir ayni hak tesis edilemez).
Milli Piyango İdaresi'nin izniyle yapılan piyango çekilişlerinde ve ikramiye dağıtımlarında gayrimenkul kazanılması halinde, gayrimenkullerin talihliler adına tescilinde, emlak vergi değeri üstünden (şayet tapu işlemleri sırasında mükellefçe emlak vergi değerinin üstünde bir değer beyan edilmişse, beyan edilen değer üstünden) binde 9 oranında harç ödenmesi gerekiyor.
Gayrimenkullerin ve mülkiyetten başka ayni hakların, kanuni ve mansup (atanmış) mirasçılara intikalinde, bağışlamadan rücularda, vasiyetlerin infazında (yerine getirilmesinde), piyango ve ikramiye yoluyla edinilmesinde, emlak vergi değeri üzerinden, (şayet tapu işlemleri sırasında mükellefçe emlak vergi değerinin üstünde bir değer beyan edilmişse, beyan edilen değer üstünden) binde 9 oranında tapu harcı ödenir.
Bağış ve intifadan feragat
Gayrimenkul mülkiyetinden başka, ayni hakların da bağışlanması mümkün bulunuyor. İvazsız (bedelsiz) surette ayni hak (intifa, geçit, kaynak, üst hakkı) tesisi, bağışlama anlamına geliyor. İvazsız intifa hakkı tesisinde; taşınmazın emlak vergisi değerinin 2/3'ü üzerinden, (şayet tapu işlemleri sırasında mükellefçe, emlak vergi değerinin 2/3'ünün üstünde bir değer beyan edilmişse, beyan edilen değer üzerinden) binde 54 oranında harç tahsil edilir.
Bağışta tapu harcının mükellefi, lehine bağış yapılan kişidir. Bağışlanan gayrimenkul ve hakkın tescilinde, varsa veraset ve intikal vergisi ilişiği kesilir. Diğer taraftan; bağış suretiyle edinilen gayrimenkullerin veraset ve intikal vergisi tamamen ödenmedikçe, devir ve ferağı yapılamaz ve üzerinde herhangi bir ayni hak tesis edilemez.
İntifa hakkından, kanuni mirasçılar dışında kalan kuru mülkiyet sahibi lehine ivazsız feragat edilmesi halinde, emlak vergi değerinin 2/3'ü üzerinden, (şayet mükellefçe emlak vergi değerinin 2/3'ünden yüksek bir değer beyan edilmişse beyan edilen değer üzerinden) binde 54 oranında tapu harcı alınır.
İntifa hakkı sahibinin bu hakkından kanuni mirasçı olan kuru mülkiyet sahibi lehine bedelsiz olarak vazgeçilmesi halinde, sadece maktu terkin harcı tahsil edilmektedir (2008 yılı için belirlenen maktu terkin harcı tutarı 9.80 YTL'dir).
Süreli intifa hakkında sürenin dolması nedeniyle yapılan terkin işleminde taşınmazın emlak vergi değeri üzerinden, (şayet tapu işlemleri sırasında mükellefçe emlak vergi değerinin 2/3'ünden yüksek bir değer beyan edilmişse, beyan edilen değer üzerinden) kuru mülkiyet sahibinin binde 54 oranında harç ödemesi gerekiyor.
İntifa hakkından feragat bir bedel karşılığı yapılmakta ise, lehine feragat yapılan kuru mülkiyet sahibinden binde 15 oranında harç tahsil edilir.
Gayrimenkullerin ve ayni hakların bağışlanmasından, kanuni mirasçılar dışında intifa hakkından kuru mülkiyet sahibi lehine bedelsiz olarak vazgeçilmesinde ve süreli intifa (yararlanma) haklarının süre dolması nedeniyle terkin işlemlerinde emlak vergi değeri üzerinden, (şayet tapu işlemleri sırasında mükellefçe emlak vergi değerinin üstünde bir değer beyan edilmişse, beyan edilen değer üstünden) binde 54 oranında harç ödeniyor (Emlak vergi değerinin 2/3'ü intifa hakkına ayrılıyor). Feragat bir bedel karşılığı yapılıyorsa lehine feragat edilen kuru mülkiyet sahibi binde 15 harç öder.
(ŞÜKRÜ KIZILOT/hurriyetemlak.com)