Oturduğunuz ev depreme dayanıklı mı?
Türkiye, fay hatları üzerinde yer alan bir ülke. Deprem bölgesinde bulunan ülkelerde yapının dayanıklı ve sağlam olması, meydana gelebilecek riski düşüren faktörlerden. Peki binanın depreme dayanıklı olup olmadığı nasıl anlaşılır? İşte ayrıntılar...
Türkiye, fay hatları üzerinde yer alan bir ülke. Deprem bölgesinde bulunan ülkelerde yapının dayanıklı ve sağlam olması, meydana gelebilecek riski düşüren faktörlerden.
1999'dan beri meydana gelen ve büyük yıkımlara neden olan Gölcük, Van, Elazığ gibi büyük depremler sonrasında konutların sağlamlığı sık sık konuşulur oldu. Peki, konutların depreme dayanıklı olup olmadığını nasıl anlaşılabilir? Bunu anlamak için gerekli ipuçları neler? 150 seneyi aşkınj aşkın köklü geçmişiyle Generali Sigorta, konutların olası bir depreme karşı dayanıklılık durumunu ortaya çıkaran 7 kriteri açıkladı. İşte o kriterler...
1- Zemin durumu
Dere yatağı veya doldurulmuş alanlarda bulunan yapılar doğal afetlere karşı dayanıksız, sert zeminlere inşa edilen binalar ise daha dayanıklı olur. Binanın temelinde; yer altı suyunun bulunup bulunmadığı da önem arz eder. Bu sular çekilip dışarı atılsalar da, zeminde tekrar su birikmesiyle beraber temelin zarar görmesi söz konusu haline gelir.
2- Onaylanmış projeye uygunluk
Yapı projeleri en uygun koşullar göz önüne alınarak onaylanır ve yapılar bu onay verilen projelere uygun şekilde hayata geçirilir. İnşanın ardından da onay verilen projeye sadık ilerlenmesi önemli unsurlardan. Yapıya sonradan kaçak kat çıkılması, asansör yapılması, tadilat esnasında kolonların kesilmesi gibi projede bulunmayan uygulamalarla yapılar zarar görür ve risk barındırır.
3- Taşıyıcı sistem sağlığı ve durumu
Taşıyıcı sistemde bulunan çatlaklar ve kırıklar da yapının dayanıklılığıyla ilgili bilgienmek için yardımcı olur. Taşıyıcı sistemlerde herhangi bir çatlak bulunmuyorsa, bu yapının dayanıklılığı güçlü denemez. En doğru sonucaç deprem dayanıklılık testleriyle ulaşılabilir.
4- Binanın yaşı
Binanın yaşı, yapının hangi deprem yönetmeliğine uygun olarak inşa edildiğini ortaya koyar. Daha güncel yönetmeliklere uygun yapılan binaların dayanıklılığının eski yönetmeliklere göre daha başarılı olduğu kabul edilir. Ayrıca binanın yaşı artıkça yapı malzemelerinin eskimesi de binanın dayanıklılık oranını etkiler.
5- Binanın rutubet durumu
Rutubet, binanın su yalıtımının iyi yapılmadığının veya hasar gördüğünün anlaşılmasını sağlar. Özellikle bodrum katta görülen rutubet, zamanla binanın taşıyıcı sistemlerinin zarar görmesine neden olur. Bu sebeple herhangi bir rutubet halinde tedbir alınması ve su kaçağının onarılması faydalı olur.
6- Yapıda kullanılan malzemenin kalitesi
Binada kullanılan malzemelerin kalitesi en az zeminin hali kadar önem arz eder. Çünkü, sağlam bir zeminde de olsa kalitesiz malzeme kullanılarak inşa edilen binanın dayanıklılık oranı düşük olur. Beton kalitesi ancak inşaat mühendisleri gibi uzman kişilerce incelenir ve değerlendilir.
7- Deprem risk analizi
Konutların depreme dayanıklı olup olmadığı konusunda daha güvenilir ve kesin sonuçlara ulaşabilmek amacıyla yapının deprem risk analizinin yaptırılması yararlı olur. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca onaylı kurumlara başvuruda bulunarak deprem risk analizi yaptırılabilir. Analiz yapılması için yapıdaki herhangi bir mülk sahibinden veya bina yöneticisinden talep gelmesi yeterli oluyor. Deprem risk analizi ile genel olarak konutta kullanılan betonun sağlam olup olmadığı ve deprem oladılığında gösterebileceği dayanıklılık analiz edilir.
