Multi Anadolu'da 300 milyonluk yatırım yapacak!
Forum markasıyla 12 ilde 14 alışveriş merkezi yatırımı yapan Multi, Türkiye’de Adana, Elazığ ve Diyarbakır’a 300 milyon tutarında yatırım yapmak için kolları sıvadı. Avrupa’da şirket alarak büyüyen Multi, Anadolu’da yeni yatırımlar yapmaya devam edecek.
Forum Alışveriş Merkezleri’nin yatırımcısı olarak bilinen Multi Türkiye Yönetim Kurulu Üyesi Hulusi Belgü, ABD’li fon tarafından satın alan şirketin agresif büyüme için düğmeye bastığını söyledi. Alışveriş merkezi yatırımları için İstanbul’un yeterince doyduğunu ifade eden Belgü, bundan sonraki yatırımların daha çok Anadolu’ya kayacağını belirtti. Krizdeki Avrupa’da satın almalarla büyüyen ve Türkiye’de ‘Forum’ markasıyla 12 ilde 14 alışveriş merkezi bulunan Multi, Adana, Elazığ ve Diyarbakır’da toplam 300 milyon lira tutarında yatırım yapacak. Yatırımlar iki yılda tamamlanacak.
- Avrupa’nın ve Türkiye’nin AVM alanında en büyük yatırımcısı Multi Corporation’ın Türkiye ayağını yönetiyorsunuz. Neler yapıyorsunuz anlatır mısınız?
Multi Corporation, 13 Avrupa ülkesinde gerçekleştirdiği 200’ü aşkın gayrimenkul projesi ve yönettiği 56 alışveriş merkeziyle Avrupa’nın bir numaralı perakende devi konumunda. Multi Corporation’ın yüzde 100 Türkiye iştiraki olan Multi Türkiye, alışveriş merkezleri, ofis ve konutu da içeren çok amaçlı projeler geliştiriyor, bu projelere yatırım yapıyor ve yönetiyor. 2004 yılından bu yana alışveriş merkezleri açan Multi Türkiye, Avrupa’da olduğu gibi Türkiye’de de lider konumda.
Multi Development Türkiye’nin ilk projesi, İzmir’de Forum Bornova Alışveriş ve Yaşam Merkezi’dir. Forum Bornova’yı Forum Mersin, Forum Çamlık, Forum Trabzon, Forum Aydın, Forum Ankara Outlet, Forum İstanbul izledi. Türkiye’de ‘Forum’ markalarıyla varız. 12 ilde 14 alışveriş merkezimiz bulunuyor.
- Sizin yollarınız Multi ile ne zaman ve nasıl kesişti?
Ekinciler Holding’te çalışıyordum. 26 yaşındayken Türkmenistan’da yatırım yapan inşaat şirketinin genel müdürü oldum. 1990’da Rusya’nın dağıldığı dönemde orada çalışacak kimseyi bulamıyorlardı ve beni seçtiler. 18 proje 150 milyon dolarlık iş yaptık Türkmenistan’da. Otel, fabrika yatırımları hayata geçirdik. Daha sonra nakliye şirketleri Ektrans’ta genel müdürlük yaptım. Sonrasında demir çelik alanında çalışmalarım oldu. Nakliye, inşaat, demir çelik işini öğrenmiştim ve kendi işimi kurmak üzere ayrıldım.
Bu alanlarda üç şirket kurdum, turizmde de faaliyet gösterdim. İnşaat şirketinde yazlık konutlar yapmaya başladık Göcek’te. Oradan bir Hollandalı ev aldı, Multi’nin Türkiye operasyonlarının Türkiye Başkanı’ymış. Onun vasıtasıyla Avrupa Başkanı’yla tanıştım. İki proje yaptık onunla. Kendisi Türkiye’deki Multi yatırımları yeniden yapılandırmayı düşündüğünü söyledi ve işin başına benim geçmemi istedi.
- Daha önce neler yaptınız, iş hayatıyla tanışmanız nasıl oldu?
Ben 1965 doğmluyum. Babamın Topkapı’da ambarları vardı. Sivas, Kayseri Antalya’ya nakiye işlerini yapardı. Ben de ona yardım ederdim. Daha sonra ilaç sektörüne yoğunlaştı babam. Türkiye’deki ilk dağıtım şirketini kuran kişi diyebilirim. Ben ambarcılığı çok sevmemiştim, şartları kötüydü. Babam o işi benim devam ettirmemi istiyordu ama ben sıcak bakmıyordum. Sonra ünivesite eğitimi sırasında ABD’ye gittim, uluslararası işletme ve pazarlama alanlarında master yaptım. Burslu okudum, asistanlık dönemim oldu. Üç yıl boyunca orada çalıştım ve para biriktirerek geri döndüm.
- Yeni yatırımlar...
Amerikalı fon ‘The Blackstone’ tarafından satın alınan Multi Development, girdiği ülkelerde agresif satın almalar yapıyor ve bu şekilde bir büyüme Türkiye’de de olabilir. En son krizdeki Avrupa’da 26 alışveriş merkezini satın aldılar.
Şu anda devam eden yatırımlar var Türkiye’de. Diyarbakır, Adana ve Elazığ’a Forum markasıyla alışveriş merkezi yatırımlarımız var. ‘Forum’ların yatırım tutarı 300 milyon lirayı bulur ve iki yıl içinde bitmiş olur diye planlıyoruz.
Ayrıca Çanakkale’de Esas Holding’in bir alışveriş merkezi yatırımını sürdürüyoruz.
- Siz aynı zamanda Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği Başkanısınız. Özellikle İstanbul’daki alışveriş merkezi enflasyonunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Türkiye’de avm’lere baktığımızda 127 metrekare alan düşüyor kişi başına, Avrupa’da bu rakam 270 metrekare. Biz Avrupa standartlarının altındayız ama İstanbul’a baktığımızda bu rakamın 270 metrekarenin üzerinde olduğunu görüyoruz. Yatırımlar bundan sonra daha çok Anadolu’ya yönelik olacaktır. İstanbul’da da yeni gelişen, kentsel dönüşümün yapıldığı alanlarda yeni avm’ler açılacaktır. 9.7 milyon metrekarelik bir kiralanabilir alan var ve 1.5 milyon metrekare daha büyüyecek bu alan iki yıl içinde. Türkiye’de perakende pazarı büyüyor ve organize perakende pazarı toplam perakendenin yüzde 30’unu oluşturuyor. Bu, Avrupa’da yüzde 60 civarında. Bu yüzden perakendenin gidecek çok yolu var. Enlasyona bağlı olarak sektördeki büyüme hızı da devam edecektir, bu rakamı yüzde 15-20 arası tahmin ediyoruz.
- Büyük yatırımlarla hayat geçen alışveriş merkezlerinin bir kısmı kısa zamanda başarısız oluyor ama..
Lokasyonun yanı sıra marka karması hangi mimarlarla çalıştığınız çok önemli. MLüşteri potansiyeli değişiyor, tercihler değişiyor. En basiti 20 bin metrekarelik hipermarketler veardı, şimdi ürünler ihtisas mağazalarında satılmaya başlandı ve marketler küçülmeye başladı, 3-4 bin metrekare yer istiyorlar artık. Talep farklılaşıor o zaman yeniden yapmak lazım. Bazı avm’ler eskidi Türkiye’de. Yan yana avm’ler bir birine destek olduğu sürece sorun yok. İyi yöneten şirketler avm’leri yeniden düzenliyor. İyi yönetilemeyenler ise zorlanır.
Çocukluğumdan beri rüyam Fenerbahçe başkanı olmak
Fenerbahçe yönetiminde Aziz Yıldırım’la iki yıl beraber çalıştım. Anlaşamadığımız konular oldu ve yollarımızı ayırdık. Fenerbahçe sevdası çok bende. Oğullarımdan ikisinin adını bile Alex ve Deivid koydum. Ben tüm maçlara deplasmanlar dahil giderim. Fenerbahçe’nin iyi yönetilmediğini ve Aziz Bey’in yorulduğunu düşünüyorum. Futbolcu alımları ve teknik direktör seçimlerinde başarılı değil, kurumsallaşma yok. Uzun dönem başkanlık olmamalı, en çok 2-3 dönem koltukta oturulmalı. Çünkü insanlar kurum için değil, kurum insanlar için çalışır hale geliyor. Çocukluğumdan beri tek hedefim Fenerbahçe başkanı olmak, bu benim rüyam. 2013’te aday oldum, yine düşünürüm adaylığı.
Demirden dökülen tozu Avrupa’ya ihraç ediyor
Demir işlenirken bir toz dökülür, biz demir çelik fabrikamızda bu işlem sırasında demirden çıkan tozun ihracatını yapıyorum, Türkiye’de bunu yapan yok. Yılda 70 bin ton civarı bir ihracatımız var, bunun değeri de 3.6 milyon doları buluyor. Sıvı çelik üretimimiz var orada. Demir tozu, çimento sanayinde ve demir cevheriyle beraber demir çelik sektöründe kullanılıyor. Çimentoya katıldığında inşaatın dayanıklılığını artırıyor, demir çelik sektöründe de hammadde olarak kullanılıyor. Yunanistan, İspanya, Kıbrıs’a satarak başladık. Turizmde de faaliyetlerimiz var, orada bilet acentalığı, tur işleri yürütüyoruz.
Fulya Erdem-Star