Nevin Soyukaya: Sur'da tarihi eserlerin kalıntısı bile kalmadı!
600’e yakın korunması gereken tescilli yapının olduğu Diyarbakır Sur’da, birçok tarihî eser çatışmalarda zarar gördü.
Sur’u UNESCO Dünya Kültür Mirası listesine taşıyan Alan Yönetimi Başkanı Nevin Soyukaya, tahribatın boyutunu, “Zarar gören tarihî yapıyı ayağa kaldıracak kalıntı bile bırakılmamış.” sözüyle özetliyor.
Diyarbakır’ın Sur ilçesindeki çatışmalarda, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde bulunan çok sayıda tescilli kültür varlığı da zarar gördü. Öyle ki tarihi yapıları yeniden ayağa kaldıracak kalıntı bile bırakılmadı. Bu yapılardan Hasırlı Camii’nin taşları hafriyat diye kamyonlarla taşındı.
sur1Suriçi’ndeki mevcut duruma ilişkin tespitleri ortaya koymak ve neler yapılacağını tartışmak amacıyla düzenlenen ‘Diyarbakır Suriçi Koruma Paneli’nde konuşan Sur Alan Yönetimi Başkanı Nevin Soyukaya, harebeye dönen ilçedeki izlenimlerini anlattı. Sur’u UNESCO Dünya Kültür Mirası listesine taşıyan Nevin Soyukaya, ilçede 600’e yakın korunması gereken tescilli yapının olduğunu belirterek, “Ancak tarihi yapılar çatışmalarda zarar gördü. Öyle büyük bir tahribat var ki zarar gören tarihi yapıyı ayağa kaldıracak kalıntı bile bırakılmamış. Kamyonlarla taşınarak yok edilmiş. Mesela Hasırlı Camii’den geriye bir taş bile yok. Şimdi bu nasıl inşa edilecek? Hangi kalıntı baz alınıp yapılacak?” dedi.
Nevin Soyukaya, yerel yönetimler ile alan başkanlığının Sur’a girmesi ve çalışmaları takip etmesi gerekirken bu iki kurum dışında herkesin oraya götürüldüğünü belirtti.
Tarihi surların üzerine tuvalet yapılmış
Soyukaya, şunları söyledi: “Sur uluslararası koruma altında. Biz defalarca ilgili kurumlara başvurmamıza rağmen bize dönmediler ve bizleri oraya sokmadılar. Çatışmalardan sonra baktığımız zaman surların üzerine burçların üzerine koca bayrak direklerinin dikildiğini görüyoruz. Mimar arkadaşlar bilir o direklerin durması için bir çalışma yapılması gerekiyor ve tarih zarar görüyor. Yine surların üzerine tuvaletler kurulmuş, surların dibine karakollar yapılması için kazılar yapılarak tahrip edilmiş.”
22 bin kişi evine dönmeyi bekliyor
Panelin açılışında konuşan Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanı Fırat Anlı da, bir yıl önce Sur’un UNESCO’ya alınması için çaba gösterdiklerini; ancak maalesef bu yıl Sur’daki tahribatı konuştuklarını dile getirdi. Anlı, şuan 22 bin vatandaş hala evine girmeyi beklediğini ifade etti.
Yeni Hayat