Özel sektörün gözü dar gelirliye konutta

Soyak Genel Müdürü Emre Çamlıbel, konut açığının kapatılması için özel sektörün de dar gelirliye konut üretebilir hale gelmesi gerektiği söyledi. Çamlıbel "Tahvil ihracı gibi yöntemlerle kaynak yaratılması yanında, özel sektör de yapımda yer alarak TOKİ'nin bu çabasına destek olabilir" dedi.

Türkiye'de 2015 yılına kadar 6-8 milyon adet konuta ihtiyaç duyuluyor. Bu ihtiyacın karşılanması için ise 200-400 milyar dolar arasında yatırım gerekiyor. Bir yanda konuta ihtiyacı olan ama ancak kira öder gibi koşullarda satılırsa alabilecek kişiler, diğer yanda ise konut arzının yönünü bir ölçüde doymuş bir piyasa olan lüks ve orta gelirliye satıştan dar gelirliye döndürmeye çalışan konut yatırımcıları yer alıyor.

Konut piyasasındaki durgunluğu bu büyük kitleye ulaşarak pazarı canlandırmayı amaçlayan yatırımcılar yeni arayışlar içindeler. Soyak Genel Müdürü ve GYODER Yönetim Kurulu üyesi Emre Çamlıbel, bağımsız bir araştırma kuruluşu olan Affordible Housing Instute'e dargelirlinin konut edinmesine yönelik olarak hazırlattıkları raporun başlıklarını kamuoyuyla paylaşmalarının ardından BUGÜN'ün sorularını yanıtladı.

Emre Çamlıbel, TOKİ'nin 4 yılda 515 bin konut üretmesine karşın, ihtiyaçla karşılaştırıldığında bu rakamın yeterli olmadığına dikkat çekerek TOKİ'ye ilaveten özel sektörün de dar gelirliye konut yapabilmesi için çalışmalar içinde olduklarını söyledi.

TOKİ'nin yapımdan çekilip finansör olması öneriliyor. Riski bu durumda  TOKİ  üstlenmiş olmuyor mu?

Aslında TOKİ, şu anda da dargelirliye yönelik konutun finansmanında çok aktif bir rol oynuyor. Ama burada sermaye piyasası, ipotekli finansman kuruluşları, tahvillerle kaynak yaratılması sürecinde özel sektör, uluslararası kuruluşlar ve Dünya Bankası ile birlikte TOKİ'nin de yer alması ve yapım tarafında da özel sektörü çalıştırması öneriliyor. Diğer memleketlerde bunun başarıyla uygulandığını belirtiyor uzmanlar.

TOKİ'nin yaklaşımı nasıl oldu öneriye?

Affordible Housing bu raporun hazırlanmasında TOKİ ile beraber çalıştı. TOKİ de "Bu olmayacak" demiyor. Sayın Erdoğan Bayraktar, memleketin içinde bulunduğu şartlar itibariyle bir müddet daha TOKİ'nin yapımı organize etmeye devam etmesinin gerekliliğini, bunun bir geçiş ödnemi olduğunu ama önümüzdeki dönemde TOKİ'nin daha ziyade dargelirlilerinin konut ihtiyacında finansman rolü üstleneceğini kendisi de ifade etti.

Bu girişim pazarı bir ölçüde rahatlacak mı?

Global likidite sıkıntısının etkilerinin Türkiye'ye yansıması, konut sektörünü ve faizleri etkilemesi sözkonusu. Bu bir durgunluğa da sebep olmakta. Fakat bütün bu ihtiyacı olup da alamayan insanlarla yapım olanakların bir araya getirmek için şartlar ne olursa olsun yapılabilecekler olabilir. Faizler yüksek, düşmesi gerekiyor ama düşmese dahi dargelirlinin alım imkanını aradık. Çok kolay olmadığını da görüyoruz.

Meral GÜNDOĞDU