'Mortgage krizi inşaat sektörünü toparladı'
Siyasi belirsizlikler nedeniyle durgunluk yaşayan inşaat sektöründe hareketlilik başladı.
Durgunluk nedeniyle inşaat malzemelerindeki artışı konut fiyatlarına yansıtamayan inşaat şirketleri önümüzdeki aylarda zamma hazırlanıyor..
ABD merkezli mortgage krizi, tüm dünya piyasalarını kasıp kavururken, geri ödenemeyen krediler ev sahiplerini evsiz bıraktı, şirketlerin batmasına neden oldu. Mortgage kredilerinin henüz gayrisafi milli hasılanın (GSMH) yüzde 3.5'i civarını oluşturduğu Türkiye'deki inşaat sektörü ise bazı yabancı yatırımcıların piyasadan çıkması ya da yatırımlarını ertelemesi dışında bu krizden etkilenmedi, hatta bunu faydaya çevirdi. Aşçıoğlu İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Aşçıoğlu, mortgage krizi sayesinde 'çıldıran' satışların normal seviyesine geldiğini belirterek, "Dünyada yaşanan kriz, Türkiye'de sektörü rayına oturttu" dedi. Mortgage krizinden tüm dünyanın olumsuz etkilendiğini ifade eden Aşçıoğlu, Türkiye'deki konut üretimi ve satışının ise bu sayede olması gereken seviyesine çekildiğini söyledi. Krizin üzerinden bir yılın geçtiğini, yabancı sermayenin de yeniden Türkiye'ye dönmeye başladığını ifade eden Aşçıoğlu, "Krizin bize faydası oldu. Balon satışlar normale dönerken, satışlardaki artışlar nedeniyle inşaatçı olmadığı halde sektöre girenler, şirketlerini kapatmak zorunda kaldı" diye konuştu.
'Piyasa hareketleniyor'
Türkiye'deki durgunluğun daha çok siyasi belirsizlikten kaynaklandığını dile getiren Aşçıoğlu, AKP'nin kapatma davasının sonuçlanmasıyla piyasada hareketliliğin de başladığını kaydetti. Yaz mevsiminin bitimiyle bu hareketliliğin artacağının altını çizen Aşçıoğlu, şöyle konuştu: "Şirketlerin kampanyalarla aşmaya çalıştığı sıkışıklık dönemi sona ermeye başladı. Yabancı yatırımcı da ülkeye geri geliyor. Dünyada iki kent var; bunların biri Moskova diğeri de İstanbul. Bu hareketlilik ivmesinin artacağını düşünüyorum."
Konutlara yüzde 20 zam yapmayı planlıyoruz
Eylül ayından itibaren ertelenen taleplerin harekete geçeceğini ifade eden Ağaoğlu Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu şöyle konuştu: "Satışların, siyasi belirsizliklerin konuşulmaya başlanmadığı 2007 yılının ilk aylarına döneceğini düşünüyorum. Konut faizlerinde çok fazla düşüş beklemiyoruz. Ama zaten mortgage kredisi yokken de inşaat şirketleri olarak biz, kendi ödeme sistemlerimizi oluşturmuştuk." İnşaat malzemelerinde meydana gelen zammı, durgunluk nedeniyle fiyatlara yansıtamadıklarını belirten Ağaoğlu, önümüzdeki aylarda konut fiyatlarında yüzde 20'ye yakın artış olacağını kaydetti.
"Artık kimse 2004'teki büyümeyi beklemesin"
Sinpaş GYO İcra Kurulu Başkanı Ömer Faruk Çelik, Türkiye'nin mortgage krizinden etkilenmemesinin nedenini mortgage'ın olmamasına bağladı. "Bankalar konut kredisi veriyordu ama buna mortgage diyemeyiz" diye konuşan Çelik, siyasi belirsizlik nedeniyle konut satışlarının da olumsuz etkilendiğini söyledi. Sıkıntının özellikle sektöre giren yeni oyuncular tarafından yaşandığını ifade eden Çelik, şöyle devam etti: "Sektör 2004'te ekonominin çok üzerine çıkarak yüzde 20 büyüdü. Artık kimse böyle bir büyüme beklemesin. Ama dört yıl önceki büyümeyi göz önüne aldığımızda artık yüzde 1-2'lik büyümenin de çok önemli olduğunu düşünüyorum. Bu, sektörün normalleştiği anlamına geliyor."
Faizler yükseldi bankalar dövizle sepet kredi çıkardı
Konut kredileri 2008 yılının ilk 6 ayında 37.9 milyar liraya çıktı. Kredileri Gayri Safi Milli Hasıla'ya oranı yüzde 4'e yükselirken, konut kredilerinin krediler içindeki payı da yüzde 10.94 oldu. Tüketicilerin son dönemde kur riskinden kaçınarak sepet döviz kredilerine yönelmesiyle dövize endeksli konut kredilerinin büyüklüğü 2.9 milyar YTL'ye yükseldi.
Ebru ERDOĞAN / Sabah