Müteahhitler Haydarpaşa ve yakın çevresinde arazi arayışına girdi!
Haydarpaşa ve yakın çevresi kültür, turizm ve ticaret alanına dönüştürülüyor. Marmaray sonrası bölgenin yapısı tamamen değişecek. Müteahhitler özellikle Harem'de bina ve arazi topluyor...
Haydarpaşa Garı, Kadıköy Meydanı ve Harem Otogarı'nın bulunduğu bölge, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından kültür, turizm ve ticaret alanı ilan edildi. İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi'nde oy çokluğuyla kabul edilen projeye göre yüksekliği 4 kat ve 27 metre olarak sınırlandırılan yapılar İstanbul'un siluetini bozmayacak. Bu 1/5000 ölçekli koruma amaçlı nazım imar planı değişikliğiyle Haydarpaşa Garı, Kadıköy Meydanı ve Harem Otogarı'nın bulunduğu bölgenin bir kültür, turizm ve ticaret alanına dönüştürülmesi hedefleniyor. ÇEVREYLE UYUM ŞART Evet, Haydarpaşa Garı, Kadıköy Meydanı ve Harem Otogarı'nın bulunduğu bölge kültür, turizm ve ticaret alanına dönüştürülerek korunacak. Kadıköy, Haydarpaşa ve Harem arasındaki turizm ve ticaret bölgesinde, yapı yükseklikleri en fazla 4 kat olabilecek. Bölgede ticari yapıların yanı sıra kültür merkezleri, halk eğitim merkezleri, mesleki-sosyal-kültürel eğitim merkezleri, kültür evleri, kütüphane, araştırma merkezleri, müze, tiyatro-sergi-konser-konferans-kongre salonları gibi kültürel yapılar da yapılabilecek. Turizm bölgesinin plan ve düzenlemesi, Üsküdar ve Kadıköy olmak üzere iki parça halinde yapılacak. Daha önce 5 kat ve 27 metre olarak belirlenen yapı yüksekliği 4 kata düşürüldü. Kültürel tesis alanı olarak belirtilen kısımlarda, ticaret merkezi yapma izni yüzde 20 ile sınırlandı. Kentsel tasarım projeleri kapsamında inşa edilecek yeni yapılar çevreyle bütünleşmek zorunda. Bölgede bulunan tescilli yapılarsa aynen korunmak şartıyla kültür, turizm ve ticaret alanına dönüştürülebilecek. ÇOK FAZLA ARAZİ YOK Aslında Haydarpaşa-Harem arasında çok fazla arazi yok. Ancak Marmaray projesinin tamamlanmasıyla birlikte Haydar-paşa Garı işlevini yetirecek. Haydarpaşa Garı'nın tarihi binası ve uzantısında trenlerin yanaştığı oldukça geniş bir alan var. Rayların kaldırılmasıyla birlikte geniş bir arazi yeniden değerlendirilebilecek. Yeni turizm alanı ilan edilen Haydarpaşa-Harem arasında çok sayıda tarihi bina var. Örneğin Haydarpaşa Lisesi'nin tarihi binası, şimdi Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi olarak hizmet veriyor. Selimiye Kışlası'nın tarihi ise III. Selim dönemine kadar dayanıyor. 1794-99 yılları arasında ahşap olarak inşa edilen kışla, 1807'deki yeniçeri ayaklanmasında tamamen yanmış ve Sultan II'nci Mahmut tarafından 1827-29 yılları arasında aynı yere kagir bir kışla inşa ettirilmişti. Selimiye Kışlası, Sultan Abdülmecid döneminde eklenen yeni bölümlerle son halini aldı. Cumhuriyetin ilan edilme-sinden sonra bir süre tütün deposu ve 1959-63 arasında da askeri ortaokul olarak kullanılan kışla, 1963'te tamir edilerek Birinci Ordu Karargahı haline getirildi. 1970 ve 1980'li yıllarda ise askeri mahkeme görevi yaptı ve aynı zamanda askeri tutukevi olarak kullanıldı. Selimiye Kışlası, halen Birinci Ordu Karargahı olarak kullanılıyor. LİMAN VE OTOGAR KALKACAK Selimiye Kışlası'nın boşaltılacağı ve Harem Otogarı'nın taşınacağı yıllardır konuşuluyor. İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi'nde bölgenin turizm alanı ilan edilmesinin ardından Haydarpaşa-Harem arası yeniden gündeme oturdu. Biz de bölgedeki emlakçılardan ve yaşayanlardan bilgi almaya çalıştık. Bölgede faaliyet gösteren Murat Emlak'ın yetkililerinden Neslihan Kaya, gelişmeleri şöyle değerlendiriyor: "Yaklaşık 6 yıldır Harem Otogarı'nın kalkacağı söyleniyor. Bu yüzden bölgedeki konutlar oldukça değerlendi. Haydarpaşa Limanı ve Selimiye Kışlası'nın ise otel olacağı konuşuluyor. Paşakapısı Cezaevi'nin de satıldığı ve kültür merkezi olacağı yönünde söylentiler var." MÜTEAHHİTLER ARAZİ ARIYOR Kentsel dönüşüm projeleri kapsamında Harem'deki binaların da ada ada toplanıp yeniden inşa edilmesi bekleniyor. Nitekim bazı müteahhitler, Harem'deki binaları tek tek alıp yeniden inşa etmeye başlamış bile. Harem'deki evlerin çoğu bahçeli. Hatta hayli büyük bahçelere sahip binalar da var. Neslihan Kaya, turizm alanı olarak ilan edilen Haydarpaşa-Harem arasında otel yapacak kadar büyük arazi olmadığını vurguluyor. Ancak eski binaların toplanıp otele dönüştürülebileceğini belirtiyor. Bölgede yaşayan ve mülk sahibi olanların beklentileri ise oldukça yükselmiş. Bölgedeki ev sahiplerinin kendi aralarında görüştüklerini söyleyen Kaya, "Herkes birbirini 'ihtiyacı olmayan satmasın' diye uyarıyor" diyor. JAPONLAR DA İSTEMİŞTİ... Haydarpaşa Limanı'nda çalışan ve emekli olduktan sonra da Harem'de yaşamaya devam eden Kaan Haşıcı'nın görüşleri ise şöyle: "Harem Otogar'ı kalkacak ama Haydarpaşa Limanı'nın taşınması zor. Birinci Ordu'nun olası bir savaş anında Haydarpaşa Limanı'nı kullanması gerekiyor. 15 yıl önce Japonlar gelip liman için açık çek vermişlerdi. Limanı yıkıp üzerine 7 yıldızlı bir otel inşa edeceklerdi. 49 yıllığına işletmek istiyorlardı ama olmadı." Kadıköy'deki tescilli bina ve alanlar • Haydarpaşa Garı ve çevresi Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından kentsel ve tarihi miras olarak tescillendi. • Eski Salı Pazarı'nın da kurulduğu Kuşdili Çayırı'na halkın dinlenme, eğlenme ve yeşil alan ihtiyacını karşılama amacıyla doğal sit tescili verilmiş. • Hasanpaşa'da bulunan ve mülkiyeti İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na ait olan Gazhane binası için de 1994 yılında koruma kararı alınmış. Bu binanın 2001 yılında Koruma Kurulu'nca onaylı avan projesi bulunuyor. Haydarpaşa Garı'nın tarihi İstanbul'un tarihi binalarından biri olan Haydarpaşa Garı'nın inşasına II. Abdülhamit (1842-1918) döneminde başlanmış. Dönemin ünlü mimarlarından Otta Ritter ve Helmuth Cuno tarafından tasarlanan ve 30 Mayıs 1906'da tamamlanarak hizmete giren binaya, Selimiye Kışlası'nın yapımında büyük emeği geçen, III. Selim'in paşalarından Haydar Paşa'nın adı verilmiş. Para/Bülent Ekimci